Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. legnąć
1. położyć się
Definicja
Warianty
- częściej zalec
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | położyć się, zalegnąć |
Cytaty
|
[...] spróbowalibyście w latach 80. zalegnąć na chodniku w Olkuszu! Zaraz by was zwinęli mundurowi. źródło: NKJP: Olgierd Dziechciarz: Od Jarocka do Żar, Gazeta Krakowska, 2003-08-07 |
|
|
Musimy gdzieś zalegnąć przynajmniej na noc, rogatki obstawione, ruch mały, nie wymkniemy się. źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001 |
|
|
Patrzyłem na towarzysza Lesika, który zaległ właśnie u podnóża stoku i machaniem ręki zachęcał kapelana do skoku. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
|
|
[...] zbaczał z obowiązkowego szlaku, by choć na chwilę zalegnąć w foteliku pobliskiej restauracyjki i popatrzeć na strumień zwiedzających, pędzony tajemniczą siłą chęci poznania nowych miejsc. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zalegnę |
zalegniemy |
|||
| 2 os. |
zalegniesz |
zalegniecie |
|||
| 3 os. |
zalegnie |
zalegną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaległem +(e)m zaległ |
zaległam +(e)m zaległa |
zaległom +(e)m zaległo |
zalegliśmy +(e)śmy zalegli |
zaległyśmy +(e)śmy zaległy |
| 2 os. |
zaległeś +(e)ś zaległ |
zaległaś +(e)ś zaległa |
zaległoś +(e)ś zaległo |
zalegliście +(e)ście zalegli |
zaległyście +(e)ście zaległy |
| 3 os. |
zaległ |
zaległa |
zaległo |
zalegli |
zaległy |
bezosobnik: zalegnięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zalegnijmy |
|
| 2 os. |
zalegnij |
zalegnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaległbym bym zaległ |
zaległabym bym zaległa |
zaległobym bym zaległo |
zaleglibyśmy byśmy zalegli |
zaległybyśmy byśmy zaległy |
| 2 os. |
zaległbyś byś zaległ |
zaległabyś byś zaległa |
zaległobyś byś zaległo |
zaleglibyście byście zalegli |
zaległybyście byście zaległy |
| 3 os. |
zaległby by zaległ |
zaległaby by zaległa |
zaległoby by zaległo |
zalegliby by zalegli |
zaległyby by zaległy |
bezosobnik: zalegnięto by
bezokolicznik: zalegnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zaległszy
gerundium: zalegnięcie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
| D. | zalegnięcia |
zalegnięć |
| C. | zalegnięciu |
zalegnięciom |
| B. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
| N. | zalegnięciem |
zalegnięciami |
| Ms. | zalegnięciu |
zalegnięciach |
| W. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
odpowiednik aspektowy: zalegać
Składnia
| Rzosobowy | + | zalegnąć | + |
(GDZIE)
|
2. nastać
Definicja
Warianty
- częściej zalec
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zacząć się |
Połączenia
- zaległa ciemność; cisza; zaległo milczenie
Cytaty
|
Z oddali niewiele dało się zobaczyć, bo nad stadionem zaległa już ciemność. źródło: NKJP: (PK): Kontrowersje w ciemnościach: czy sędzia dał znak?, Dziennik Polski, 2005-08-30 |
|
|
Milczenie, które zaległo w klasie, przerywa dopiero po chwili nieśmiały głos z końca ławki [...]. źródło: NKJP: Dariusz Zalega: Tu bierze wszystko, Trybuna Śląska, 2001-05-19 |
|
|
Zaległa cisza. Trwała kilka minut. Nie wytrzymałem i powiedziałem: założę się, że wiem, o czym pan teraz myśli. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997 |
|
|
Noc zaskoczyła nas na turystycznej wędrówce. Zaległa ciemność. źródło: NKJP: Mała majówka, Gazeta Wyborcza, 1992-07-10 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zalegnę |
zalegniemy |
|||
| 2 os. |
zalegniesz |
zalegniecie |
|||
| 3 os. |
zalegnie |
zalegną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaległem +(e)m zaległ |
zaległam +(e)m zaległa |
zaległom +(e)m zaległo |
zalegliśmy +(e)śmy zalegli |
zaległyśmy +(e)śmy zaległy |
| 2 os. |
zaległeś +(e)ś zaległ |
zaległaś +(e)ś zaległa |
zaległoś +(e)ś zaległo |
zalegliście +(e)ście zalegli |
zaległyście +(e)ście zaległy |
| 3 os. |
zaległ |
zaległa |
zaległo |
zalegli |
zaległy |
bezosobnik: zalegnięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zalegnijmy |
|
| 2 os. |
zalegnij |
zalegnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaległbym bym zaległ |
zaległabym bym zaległa |
zaległobym bym zaległo |
zaleglibyśmy byśmy zalegli |
zaległybyśmy byśmy zaległy |
| 2 os. |
zaległbyś byś zaległ |
zaległabyś byś zaległa |
zaległobyś byś zaległo |
zaleglibyście byście zalegli |
zaległybyście byście zaległy |
| 3 os. |
zaległby by zaległ |
zaległaby by zaległa |
zaległoby by zaległo |
zalegliby by zalegli |
zaległyby by zaległy |
bezosobnik: zalegnięto by
bezokolicznik: zalec
zalegnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zaległszy
gerundium: zalegnięcie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
| D. | zalegnięcia |
zalegnięć |
| C. | zalegnięciu |
zalegnięciom |
| B. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
| N. | zalegnięciem |
zalegnięciami |
| Ms. | zalegnięciu |
zalegnięciach |
| W. | zalegnięcie |
zalegnięcia |
odpowiednik aspektowy: zalegać
Składnia
| Rznieżywotny | + | zalegnąć | + |
|