UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nęcić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *nǫtiti 'zmuszać, zniewalać, wywierać nacisk'

Forma prasłowiańska jest wtórna; wywodzi się z wcześniejszego *nutiti (z przejściem *u > *ǫ pod wpływem poprzedzającego n-)

1. zapachem

Definicja

zachęcać do czegoś czymś atrakcyjnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	kusić, wabić, zwabiać
	hiperonimy:	przyciągać

Połączenia

zapach; władza; pieniądz nęci; przysmaki nęcą
nęcić oko, wzrok
nęcić ceną, obietnicami, propozycjami, zapachem

Cytaty

	Stragany wabiły oczy kolorowymi towarami, jadłodajnie nęciły zapachami. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	Jako nastolatka zagrała w filmie historycznym „Marketa Lazarova”. Film odniósł międzynarodowy sukces, więc gdy Magda skończyła gimnazjum, reżyserzy nęcili ją propozycjami. źródło: NKJP: Aleksander Kaczorowski: Pani prezydent z komina, Gazeta Wyborcza, Wysokie obcasy, 1999-05-15
	Perspektywa uczestnictwa w liczącej dziś 65 mln ludzi strefie wolnego handlu nęci inne kraje. źródło: NKJP: Jacek Pawlicki: Przystanek CEFTA, Gazeta Wyborcza, 1996-01-30
	Uprawy, które szczególnie nęcą zwierzęta - dębowe, jodłowe - grodzone są siatką i zabezpieczane środkami chemicznymi: servacolem i retinolem. źródło: NKJP: (wald): Zdrowie i uroda, Dziennik Polski - Miechów, 2000-08-17
	Czyż nie były to nęcące widoki, pozwalające snuć piękne nadzieje? źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nęcę	nęcimy
2 os.	nęcisz	nęcicie
3 os.	nęci	nęcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nęciłem +(e)m nęcił	nęciłam +(e)m nęciła	nęciłom +(e)m nęciło	nęciliśmy +(e)śmy nęcili	nęciłyśmy +(e)śmy nęciły
2 os.	nęciłeś +(e)ś nęcił	nęciłaś +(e)ś nęciła	nęciłoś +(e)ś nęciło	nęciliście +(e)ście nęcili	nęciłyście +(e)ście nęciły
3 os.	nęcił	nęciła	nęciło	nęcili	nęciły

bezosobnik: nęcono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nęcił będę nęcić	będę nęciła będę nęcić	będę nęciło będę nęcić	będziemy nęcili będziemy nęcić	będziemy nęciły będziemy nęcić
2 os.	będziesz nęcił będziesz nęcić	będziesz nęciła będziesz nęcić	będziesz nęciło będziesz nęcić	będziecie nęcili będziecie nęcić	będziecie nęciły będziecie nęcić
3 os.	będzie nęcił będzie nęcić	będzie nęciła będzie nęcić	będzie nęciło będzie nęcić	będą nęcili będą nęcić	będą nęciły będą nęcić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nęćmy
2 os.	nęć	nęćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nęciłbym bym nęcił	nęciłabym bym nęciła	nęciłobym bym nęciło	nęcilibyśmy byśmy nęcili	nęciłybyśmy byśmy nęciły
2 os.	nęciłbyś byś nęcił	nęciłabyś byś nęciła	nęciłobyś byś nęciło	nęcilibyście byście nęcili	nęciłybyście byście nęciły
3 os.	nęciłby by nęcił	nęciłaby by nęciła	nęciłoby by nęciło	nęciliby by nęcili	nęciłyby by nęciły

bezosobnik: nęcono by

bezokolicznik: nęcić

imiesłów przysłówkowy współczesny: nęcąc

gerundium: nęcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nęcenie	nęcenia
D.	nęcenia	nęceń
C.	nęceniu	nęceniom
B.	nęcenie	nęcenia
N.	nęceniem	nęceniami
Ms.	nęceniu	nęceniach
W.	nęcenie	nęcenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: nęcący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nęcący	nęcący	nęcący	nęcące	nęcąca
D.	nęcącego	nęcącego	nęcącego	nęcącego	nęcącej
C.	nęcącemu	nęcącemu	nęcącemu	nęcącemu	nęcącej
B.	nęcącego	nęcącego	nęcący	nęcące	nęcącą
N.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącą
Ms.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nęcący	nęcący	nęcące	nęcące
D.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcących
C.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym
B.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcące
N.	nęcącymi	nęcącymi	nęcącymi	nęcącymi
Ms.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcących

imiesłów przymiotnikowy bierny: nęcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nęcony	nęcony	nęcony	nęcone	nęcona
D.	nęconego	nęconego	nęconego	nęconego	nęconej
C.	nęconemu	nęconemu	nęconemu	nęconemu	nęconej
B.	nęconego	nęconego	nęcony	nęcone	nęconą
N.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym	nęconą
Ms.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym	nęconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nęceni	nęceni	nęcone	nęcone
D.	nęconych	nęconych	nęconych	nęconych
C.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym
B.	nęconych	nęconych	nęconych	nęcone
N.	nęconymi	nęconymi	nęconymi	nęconymi
Ms.	nęconych	nęconych	nęconych	nęconych

odpowiednik aspektowy: znęcić

Składnia

nęcić

KOGO/CO + (CZYM)

2. ryby

Definicja

zachęcać zwierzynę do zbliżenia się do jakiegoś miejsca, umieszczając tam pokarm

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

nęcić ryby

Cytaty

Doświadczeni wędkarze nęcili ryby na dwa sposoby: daleko od brzegu, żeby łowić długimi 14-metrowymi wędkami i tuż pod nogami - by łowić ukleje.

źródło: NKJP: Roman Majewski: O puchar Dni Pruszcza, Dziennik Bałtycki, 2001-06-22

Zimą ryby żerują bardzo słabo, stąd też nie należy zbyt obficie nęcić, ponieważ możemy odnieść odwrotny skutek od zamierzonego. Zbyt obfite zanęcenie spowoduje, że ryby zamiast żerować, po prostu najedzą się i odpłyną. Przy płytkim łowisku najprościej nęcić samą ochotką, wrzucając co klika minut kilka sztuk w przerębel.

źródło: NKJP: AG: Magazyn wędkarski, Gazeta Poznańska, 2004-01-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nęcę	nęcimy
2 os.	nęcisz	nęcicie
3 os.	nęci	nęcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nęciłem +(e)m nęcił	nęciłam +(e)m nęciła	nęciłom +(e)m nęciło	nęciliśmy +(e)śmy nęcili	nęciłyśmy +(e)śmy nęciły
2 os.	nęciłeś +(e)ś nęcił	nęciłaś +(e)ś nęciła	nęciłoś +(e)ś nęciło	nęciliście +(e)ście nęcili	nęciłyście +(e)ście nęciły
3 os.	nęcił	nęciła	nęciło	nęcili	nęciły

bezosobnik: nęcono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nęcił będę nęcić	będę nęciła będę nęcić	będę nęciło będę nęcić	będziemy nęcili będziemy nęcić	będziemy nęciły będziemy nęcić
2 os.	będziesz nęcił będziesz nęcić	będziesz nęciła będziesz nęcić	będziesz nęciło będziesz nęcić	będziecie nęcili będziecie nęcić	będziecie nęciły będziecie nęcić
3 os.	będzie nęcił będzie nęcić	będzie nęciła będzie nęcić	będzie nęciło będzie nęcić	będą nęcili będą nęcić	będą nęciły będą nęcić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nęćmy
2 os.	nęć	nęćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nęciłbym bym nęcił	nęciłabym bym nęciła	nęciłobym bym nęciło	nęcilibyśmy byśmy nęcili	nęciłybyśmy byśmy nęciły
2 os.	nęciłbyś byś nęcił	nęciłabyś byś nęciła	nęciłobyś byś nęciło	nęcilibyście byście nęcili	nęciłybyście byście nęciły
3 os.	nęciłby by nęcił	nęciłaby by nęciła	nęciłoby by nęciło	nęciliby by nęcili	nęciłyby by nęciły

bezosobnik: nęcono by

bezokolicznik: nęcić

imiesłów przysłówkowy współczesny: nęcąc

gerundium: nęcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nęcenie	nęcenia
D.	nęcenia	nęceń
C.	nęceniu	nęceniom
B.	nęcenie	nęcenia
N.	nęceniem	nęceniami
Ms.	nęceniu	nęceniach
W.	nęcenie	nęcenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: nęcący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nęcący	nęcący	nęcący	nęcące	nęcąca
D.	nęcącego	nęcącego	nęcącego	nęcącego	nęcącej
C.	nęcącemu	nęcącemu	nęcącemu	nęcącemu	nęcącej
B.	nęcącego	nęcącego	nęcący	nęcące	nęcącą
N.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącą
Ms.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nęcący	nęcący	nęcące	nęcące
D.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcących
C.	nęcącym	nęcącym	nęcącym	nęcącym
B.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcące
N.	nęcącymi	nęcącymi	nęcącymi	nęcącymi
Ms.	nęcących	nęcących	nęcących	nęcących

imiesłów przymiotnikowy bierny: nęcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nęcony	nęcony	nęcony	nęcone	nęcona
D.	nęconego	nęconego	nęconego	nęconego	nęconej
C.	nęconemu	nęconemu	nęconemu	nęconemu	nęconej
B.	nęconego	nęconego	nęcony	nęcone	nęconą
N.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym	nęconą
Ms.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym	nęconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nęceni	nęceni	nęcone	nęcone
D.	nęconych	nęconych	nęconych	nęconych
C.	nęconym	nęconym	nęconym	nęconym
B.	nęconych	nęconych	nęconych	nęcone
N.	nęconymi	nęconymi	nęconymi	nęconymi
Ms.	nęconych	nęconych	nęconych	nęconych

odpowiednik aspektowy: zanęcić

Składnia

Rz_osobowy

nęcić

CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 28.02.2014