UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmartwychwstać

Chronologizacja

1365, SStp

Pochodzenie

Zob. martwy, wstać

1. Chrystus

Definicja

powrócić do życia po śmierci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Połączenia

Chrystus, Jezus, Pan zmartwychwstał
zmartwychwstał dla naszego zbawienia
zmartwychwstanie ciała, nadzieja na zmartwychwstanie, wiara w zmartwychwstanie

Cytaty

	Chrystus zmartwychwstał jako pierwszy spośród tych, co pomarli (por. 1 Kor 15, 20). źródło: NKJP: Henryk Dziadosz SJ: Doświadczyć Boga:życie chrześcijańskie w Ćwiczeniach duchownych św. Ignacego Loyoli, 2000
	Po zmartwychwstaniu św. Łukasz szeroko opisuje, jak to dwaj uczniowie uciekający do Emaus zostali zatrzymani przez Jezusa. Podaje również, że powróciwszy do Jerozolimy usłyszeli w Wieczerniku, że Jezus zmartwychwstał i ukazał się Szymonowi. źródło: NKJP: Piotr i następcy, Dziennik Polski - Magazyn, 1999-04-23
	Ziemia Święta - podkreśla Autor - jest milczącym Słowem Boga. Ona opowiada o Bogu, który na niej stał się Człowiekiem, umarł i zmartwychwstał dla naszego zbawienia. źródło: NKJP: Józef Augustyn: Medytacje Jerozolimskie Świadectwo pielgrzyma, 2010
	Chrystus, zmartwychwstając, dał mi gwarancję, że kiedyś też zmartwychwstanę i będę się cieszyć wieczną radością w domu Ojca. źródło: NKJP: Krzysztof Drwal: Czym dla Ciebie jest Wielkanoc?, prasa, 1998
	Jak będzie wyglądało ciało zmartwychwstałe - tego ani ja, ani nikt nie jest w stanie powiedzieć. [...] Wiadomo jedynie, co podkreśla św. Paweł, że wszyscy zmartwychwstaniemy, ale nie wszyscy będą przemienieni. źródło: NKJP: Sens śmierci Jezusa, Dziennik Polski - Małopolska, 2001-04-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zmartwychwstanę	zmartwychwstaniemy
2 os.	zmartwychwstaniesz	zmartwychwstaniecie
3 os.	zmartwychwstanie	zmartwychwstaną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmartwychwstałem +(e)m zmartwychwstał	zmartwychwstałam +(e)m zmartwychwstała	zmartwychwstałom +(e)m zmartwychwstało	zmartwychwstaliśmy +(e)śmy zmartwychwstali	zmartwychwstałyśmy +(e)śmy zmartwychwstały
2 os.	zmartwychwstałeś +(e)ś zmartwychwstał	zmartwychwstałaś +(e)ś zmartwychwstała	zmartwychwstałoś +(e)ś zmartwychwstało	zmartwychwstaliście +(e)ście zmartwychwstali	zmartwychwstałyście +(e)ście zmartwychwstały
3 os.	zmartwychwstał	zmartwychwstała	zmartwychwstało	zmartwychwstali	zmartwychwstały

bezosobnik: zmartwychwstano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zmartwychwstańmy
2 os.	zmartwychwstań	zmartwychwstańcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmartwychwstałbym bym zmartwychwstał	zmartwychwstałabym bym zmartwychwstała	zmartwychwstałobym bym zmartwychwstało	zmartwychwstalibyśmy byśmy zmartwychwstali	zmartwychwstałybyśmy byśmy zmartwychwstały
2 os.	zmartwychwstałbyś byś zmartwychwstał	zmartwychwstałabyś byś zmartwychwstała	zmartwychwstałobyś byś zmartwychwstało	zmartwychwstalibyście byście zmartwychwstali	zmartwychwstałybyście byście zmartwychwstały
3 os.	zmartwychwstałby by zmartwychwstał	zmartwychwstałaby by zmartwychwstała	zmartwychwstałoby by zmartwychwstało	zmartwychwstaliby by zmartwychwstali	zmartwychwstałyby by zmartwychwstały

bezosobnik: zmartwychwstano by

bezokolicznik: zmartwychwstać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmartwychwstawszy

gerundium: zmartwychwstanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zmartwychwstanie	zmartwychwstania
D.	zmartwychwstania	zmartwychwstań
C.	zmartwychwstaniu	zmartwychwstaniom
B.	zmartwychwstanie	zmartwychwstania
N.	zmartwychwstaniem	zmartwychwstaniami
Ms.	zmartwychwstaniu	zmartwychwstaniach
W.	zmartwychwstanie	zmartwychwstania

odpowiednik aspektowy: zmartwychwstawać

Składnia

Rz_osobowy

zmartwychwstać

2. Polska

Definicja

zacząć znowu istnieć po pewnym okresie nieistnienia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

[...] nadchodzi kolejna, 81 już rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości w dniu 11 listopada 1918 r. Wtedy, po 123 latach niewoli, Polska zmartwychwstała. Zmartwychwstała, choć na mapie Europy przez ponad wiek państwa polskiego nie było.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1999

Ostatnio zmartwychwstało Towarzystwo Miłośników Ziemi Choszczeńskiej, wybrano nowe władze, w wyniku czego szefem tego gremium został Stefan Szemlij [...].

źródło: NKJP: Agnieszka i Artur Szubowie: W Choszcznie, prasa, 1998

Mamy nadzieję, że Zawoja zmartwychwstanie dzięki temu wyciągowi jako gmina o charakterze rekreacyjno-wypoczynkowym[...].

źródło: NKJP: Adam Molenda: Zróbmy tę olimpiadę!, Dziennik Polski - Magazyn, 2004-01-09