UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oszaleć

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. szaleć

1. zwariować

Definicja

zapaść na chorobę psychiczną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ześwirować, zwariować

Połączenia

człowiek, żołnierz oszalał; kobieta oszalała
niechybnie, zupełnie oszaleć; o mało co nie oszaleć
jeszcze nie oszalałem; chyba oszalałeś!

Cytaty

	[...] generał rozkazał, by żołnierza zbadał psychiatra. Psychiatra uznał, że żołnierz oszalał i podpisał zaświadczenie zwalniające go ze służby. źródło: NKJP: Katarzyna Wachowiak: Śmiej się! Czyli terapia doktora Clowna, Gazeta Krakowska, 2005-11-19
	Ciągle mi się zdawało, że ktoś jest w kuchni. Prosiłam Mirkę, żeby przychodziła do mnie na noc. Bez niej oszalałabym. źródło: NKJP: Elżbieta Mosingiewicz: Tylko nie budź Darka, Gazeta Wyborcza, 1995-07-03
	Przecież ja zrobiłem wywiad w pani wiosce. Wszyscy mówią, że miała pani widzenia Matki Boskiej... – Czy pan oszalał? Jaka Matka Boska? Co to, Matka Boska ma interes przychodzić do takiej kobity jak ja? źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	- Czyś ty oszalała, Madziu? Ledwo wyszła z kataru, a już wietrzy się w otwartym oknie. Chcesz mieć grypę? źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oszaleję	oszalejemy
2 os.	oszalejesz	oszalejecie
3 os.	oszaleje	oszaleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałem +(e)m oszalał	oszalałam +(e)m oszalała	oszalałom +(e)m oszalało	oszaleliśmy +(e)śmy oszaleli	oszalałyśmy +(e)śmy oszalały
2 os.	oszalałeś +(e)ś oszalał	oszalałaś +(e)ś oszalała	oszalałoś +(e)ś oszalało	oszaleliście +(e)ście oszaleli	oszalałyście +(e)ście oszalały
3 os.	oszalał	oszalała	oszalało	oszaleli	oszalały

bezosobnik: oszalano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oszalejmy
2 os.	oszalej	oszalejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałbym bym oszalał	oszalałabym bym oszalała	oszalałobym bym oszalało	oszalelibyśmy byśmy oszaleli	oszalałybyśmy byśmy oszalały
2 os.	oszalałbyś byś oszalał	oszalałabyś byś oszalała	oszalałobyś byś oszalało	oszalelibyście byście oszaleli	oszalałybyście byście oszalały
3 os.	oszalałby by oszalał	oszalałaby by oszalała	oszalałoby by oszalało	oszaleliby by oszaleli	oszalałyby by oszalały

bezosobnik: oszalano by

bezokolicznik: oszaleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oszalawszy

gerundium: oszalenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oszalenie	oszalenia
D.	oszalenia	oszaleń
C.	oszaleniu	oszaleniom
B.	oszalenie	oszalenia
N.	oszaleniem	oszaleniami
Ms.	oszaleniu	oszaleniach
W.	oszalenie	oszalenia

Składnia

Rz osobowy

oszaleć

2. z miłości

Definicja

stracić panowanie nad sobą pod wpływem silnych przeżyć, emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

oszaleć z miłości, z radości, z rozpaczy, ze szczęścia

Cytaty

Wojnę nerwów wytrzymał za to kapitan „Szarotek” i za moment wszyscy zawodnicy oszaleli z radości. Rzucili się na Tomka Rajskiego, niewątpliwie bohatera meczu.

źródło: NKJP: Stefan Leśniowski: Szalona noc w Nowym Targu, Gazeta Krakowska, 2007-03-12

Zaskoczona publiczność najpierw zamarłaby ze zgrozy, a następnie [...] poskromiłby zwierzę - publiczność oszalałaby z radości.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Weiser Dawidek, 1997

Popularny malarz Jerzy Nowosielski chwali tego kolekcjonera, mówiąc, że oszalał z zachwytu, dawno nie doznał tylu emocji artystycznych, co w gościnnym domu Macaka.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oszaleję	oszalejemy
2 os.	oszalejesz	oszalejecie
3 os.	oszaleje	oszaleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałem +(e)m oszalał	oszalałam +(e)m oszalała	oszalałom +(e)m oszalało	oszaleliśmy +(e)śmy oszaleli	oszalałyśmy +(e)śmy oszalały
2 os.	oszalałeś +(e)ś oszalał	oszalałaś +(e)ś oszalała	oszalałoś +(e)ś oszalało	oszaleliście +(e)ście oszaleli	oszalałyście +(e)ście oszalały
3 os.	oszalał	oszalała	oszalało	oszaleli	oszalały

bezosobnik: oszalano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oszalejmy
2 os.	oszalej	oszalejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałbym bym oszalał	oszalałabym bym oszalała	oszalałobym bym oszalało	oszalelibyśmy byśmy oszaleli	oszalałybyśmy byśmy oszalały
2 os.	oszalałbyś byś oszalał	oszalałabyś byś oszalała	oszalałobyś byś oszalało	oszalelibyście byście oszaleli	oszalałybyście byście oszalały
3 os.	oszalałby by oszalał	oszalałaby by oszalała	oszalałoby by oszalało	oszaleliby by oszaleli	oszalałyby by oszalały

bezosobnik: oszalano by

bezokolicznik: oszaleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oszalawszy

gerundium: oszalenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oszalenie	oszalenia
D.	oszalenia	oszaleń
C.	oszaleniu	oszaleniom
B.	oszalenie	oszalenia
N.	oszaleniem	oszaleniami
Ms.	oszaleniu	oszaleniach
W.	oszalenie	oszalenia

Składnia

RZ _osobowy

oszaleć

z CZEGO

3. na punkcie gier

Definicja

pot.

zacząć przejawiać przesadne zainteresowanie lub zafascynowanie kimś lub czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

świat oszalał na punkcie kogoś/czegoś
oszaleć na punkcie kobiety, na punkcie muzyki, na punkcie nowych technologii, na punkcie piłki nożnej

Cytaty

[...] świat już zdążył oszaleć na punkcie gier.

źródło: NKJP: Przegląd gier komputerowych, 2008-07-30

Mediolan oszalał na punkcie białych ciżemek, obowiązkowo w połączeniu z czarnymi rajstopami.

źródło: NKJP: Magda Konwicka: Moda. Panie w Mediolanie, Gazeta Wyborcza, 1999-04-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oszaleję	oszalejemy
2 os.	oszalejesz	oszalejecie
3 os.	oszaleje	oszaleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałem +(e)m oszalał	oszalałam +(e)m oszalała	oszalałom +(e)m oszalało	oszaleliśmy +(e)śmy oszaleli	oszalałyśmy +(e)śmy oszalały
2 os.	oszalałeś +(e)ś oszalał	oszalałaś +(e)ś oszalała	oszalałoś +(e)ś oszalało	oszaleliście +(e)ście oszaleli	oszalałyście +(e)ście oszalały
3 os.	oszalał	oszalała	oszalało	oszaleli	oszalały

bezosobnik: oszalano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oszalejmy
2 os.	oszalej	oszalejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszalałbym bym oszalał	oszalałabym bym oszalała	oszalałobym bym oszalało	oszalelibyśmy byśmy oszaleli	oszalałybyśmy byśmy oszalały
2 os.	oszalałbyś byś oszalał	oszalałabyś byś oszalała	oszalałobyś byś oszalało	oszalelibyście byście oszaleli	oszalałybyście byście oszalały
3 os.	oszalałby by oszalał	oszalałaby by oszalała	oszalałoby by oszalało	oszaleliby by oszaleli	oszalałyby by oszalały

bezosobnik: oszalano by

bezokolicznik: oszaleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oszalawszy

gerundium: oszalenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oszalenie	oszalenia
D.	oszalenia	oszaleń
C.	oszaleniu	oszaleniom
B.	oszalenie	oszalenia
N.	oszaleniem	oszaleniami
Ms.	oszaleniu	oszaleniach
W.	oszalenie	oszalenia

Składnia

Rz osobowy

oszaleć

na punkcie KOGO/CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 25.07.2012