UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wepchnąć

rzadziej wepchać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wepchnę
wepchniemy
2 os. wepchniesz
wepchniecie
3 os. wepchnie
wepchną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wepchnąłem
+(e)m wepchnął
wepchnęłam
+(e)m wepchnęła
wepchnęłom
+(e)m wepchnęło
wepchnęliśmy
+(e)śmy wepchnęli
wepchnęłyśmy
+(e)śmy wepchnęły
2 os. wepchnąłeś
+(e)ś wepchnął
wepchnęłaś
+(e)ś wepchnęła
wepchnęłoś
+(e)ś wepchnęło
wepchnęliście
+(e)ście wepchnęli
wepchnęłyście
+(e)ście wepchnęły
3 os. wepchnął
wepchnęła
wepchnęło
wepchnęli
wepchnęły

bezosobnik: wepchnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wepchnijmy
2 os. wepchnij
wepchnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wepchnąłbym
bym wepchnął
wepchnęłabym
bym wepchnęła
wepchnęłobym
bym wepchnęło
wepchnęlibyśmy
byśmy wepchnęli
wepchnęłybyśmy
byśmy wepchnęły
2 os. wepchnąłbyś
byś wepchnął
wepchnęłabyś
byś wepchnęła
wepchnęłobyś
byś wepchnęło
wepchnęlibyście
byście wepchnęli
wepchnęłybyście
byście wepchnęły
3 os. wepchnąłby
by wepchnął
wepchnęłaby
by wepchnęła
wepchnęłoby
by wepchnęło
wepchnęliby
by wepchnęli
wepchnęłyby
by wepchnęły

bezosobnik: wepchnięto by

bezokolicznik: wepchnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wepchnąwszy

gerundium: wepchnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wepchnięcie
wepchnięcia
D. wepchnięcia
wepchnięć
C. wepchnięciu
wepchnięciom
B. wepchnięcie
wepchnięcia
N. wepchnięciem
wepchnięciami
Ms. wepchnięciu
wepchnięciach
W. wepchnięcie
wepchnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wepchnięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wepchnięty
wepchnięty
wepchnięty
wepchnięte
wepchnięta
D. wepchniętego
wepchniętego
wepchniętego
wepchniętego
wepchniętej
C. wepchniętemu
wepchniętemu
wepchniętemu
wepchniętemu
wepchniętej
B. wepchniętego
wepchniętego
wepchnięty
wepchnięte
wepchniętą
N. wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
wepchniętą
Ms. wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
wepchniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wepchnięci
wepchnięci
wepchnięte
wepchnięte
D. wepchniętych
wepchniętych
wepchniętych
wepchniętych
C. wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
wepchniętym
B. wepchniętych
wepchniętych
wepchniętych
wepchnięte
N. wepchniętymi
wepchniętymi
wepchniętymi
wepchniętymi
Ms. wepchniętych
wepchniętych
wepchniętych
wepchniętych

odpowiednik aspektowy: wpychać

Pochodzenie

Zob. pchać

1. do walizki

Definicja

używając siły, mimo trudności lub pokonując opór, umieścić we wnętrzu czegoś

Warianty

  • rzadziej wepchać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  upchać, wcisnąć
antonimy:  wypchnąć
hiperonimy:  umieścić

Połączenia

  • wepchnąć ręce
  • wepchnąć przemocą, siłą
  • wepchnąć do kieszeni, do nosa, do samochodu, do siatki, do środka, do ust, do wody
  • wepchnąć pod łózko
  • wepchnąć w dłonie, w kieszeń, w usta
  • wepchnąć z całej siły
  • wepchnąć szybko

Cytaty

Złapałem pistolet i szybko wepchnąłem do kieszeni.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Już miała wysiąść, gdy od strony schodów pojawił się niespodziewanie jakiś mężczyzna i wepchnął ją z powrotem do windy.

źródło: KWSJP: Michał Bielicki: Łatwe ofiary, Detektyw, 1999, nr 4 (152)

Przebrałam się w piżamę. Wepchnęłam ubranie do szafy i wskoczyłam do swojego łóżka.

źródło: KWSJP: Danuta Błaszak: Karuzela ku słońcu, 2003

Spod ławki, z tego miejsca, gdzie wepchnął uprzednio swoje książki i zeszyty, wydobywała się nikła smużka dymu.

źródło: KWSJP: Stanisław Goszczurny: Dwaj przyjaciele, 1971

Próby wepchnięcia żony z dobytkiem do przeładowanego pociągu nawet nie podejmowałem, powiem więcej - nawet starałem się nie patrzeć w jej stronę.

źródło: KWSJP: Maciej Kuroń: Okienko Kuronia, Kuchnia, 1999, nr 1

Składnia

bez ograniczeń + wepchnąć +
KOGO/CO + DOKĄD

2. na stanowisko

Definicja

pot. 
spowodować, że ktoś mógł znaleźć się w określonym miejscu lub uzyskać określony status, mimo że inne osoby tego nie chciały

Warianty

  • rzadziej wepchać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  upchać, wcisnąć

Cytaty

Myślałam, że ten pokój będzie wolny i że uda mi się w kwaterunku wepchnąć tu siostrę!

źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986

Starsi synowie, którzy ukończyli studia i poszli w świat, dla ojca jakby nie istnieli. W domu zdołał zatrzymać dwóch, ale i z tych jednego matka prawie podstępem wepchnęła do szkół, zwaliwszy winę na miejscowego nauczyciela.

źródło: KWSJP: Władysław Dunarowski: Skazani na dożywocie, 1985

Obydwu z Lutkiem wepchnięto tutaj na praktykę, pętali się, obijali z kąta w kąt, kierownictwo budowy wtedy było najbardziej z nich zadowolone, kiedy się w nic nie mieszali.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Ich trzech i dziewczyna, 1978

Wydawało się, że skończy karierę, odpowiadając na listy albo opiniując inne programy, gdy niespodziewanie zachorowała wiekowa już pani redaktor [...]. Z braku lepszych kandydatów wepchnięto tam panią Joasię.

źródło: KWSJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003

Składnia

Rzosobowy + wepchnąć +
KOGO + GDZIE

3. w kłopoty

Definicja

spowodować, że ktoś znalazł się w niekorzystnej dla siebie sytuacji

Warianty

  • rzadziej wepchać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • wepchnąć kogoś w aferę, w kłopoty

Cytaty

Znowu los wepchnął mnie w sytuację, z której nie było wyjścia.

źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986

Tam jest wszystko, wszystko, które teraz, po latach, okazuje się jasne. Jak chcieli wepchnąć go w aferę mięsną i po to odwołali do spółdzielczości.

źródło: KWSJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Czy rząd [...], podwyższając kwotę opłaty ZUS z 504 zł do około 1600 zł miesięcznie, chce tych ludzi wepchnąć w biedę?

źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne Sejmu RP z dnia 03.11.2004

Składnia

bez ograniczeń + wepchnąć +
KOGO + w CO

4. towar

Definicja

pot. 
nakłonić do kupienia lub przyjęcia czegoś, czego ta osoba wcześniej nie chciała

Warianty

  • rzadziej wepchać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wcisnąć

Połączenia

  • wepchnąć komuś towar
  • wepchnąć siłą

Cytaty

Blask łagodnym półkolem dobywał zielenie i rudawe motywy rozkwitających drzew na dywanie. Pamiętał, jak się bronił, żeby handlarz mu go nie wepchnął. Udany dywan.

źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

I dalej się rozwiodła o tym, że Rot bez wątpienia będzie chciał wepchnąć Sylwii jakiś swój obraz, a po co, przecież powinien by się orientować, że Polacy, jeżeli mają za granicą jakieś pieniądze, nie kupują takich rzeczy.

źródło: KWSJP: Maria Klimas-Błachutowa: Skandal w niebie, 1969

Krysia ciągle usiłowała mi wepchnąć jakieś ubranie.

źródło: KWSJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Składnia

Rzosobowy + wepchnąć +
(KOMU) + CO
Data ostatniej modyfikacji: 18.05.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj