UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

absolutnie I

II

przysłówek

Chronologizacja

1703, KorBa

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Od: absolutny

1. prawdziwe

Definicja

nauk. 
niezależnie od niczego i nie budząc wątpliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obiektywnie
antonimy:  relatywnie I

Połączenia

  • absolutnie prawdziwy

Cytaty

Ładunek elektryczny jest wielkością skalarną, addytywną algebraicznie. Podlega absolutnie obowiązującemu prawu zachowania: q = const (dla układu odizolowanego od dopływu i odpływu ładunków).

źródło: NKJP: Ewa Skrzypczak, Zygmunt Szafliński: Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych. Wykłady, 1995

Wszystko jest względne. Prawda i fałsz, dobro i zło moralne zależą wyłącznie od uwarunkowań kulturowych. Nie można formułować żadnych ocen, które byłyby absolutnie prawdziwe.

źródło: NKJP: Józef Życiński: Ziarno samotności, 1997

[...] skoro czas rzeczywisty jest absolutnie nieodwracalny, ani ta sama przyczyna, ani ten sam skutek nie mogą nigdy pojawić się ponownie w doświadczeniu.

źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: Bergson, 1997

Bóg scholastyki tomistycznej to właśnie owa pełnia „eksplodującego istnienia”, akt czysty. Skoro „ktoś” jest taką „eksplozją istnienia”, jest także absolutnie doskonały: duchowy, niezmienny, jedyny, dobry, słowem – osobowy.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei. Wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1992

2. rządzić

Definicja

mając nieograniczoną władzę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

  • rządzić absolutnie

Cytaty

Austria do końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku była państwem rządzonym absolutnie.

źródło: NKJP: Mit Galicji, Dziennik Polski, 1998-12-18

W latach 1782-1788 w kilku krajach Starego Kontynentu doszło do gwałtownego konfliktu między starym porządkiem, reprezentowanym przez feudalne, absolutnie rządzone monarchie, a nowym porządkiem, który reprezentowali wyznawcy idei oświecenia.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia powszechna. Wiek XIX, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 17.11.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj