UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ograniczyć

Chronologizacja

1430, SStp

Pochodzenie

Zob. granica

1. działalność

Definicja

sprawić, że coś zacznie mieć mniejszą wielkość, skalę lub mniejszy zakres

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zredukować
	hiperonimy:	zmniejszyć

Połączenia

ograniczyć działalność, działanie, ilość czegoś, koszty, kontakty, liczbę ofiar, pomoc, potrzeby, prędkość, produkcję, rolę Kościoła, szkody, uprawnienia, władzę, wolność, wpływy, wydatki, wymagania, zatrudnienie
ograniczyć do minimum; do jakiejś kwoty, do iluś osób (pozycji, kilometrów na godzinę…)
próbować; trzeba ograniczyć

Cytaty

	- Trzeba ograniczyć wydatki na systemy zabezpieczeń - powiedział [...]. - To jedyny sposób, by poratować nasze finanse. źródło: NKJP: Janusz A. Zajdel: Paradyzja, 2004
	Mimo wielu prób ze strony ośrodka matka nie kontaktowała się z synem. Sąd ograniczył jej prawa rodzicielskie. źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Beznadziejna ucieczka przed Basią. Reportaże seksualne, 2007
	[...] deszcz powoduje ograniczenie widoczności na drodze, wydłuża się również droga hamowania. źródło: NKJP: (RG): Ślisko po deszczu, Gazeta Wrocławska, 2003-10-06
	Od tamtego kwietniowego dnia ograniczyła kontakty z matką do minimum. źródło: NKJP: Anna Onichimowska: Trzecie oko, 2009
	Jadą wolno, tydzień temu ograniczono w mieście szybkość do 30 kilometrów na godzinę. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Dlaczego zginął Karl von Spreti, 1970

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ograniczę	ograniczymy
2 os.	ograniczysz	ograniczycie
3 os.	ograniczy	ograniczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłem +(e)m ograniczył	ograniczyłam +(e)m ograniczyła	ograniczyłom +(e)m ograniczyło	ograniczyliśmy +(e)śmy ograniczyli	ograniczyłyśmy +(e)śmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłeś +(e)ś ograniczył	ograniczyłaś +(e)ś ograniczyła	ograniczyłoś +(e)ś ograniczyło	ograniczyliście +(e)ście ograniczyli	ograniczyłyście +(e)ście ograniczyły
3 os.	ograniczył	ograniczyła	ograniczyło	ograniczyli	ograniczyły

bezosobnik: ograniczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ograniczmy
2 os.	ogranicz	ograniczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłbym bym ograniczył	ograniczyłabym bym ograniczyła	ograniczyłobym bym ograniczyło	ograniczylibyśmy byśmy ograniczyli	ograniczyłybyśmy byśmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłbyś byś ograniczył	ograniczyłabyś byś ograniczyła	ograniczyłobyś byś ograniczyło	ograniczylibyście byście ograniczyli	ograniczyłybyście byście ograniczyły
3 os.	ograniczyłby by ograniczył	ograniczyłaby by ograniczyła	ograniczyłoby by ograniczyło	ograniczyliby by ograniczyli	ograniczyłyby by ograniczyły

bezosobnik: ograniczono by

bezokolicznik: ograniczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ograniczywszy

gerundium: ograniczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ograniczenie	ograniczenia
D.	ograniczenia	ograniczeń
C.	ograniczeniu	ograniczeniom
B.	ograniczenie	ograniczenia
N.	ograniczeniem	ograniczeniami
Ms.	ograniczeniu	ograniczeniach
W.	ograniczenie	ograniczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ograniczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ograniczony	ograniczony	ograniczony	ograniczone	ograniczona
D.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonej
C.	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonej
B.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczony	ograniczone	ograniczoną
N.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczoną
Ms.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ograniczeni	ograniczeni	ograniczone	ograniczone
D.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych
C.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym
B.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczone
N.	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi
Ms.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych

odpowiednik aspektowy: ograniczać

Składnia

ograniczyć

CO + (do CZEGO)

2. wystąpienie

Definicja

nie wyjść poza jakieś ramy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

ograniczyć swoje wystąpienie
ograniczyć do kilku kwestii, do podziękowań

Cytaty

	W przeciwieństwie do pozostałych twórców, tutaj kolorystyka ograniczona jest wyłącznie do dwóch kolorów: czerni i bieli. źródło: NKJP: Magda Jurowicz: Dzień 5: Zabawy z iluzją i motylami, Esensja, 2007, nr 5
	Powitanie z jego sąsiadem ograniczyłem do zdawkowego skinienia głową. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
	Lucas ograniczył swą rolę do bycia pomysłodawcą i producentem, reżyserię oddając Spielbergowi, a pisanie scenariusza Lawrence’owi Kasdanowi. źródło: NKJP: Konrad Wągrowski: Indiana Jones: Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o Indym, ale baliście się zapytać, Esensja, 2008, nr 5
	- Proszę, by zechciał pan ograniczyć swoje uwagi do zadanego już pytania - przewodniczący obradom interweniował, karcąco spoglądając na intruza. źródło: NKJP: Andrzej Żor: Jedenaście dialogów z porcelanową filiżanką w tle, 2009
	Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie zajmę państwu wiele czasu. Ograniczę swoje wystąpienie jedynie do stwierdzenia, że Parlamentarny Klub Polski Program Liberalny w całości popiera zaproponowany projekt ustawy. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.11.1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ograniczę	ograniczymy
2 os.	ograniczysz	ograniczycie
3 os.	ograniczy	ograniczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłem +(e)m ograniczył	ograniczyłam +(e)m ograniczyła	ograniczyłom +(e)m ograniczyło	ograniczyliśmy +(e)śmy ograniczyli	ograniczyłyśmy +(e)śmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłeś +(e)ś ograniczył	ograniczyłaś +(e)ś ograniczyła	ograniczyłoś +(e)ś ograniczyło	ograniczyliście +(e)ście ograniczyli	ograniczyłyście +(e)ście ograniczyły
3 os.	ograniczył	ograniczyła	ograniczyło	ograniczyli	ograniczyły

bezosobnik: ograniczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ograniczmy
2 os.	ogranicz	ograniczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłbym bym ograniczył	ograniczyłabym bym ograniczyła	ograniczyłobym bym ograniczyło	ograniczylibyśmy byśmy ograniczyli	ograniczyłybyśmy byśmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłbyś byś ograniczył	ograniczyłabyś byś ograniczyła	ograniczyłobyś byś ograniczyło	ograniczylibyście byście ograniczyli	ograniczyłybyście byście ograniczyły
3 os.	ograniczyłby by ograniczył	ograniczyłaby by ograniczyła	ograniczyłoby by ograniczyło	ograniczyliby by ograniczyli	ograniczyłyby by ograniczyły

bezosobnik: ograniczono by

bezokolicznik: ograniczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ograniczywszy

gerundium: ograniczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ograniczenie	ograniczenia
D.	ograniczenia	ograniczeń
C.	ograniczeniu	ograniczeniom
B.	ograniczenie	ograniczenia
N.	ograniczeniem	ograniczeniami
Ms.	ograniczeniu	ograniczeniach
W.	ograniczenie	ograniczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ograniczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ograniczony	ograniczony	ograniczony	ograniczone	ograniczona
D.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonej
C.	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonej
B.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczony	ograniczone	ograniczoną
N.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczoną
Ms.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ograniczeni	ograniczeni	ograniczone	ograniczone
D.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych
C.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym
B.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczone
N.	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi
Ms.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych

odpowiednik aspektowy: ograniczać

Składnia

ograniczyć

CO + do CZEGO

3. z obu stron

Definicja

wyznaczyć granice jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

ograniczony z jednej strony, z obu stron czymś

Cytaty

Sześćset metrów powyżej bazy, nad uskokiem lodowca, znajduje się śnieżna dolina [...]. Z prawej strony ograniczona zboczem Nuptse i Lhotse, z lewej zaś - Everestu.

źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010

[...] zsunął brwi w taki sposób, że nad nosem utworzyła się poduszeczka, ograniczona z obu stron pionowymi głębokimi kreskami.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

Dodatkowo, aby wzmocnić stabilność stopni [...], układamy murki oporowe (krawężniki), które ograniczą stopnie po bokach.

źródło: NKJP: Tadeusz Suchodolski: Schody ogrodowe, Gazeta Poznańska, 2004-05-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ograniczę	ograniczymy
2 os.	ograniczysz	ograniczycie
3 os.	ograniczy	ograniczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłem +(e)m ograniczył	ograniczyłam +(e)m ograniczyła	ograniczyłom +(e)m ograniczyło	ograniczyliśmy +(e)śmy ograniczyli	ograniczyłyśmy +(e)śmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłeś +(e)ś ograniczył	ograniczyłaś +(e)ś ograniczyła	ograniczyłoś +(e)ś ograniczyło	ograniczyliście +(e)ście ograniczyli	ograniczyłyście +(e)ście ograniczyły
3 os.	ograniczył	ograniczyła	ograniczyło	ograniczyli	ograniczyły

bezosobnik: ograniczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ograniczmy
2 os.	ogranicz	ograniczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ograniczyłbym bym ograniczył	ograniczyłabym bym ograniczyła	ograniczyłobym bym ograniczyło	ograniczylibyśmy byśmy ograniczyli	ograniczyłybyśmy byśmy ograniczyły
2 os.	ograniczyłbyś byś ograniczył	ograniczyłabyś byś ograniczyła	ograniczyłobyś byś ograniczyło	ograniczylibyście byście ograniczyli	ograniczyłybyście byście ograniczyły
3 os.	ograniczyłby by ograniczył	ograniczyłaby by ograniczyła	ograniczyłoby by ograniczyło	ograniczyliby by ograniczyli	ograniczyłyby by ograniczyły

bezosobnik: ograniczono by

bezokolicznik: ograniczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ograniczywszy

gerundium: ograniczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ograniczenie	ograniczenia
D.	ograniczenia	ograniczeń
C.	ograniczeniu	ograniczeniom
B.	ograniczenie	ograniczenia
N.	ograniczeniem	ograniczeniami
Ms.	ograniczeniu	ograniczeniach
W.	ograniczenie	ograniczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ograniczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ograniczony	ograniczony	ograniczony	ograniczone	ograniczona
D.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonego	ograniczonej
C.	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonemu	ograniczonej
B.	ograniczonego	ograniczonego	ograniczony	ograniczone	ograniczoną
N.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczoną
Ms.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ograniczeni	ograniczeni	ograniczone	ograniczone
D.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych
C.	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym	ograniczonym
B.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczone
N.	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi	ograniczonymi
Ms.	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych	ograniczonych

odpowiednik aspektowy: ograniczać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

ograniczyć

Data ostatniej modyfikacji: 08.10.2018