UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zatem

Chronologizacja

1398, SStp
W postaci: zatym

Pochodzenie

Od: pierwotnego psł. wyrażenia przyimkowego *za tomь 'za tym, następnie, w następnej kolejności', w którym pierwotna forma Msc lp *tomь zaimka *tъ, została w czasach staropolskich zastąpiona przez nowszą tem (na wzór całego paradygmatu nowego zaimka ten, powstałego ze złożenia *tъ + -nъ, z wokalizacją jeru w pierwszej sylabie), tj. tego, temu, o tem). Ślad pierwotnej psł. postaci *tomь zachowany jest np. w pol. potomek (zob.)

Definicja

nadawca uważa, że na podstawie prawdziwości tego, o czym była mowa, prawdziwe jest to

Noty o użyciu

komentarz przyrematyczny

Kategoria znaczeniowa

wykładnik wnioskowania

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  przeto, tedy, toteż, w takim razie, więc

Cytaty

Leptony e, i są cząstkami naładowanymi, zatem uczestniczą także w oddziaływaniach elektromagnetycznych.

źródło: NKJP: Ewa Skrzypczak, Zygmunt Szafliński: Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych. Wykłady, 1995

Po kilkuset metrach dalszej drogi natknąłem się na budkę dróżnika, w której płonęło światełko, a zatem ktoś tam był.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

- Radziści od wczoraj nie mogą nawiązać łączności. Na naszym paśmie nadaje jakaś rosyjska radiostacja.
- Zatem podejmę decyzję sam - powiedział Willmann takim tonem, jakby decyzję już podjął.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 2000

Jest pan ignorantem w tych sprawach, Domagalla. Niechże pan zatem nie zabiera głosu.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Ponieważ ludzie jeszcze nie istnieli, film nie mógł pokazywać ani przeszłości, ani teraźniejszości. Był zatem projekcją przyszłości.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

Odmiana

część mowy: partykuła

podklasa: wynikowa

Składnia

zatem _
ograniczenia zakresu użycia:
nie: w Zd.Podrz., gdy Zd.Nadrz. rozpoczyna jeżeli, jeśli lub gdy Zd.Nadrz. rozk.
szyk: zmienny: neutralna antepozycja
obligatoryjny poprzedzający kontekst
Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj