UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wrąbać się

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wrąbię się
wrąbiemy się
2 os. wrąbiesz się
wrąbiecie się
3 os. wrąbie się
wrąbią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wrąbałem się
+(e)m się wrąbał
wrąbałam się
+(e)m się wrąbała
wrąbałom się
+(e)m się wrąbało
wrąbaliśmy się
+(e)śmy się wrąbali
wrąbałyśmy się
+(e)śmy się wrąbały
2 os. wrąbałeś się
+(e)ś się wrąbał
wrąbałaś się
+(e)ś się wrąbała
wrąbałoś się
+(e)ś się wrąbało
wrąbaliście się
+(e)ście się wrąbali
wrąbałyście się
+(e)ście się wrąbały
3 os. wrąbał się
wrąbała się
wrąbało się
wrąbali się
wrąbały się

bezosobnik: wrąbano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wrąbmy się
2 os. wrąb się
wrąbcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wrąbałbym się
bym się wrąbał
wrąbałabym się
bym się wrąbała
wrąbałobym się
bym się wrąbało
wrąbalibyśmy się
byśmy się wrąbali
wrąbałybyśmy się
byśmy się wrąbały
2 os. wrąbałbyś się
byś się wrąbał
wrąbałabyś się
byś się wrąbała
wrąbałobyś się
byś się wrąbało
wrąbalibyście się
byście się wrąbali
wrąbałybyście się
byście się wrąbały
3 os. wrąbałby się
by się wrąbał
wrąbałaby się
by się wrąbała
wrąbałoby się
by się wrąbało
wrąbaliby się
by się wrąbali
wrąbałyby się
by się wrąbały

bezosobnik: wrąbano by się

bezokolicznik: wrąbać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrąbawszy się

gerundium: wrąbanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wrąbanie się
wrąbania się
D. wrąbania się
wrąbań się
C. wrąbaniu się
wrąbaniom się
B. wrąbanie się
wrąbania się
N. wrąbaniem się
wrąbaniami się
Ms. wrąbaniu się
wrąbaniach się
W. wrąbanie się
wrąbania się

odpowiednik aspektowy: wrąbywać się

Pochodzenie

Zob. rąbać

1. w las

Definicja

wyciąć drzewa na jakimś obszarze lasu w celu oczyszczenia gruntu i zyskania nowych terenów pod inną działalność

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

Cytaty

[...] wrąbali się za zezwoleniem dworu w puszczę i na tych karczunkach założyli sobie gospodarstwa.

źródło: Kultura i Społeczeństwo, 1972 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + wrąbać się +
w CO

2. w lód

Definicja

silnie uderzywszy w coś ostrym narzędziem, wykonać otwór lub wgłębienie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Cytaty

Po wrąbaniu się w pień wbijaliśmy weń żelazne kliny, które kończyły za nas robotę.

źródło: Zbigniew Zaniewicki: Moje pełnolecie, 1977 (books.google.pl)

Jeden z młodych dębów miał z boku wyszczerbienie, ale farmer nie zdążył wrąbać się dostatecznie głęboko, by go powalić.

źródło: John Joseph Adams (red.), Epopeja. Legendy fantasy. Antologia, tłum. J. Moderski, 2015 (docer.tips)

Składnia

bez ograniczeń + wrąbać się +
w CO

3. w tramwaj

Definicja

pot. 
mocno lub głośno uderzyć, powodując szkody

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wrąbać, wtrąbić się
hiperonimy:  uderzyć

Cytaty

Obok niego znajdował się taka fajna kręcona zjeżdżalnia. Poszłam na nią i dojeżdżam do dołu, a tu jakiś fajfus mi się wrąbał w plecy.

źródło: NKJP: Internet

Gdy mieliśmy ruszyć, wrąbał się w nas (bez hamowania!) passat na pabianickich numerach.

źródło: Internet

Zresztą we mnie wrąbał się kiedyś przed rondem jeden gościu, bo rozmawiał przez komórkę....

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wrąbać się +
w KOGO/CO

4. w aferę

Definicja

pot. 
popełniwszy błąd, zaangażować się w coś niepotrzebnie lub ze szkodą dla siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uplątać się, uwikłać się, wkopać się, władować się, wmotać się, wpakować się, wpieprzyć się, wplątać się, wrobić się, zagmatwać się, zamotać się, zaplątać się, zawikłać się
antonimy:  wyplątać się

Cytaty

Myślę, że było jej lepiej, zanim wrąbała się w małżeństwo z tym burakiem sekciarzem.

źródło: Internet

I tak wrąbali się w kredyty i nie płacili 2 lata za mieszkanie.

źródło: Internet

[...] i oznacza to jeszcze tyle, że grzbiet bywa zimą w stanie takim, że odcinek od kapliczki pod Pustą Wielką do schroniska można iść kilka godzin. Kiedyś tak się wrąbałem: co krok to cała noga wchodziła w śnieg.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wrąbać się +
(w CO)
Data ostatniej modyfikacji: 26.05.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj