UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wesprzeć

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. przeć 1

1. głowę na dłoni

Definicja

umieścić dany obiekt w taki sposób, aby dotykał do czegoś innego i nie miał możliwości przewrócenia się lub osunięcia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oprzeć, zeprzeć

Połączenia

  • wesprzeć czoło, dłonie, głowę

Cytaty

- To jest profesor Deluge - wskazał na grubego, który, wywlókłszy nie bez trudu chrapiącego spod krzesła, wsparł go o ścianę.

źródło: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961, (maxima-library.org)

[...] dorożkarz wsparł wieniec o katafalk.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Pochyliła się, wsparła dłonie o moje ramiona.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Jestem pewna wydarzeń mniej więcej dotąd, że Pan wsparł czoło na moim lewym ramieniu, a ja czubkiem palca dotknęłam Pańskiej głowy.

źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna: Szarlotka z ogryzków, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprę
wesprzemy
2 os. wesprzesz
wesprzecie
3 os. wesprze
wesprą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłem
+(e)m wsparł
wsparłam
+(e)m wsparła
wsparłom
+(e)m wsparło
wsparliśmy
+(e)śmy wsparli
wsparłyśmy
+(e)śmy wsparły
2 os. wsparłeś
+(e)ś wsparł
wsparłaś
+(e)ś wsparła
wsparłoś
+(e)ś wsparło
wsparliście
+(e)ście wsparli
wsparłyście
+(e)ście wsparły
3 os. wsparł
wsparła
wsparło
wsparli
wsparły

bezosobnik: wsparto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprzyjmy
2 os. wesprzyj
wesprzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłbym
bym wsparł
wsparłabym
bym wsparła
wsparłobym
bym wsparło
wsparlibyśmy
byśmy wsparli
wsparłybyśmy
byśmy wsparły
2 os. wsparłbyś
byś wsparł
wsparłabyś
byś wsparła
wsparłobyś
byś wsparło
wsparlibyście
byście wsparli
wsparłybyście
byście wsparły
3 os. wsparłby
by wsparł
wsparłaby
by wsparła
wsparłoby
by wsparło
wsparliby
by wsparli
wsparłyby
by wsparły

bezosobnik: wsparto by

bezokolicznik: wesprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wsparłszy

gerundium: wsparcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsparcie
wsparcia
D. wsparcia
C. wsparciu
wsparciom
B. wsparcie
wsparcia
N. wsparciem
wsparciami
Ms. wsparciu
wsparciach
W. wsparcie
wsparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsparty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsparty
wsparty
wsparty
wsparte
wsparta
D. wspartego
wspartego
wspartego
wspartego
wspartej
C. wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartej
B. wspartego
wspartego
wsparty
wsparte
wspartą
N. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartą
Ms. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsparci
wsparci
wsparte
wsparte
D. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych
C. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
B. wspartych
wspartych
wspartych
wsparte
N. wspartymi
wspartymi
wspartymi
wspartymi
Ms. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych

odpowiednik aspektowy: wspierać

Składnia

bez ograniczeń + wesprzeć +
KOGO/CO + na CZYM | o CO

2. most na kolumnach

Definicja

wykonać coś w taki sposób, że w całości lub w części znajduje się nad ziemią, a od dołu ma podporę, dzięki której nie spada

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Cytaty

Budynek cudem się nie zawalił. Inspektorzy budowlani natychmiast nakazali wesprzeć strop kolumnami, a „architekta” ukarali mandatem.

źródło: NKJP: k: Chciał mieć apartament, omal nie zawalił bloku, Dziennik Łódzki, 2003-10-07

Projektant skorzystał z bardzo innowacyjnych [...] technik budowlanych, na przykład boczne empory oraz chór organowy wsparł kolumnami żeliwnymi, wykonanymi dzięki wsparciu hut śląskich.

źródło: Internet: krakow4u.pl

Jeśli ważne jest, by sąsiadowi nic na głowę nie spadło, to wzmocniłbym [...] belki przykładkami stalowymi, a następnie na nich wsparł strop z ociepleniem.

źródło: Internet: forum.muratordom.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprę
wesprzemy
2 os. wesprzesz
wesprzecie
3 os. wesprze
wesprą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłem
+(e)m wsparł
wsparłam
+(e)m wsparła
wsparłom
+(e)m wsparło
wsparliśmy
+(e)śmy wsparli
wsparłyśmy
+(e)śmy wsparły
2 os. wsparłeś
+(e)ś wsparł
wsparłaś
+(e)ś wsparła
wsparłoś
+(e)ś wsparło
wsparliście
+(e)ście wsparli
wsparłyście
+(e)ście wsparły
3 os. wsparł
wsparła
wsparło
wsparli
wsparły

bezosobnik: wsparto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprzyjmy
2 os. wesprzyj
wesprzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłbym
bym wsparł
wsparłabym
bym wsparła
wsparłobym
bym wsparło
wsparlibyśmy
byśmy wsparli
wsparłybyśmy
byśmy wsparły
2 os. wsparłbyś
byś wsparł
wsparłabyś
byś wsparła
wsparłobyś
byś wsparło
wsparlibyście
byście wsparli
wsparłybyście
byście wsparły
3 os. wsparłby
by wsparł
wsparłaby
by wsparła
wsparłoby
by wsparło
wsparliby
by wsparli
wsparłyby
by wsparły

bezosobnik: wsparto by

bezokolicznik: wesprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wsparłszy

gerundium: wsparcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsparcie
wsparcia
D. wsparcia
C. wsparciu
wsparciom
B. wsparcie
wsparcia
N. wsparciem
wsparciami
Ms. wsparciu
wsparciach
W. wsparcie
wsparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsparty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsparty
wsparty
wsparty
wsparte
wsparta
D. wspartego
wspartego
wspartego
wspartego
wspartej
C. wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartej
B. wspartego
wspartego
wsparty
wsparte
wspartą
N. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartą
Ms. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsparci
wsparci
wsparte
wsparte
D. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych
C. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
B. wspartych
wspartych
wspartych
wsparte
N. wspartymi
wspartymi
wspartymi
wspartymi
Ms. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych

Składnia

bez ograniczeń + wesprzeć +
CO + CZYM
bez ograniczeń + wesprzeć +
CO + na CZYM

3. kolumna dach

Definicja

zostać podporą dla czegoś, co w całości lub w części znajduje się nad ziemią, i uniemożliwić mu w ten sposób osunięcie się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Cytaty

Dał pieniądze na budowę świątyni, która stała się większa i lepsza od poprzedniej: [...] osiemnastometrowe kolumny wsparły teraz dach świątyni, u podstawy którego leżał gigantyczny prostokąt o bokach 51 i 105 metrów.

źródło: Internet: marbellamar.ru

Sklepienia korpusu nawowego oparto na ośmiobocznych filarach, których naroża zaakcentowano półwałkami. Podobne, choć niższe, filary wsparły sklepienia trójnawowego prezbiterium, połączonego z korpusem trzema ostrołucznymi arkadami.

źródło: Internet: medievalheritage.eu/pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprę
wesprzemy
2 os. wesprzesz
wesprzecie
3 os. wesprze
wesprą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłem
+(e)m wsparł
wsparłam
+(e)m wsparła
wsparłom
+(e)m wsparło
wsparliśmy
+(e)śmy wsparli
wsparłyśmy
+(e)śmy wsparły
2 os. wsparłeś
+(e)ś wsparł
wsparłaś
+(e)ś wsparła
wsparłoś
+(e)ś wsparło
wsparliście
+(e)ście wsparli
wsparłyście
+(e)ście wsparły
3 os. wsparł
wsparła
wsparło
wsparli
wsparły

bezosobnik: wsparto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprzyjmy
2 os. wesprzyj
wesprzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłbym
bym wsparł
wsparłabym
bym wsparła
wsparłobym
bym wsparło
wsparlibyśmy
byśmy wsparli
wsparłybyśmy
byśmy wsparły
2 os. wsparłbyś
byś wsparł
wsparłabyś
byś wsparła
wsparłobyś
byś wsparło
wsparlibyście
byście wsparli
wsparłybyście
byście wsparły
3 os. wsparłby
by wsparł
wsparłaby
by wsparła
wsparłoby
by wsparło
wsparliby
by wsparli
wsparłyby
by wsparły

bezosobnik: wsparto by

bezokolicznik: wesprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wsparłszy

gerundium: wsparcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsparcie
wsparcia
D. wsparcia
C. wsparciu
wsparciom
B. wsparcie
wsparcia
N. wsparciem
wsparciami
Ms. wsparciu
wsparciach
W. wsparcie
wsparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsparty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsparty
wsparty
wsparty
wsparte
wsparta
D. wspartego
wspartego
wspartego
wspartego
wspartej
C. wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartej
B. wspartego
wspartego
wsparty
wsparte
wspartą
N. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartą
Ms. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsparci
wsparci
wsparte
wsparte
D. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych
C. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
B. wspartych
wspartych
wspartych
wsparte
N. wspartymi
wspartymi
wspartymi
wspartymi
Ms. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych

odpowiednik aspektowy: wspierać

Składnia

bez ograniczeń + wesprzeć +
CO

4. tezę argumentami

Definicja

użyć czegoś jako uzasadnienia słów lub działań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • wesprzeć argumentami, dokumentami, liczbami, przykładami

Cytaty

Swoje tezy chętnie wesprę liczbami.

źródło: NKJP: Szkoła przeżycia na drodze, Dziennik Polski, 1999-04-16

Wspominam ten incydent, by wesprzeć tezę, iż potencjalny, arabski „element buntowniczy” zupełnie odwrócił się od świata politycznego, a wraz ze wzrostem pozycji religii zwraca się ku islamowi.

źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Próba ognia, Polityka, 2005-11-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprę
wesprzemy
2 os. wesprzesz
wesprzecie
3 os. wesprze
wesprą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłem
+(e)m wsparł
wsparłam
+(e)m wsparła
wsparłom
+(e)m wsparło
wsparliśmy
+(e)śmy wsparli
wsparłyśmy
+(e)śmy wsparły
2 os. wsparłeś
+(e)ś wsparł
wsparłaś
+(e)ś wsparła
wsparłoś
+(e)ś wsparło
wsparliście
+(e)ście wsparli
wsparłyście
+(e)ście wsparły
3 os. wsparł
wsparła
wsparło
wsparli
wsparły

bezosobnik: wsparto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprzyjmy
2 os. wesprzyj
wesprzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłbym
bym wsparł
wsparłabym
bym wsparła
wsparłobym
bym wsparło
wsparlibyśmy
byśmy wsparli
wsparłybyśmy
byśmy wsparły
2 os. wsparłbyś
byś wsparł
wsparłabyś
byś wsparła
wsparłobyś
byś wsparło
wsparlibyście
byście wsparli
wsparłybyście
byście wsparły
3 os. wsparłby
by wsparł
wsparłaby
by wsparła
wsparłoby
by wsparło
wsparliby
by wsparli
wsparłyby
by wsparły

bezosobnik: wsparto by

bezokolicznik: wesprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wsparłszy

gerundium: wsparcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsparcie
wsparcia
D. wsparcia
C. wsparciu
wsparciom
B. wsparcie
wsparcia
N. wsparciem
wsparciami
Ms. wsparciu
wsparciach
W. wsparcie
wsparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsparty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsparty
wsparty
wsparty
wsparte
wsparta
D. wspartego
wspartego
wspartego
wspartego
wspartej
C. wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartej
B. wspartego
wspartego
wsparty
wsparte
wspartą
N. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartą
Ms. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsparci
wsparci
wsparte
wsparte
D. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych
C. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
B. wspartych
wspartych
wspartych
wsparte
N. wspartymi
wspartymi
wspartymi
wspartymi
Ms. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych

odpowiednik aspektowy: wspierać

Składnia

bez ograniczeń + wesprzeć +
CO + (CZYM)

5. instytucję pieniędzmi

Definicja

pomóc w jakiś sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wspomóc

Połączenia

  • dotacja wsparła; sponsorzy wsparli
  • wesprzeć akcję, działania, hospicjum, inicjatywę, kampanię, starania
  • wesprzeć dobrym słowem, datkami, jakąś kwotą, swoim swoim autorytetem
  • wesprzeć finansowo, zbrojnie

Cytaty

Choceń wesprze przebudowę kwotą prawie 700 tysięcy złotych, a gmina Włocławek dołoży 200 tysięcy złotych.

źródło: NKJP: Włocławek: Jeszcze w tym roku nowy asfalt na przebudowywanej trasie Kruszyn, Gazeta Pomorska, 2010-03-11

Pieniądze, za pośrednictwem instytucji non-profit, wesprą rodziny strażaków i policjantów, którzy zginęli lub zostali ranni w zamachu na World Trade Center.

źródło: NKJP: Małgorzata Dygas: Zwrotna komunikacja, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2001-12-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprę
wesprzemy
2 os. wesprzesz
wesprzecie
3 os. wesprze
wesprą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłem
+(e)m wsparł
wsparłam
+(e)m wsparła
wsparłom
+(e)m wsparło
wsparliśmy
+(e)śmy wsparli
wsparłyśmy
+(e)śmy wsparły
2 os. wsparłeś
+(e)ś wsparł
wsparłaś
+(e)ś wsparła
wsparłoś
+(e)ś wsparło
wsparliście
+(e)ście wsparli
wsparłyście
+(e)ście wsparły
3 os. wsparł
wsparła
wsparło
wsparli
wsparły

bezosobnik: wsparto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wesprzyjmy
2 os. wesprzyj
wesprzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsparłbym
bym wsparł
wsparłabym
bym wsparła
wsparłobym
bym wsparło
wsparlibyśmy
byśmy wsparli
wsparłybyśmy
byśmy wsparły
2 os. wsparłbyś
byś wsparł
wsparłabyś
byś wsparła
wsparłobyś
byś wsparło
wsparlibyście
byście wsparli
wsparłybyście
byście wsparły
3 os. wsparłby
by wsparł
wsparłaby
by wsparła
wsparłoby
by wsparło
wsparliby
by wsparli
wsparłyby
by wsparły

bezosobnik: wsparto by

bezokolicznik: wesprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wsparłszy

gerundium: wsparcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsparcie
wsparcia
D. wsparcia
C. wsparciu
wsparciom
B. wsparcie
wsparcia
N. wsparciem
wsparciami
Ms. wsparciu
wsparciach
W. wsparcie
wsparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsparty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsparty
wsparty
wsparty
wsparte
wsparta
D. wspartego
wspartego
wspartego
wspartego
wspartej
C. wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartemu
wspartej
B. wspartego
wspartego
wsparty
wsparte
wspartą
N. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartą
Ms. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
wspartej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsparci
wsparci
wsparte
wsparte
D. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych
C. wspartym
wspartym
wspartym
wspartym
B. wspartych
wspartych
wspartych
wsparte
N. wspartymi
wspartymi
wspartymi
wspartymi
Ms. wspartych
wspartych
wspartych
wspartych

odpowiednik aspektowy: wspierać

Składnia

bez ograniczeń + wesprzeć +
KOGO/CO + (CZYM)

Frazeologizmy

ktoś wsparł moralnie kogoś
Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj