UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wytrącać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. trącić

1. z ręki

Definicja

uderzając lekko, powodować, że coś, co ktoś trzyma, wypada mu z ręki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wybijać

Połączenia

wytrącać broń, kieliszek, nóż, rewolwer, szklankę
wytrącać z dłoni, z ręki

Cytaty

	Kantem dłoni wytrącam z małej piąstki sprężynowiec, chwytam za chude karczydło, przykrywam nóż stopą. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981
	Dzidzia patrzy na mleko, które w najmniej spodziewanym momencie lubi uciec. [...] Gdy zabiera się do nalewania go do filiżanki, Drab napiera na nią całą siłą i wytrąca jej z ręki gorący rondelek, który z hukiem upada na ziemię. źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1995
	Przyskoczył do mnie, wytrącając tacę. Na szczęście spadła na parapet okienka, dzięki czemu kubek się nie stłukł, a mleko nie rozlało na podłogę. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008
	Bronili się przed dotykiem, wytrącali kubek albo nie chcieli połykać gorzkiej mikstury. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wytrącam	wytrącamy
2 os.	wytrącasz	wytrącacie
3 os.	wytrąca	wytrącają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałem +(e)m wytrącał	wytrącałam +(e)m wytrącała	wytrącałom +(e)m wytrącało	wytrącaliśmy +(e)śmy wytrącali	wytrącałyśmy +(e)śmy wytrącały
2 os.	wytrącałeś +(e)ś wytrącał	wytrącałaś +(e)ś wytrącała	wytrącałoś +(e)ś wytrącało	wytrącaliście +(e)ście wytrącali	wytrącałyście +(e)ście wytrącały
3 os.	wytrącał	wytrącała	wytrącało	wytrącali	wytrącały

bezosobnik: wytrącano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wytrącał będę wytrącać	będę wytrącała będę wytrącać	będę wytrącało będę wytrącać	będziemy wytrącali będziemy wytrącać	będziemy wytrącały będziemy wytrącać
2 os.	będziesz wytrącał będziesz wytrącać	będziesz wytrącała będziesz wytrącać	będziesz wytrącało będziesz wytrącać	będziecie wytrącali będziecie wytrącać	będziecie wytrącały będziecie wytrącać
3 os.	będzie wytrącał będzie wytrącać	będzie wytrącała będzie wytrącać	będzie wytrącało będzie wytrącać	będą wytrącali będą wytrącać	będą wytrącały będą wytrącać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wytrącajmy
2 os.	wytrącaj	wytrącajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałbym bym wytrącał	wytrącałabym bym wytrącała	wytrącałobym bym wytrącało	wytrącalibyśmy byśmy wytrącali	wytrącałybyśmy byśmy wytrącały
2 os.	wytrącałbyś byś wytrącał	wytrącałabyś byś wytrącała	wytrącałobyś byś wytrącało	wytrącalibyście byście wytrącali	wytrącałybyście byście wytrącały
3 os.	wytrącałby by wytrącał	wytrącałaby by wytrącała	wytrącałoby by wytrącało	wytrącaliby by wytrącali	wytrącałyby by wytrącały

bezosobnik: wytrącano by

bezokolicznik: wytrącać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wytrącając

gerundium: wytrącanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wytrącanie	wytrącania
D.	wytrącania	wytrącań
C.	wytrącaniu	wytrącaniom
B.	wytrącanie	wytrącania
N.	wytrącaniem	wytrącaniami
Ms.	wytrącaniu	wytrącaniach
W.	wytrącanie	wytrącania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wytrącający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącająca
D.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającej
C.	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającej
B.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącający	wytrącające	wytrącającą
N.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającą
Ms.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącające
D.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających
C.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym
B.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącające
N.	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi
Ms.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytrącany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącany	wytrącany	wytrącany	wytrącane	wytrącana
D.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanej
C.	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanej
B.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącany	wytrącane	wytrącaną
N.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącaną
Ms.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącani	wytrącani	wytrącane	wytrącane
D.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych
C.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym
B.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącane
N.	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi
Ms.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych

odpowiednik aspektowy: wytrącić

Składnia

Rz_osobowy

wytrącać

(KOMU) + CO + (z CZEGO)

2. z otępienia

Definicja

powodować, że ktoś przestaje znajdować się w jakimś stanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrywać

Połączenia

wytrącać kogoś z letargu, z jakiegoś nastroju, trybu życia..., z odrętwienia, z równowagi, ze snu
wytrącać nagle

Cytaty

	- Czemu się tak głupkowato uśmiechasz? - pytanie Heleny wytrącało Joannę z niezdrowego stanu samozadowolenia, od którego dziewczynkom zwykle przewraca się w głowie. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000
	Tata mówi, że nic, ale to nic nie ma prawa wytrącać nas z rytmu pracy... źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976
	Mnie z tego mojego świata ledwie wytrącały różne wydarzenia realnego życia. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
	Już pierwsze akapity powieści wytrącają czytelnika z dogmatycznej drzemki. źródło: NKJP: Jacek Dukaj, Łukasz Orbitowski, Wit Szostak: S.O.D.: Zagadka czy pułapka? „Ada” albo żart Nabokova, Esensja, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wytrącam	wytrącamy
2 os.	wytrącasz	wytrącacie
3 os.	wytrąca	wytrącają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałem +(e)m wytrącał	wytrącałam +(e)m wytrącała	wytrącałom +(e)m wytrącało	wytrącaliśmy +(e)śmy wytrącali	wytrącałyśmy +(e)śmy wytrącały
2 os.	wytrącałeś +(e)ś wytrącał	wytrącałaś +(e)ś wytrącała	wytrącałoś +(e)ś wytrącało	wytrącaliście +(e)ście wytrącali	wytrącałyście +(e)ście wytrącały
3 os.	wytrącał	wytrącała	wytrącało	wytrącali	wytrącały

bezosobnik: wytrącano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wytrącał będę wytrącać	będę wytrącała będę wytrącać	będę wytrącało będę wytrącać	będziemy wytrącali będziemy wytrącać	będziemy wytrącały będziemy wytrącać
2 os.	będziesz wytrącał będziesz wytrącać	będziesz wytrącała będziesz wytrącać	będziesz wytrącało będziesz wytrącać	będziecie wytrącali będziecie wytrącać	będziecie wytrącały będziecie wytrącać
3 os.	będzie wytrącał będzie wytrącać	będzie wytrącała będzie wytrącać	będzie wytrącało będzie wytrącać	będą wytrącali będą wytrącać	będą wytrącały będą wytrącać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wytrącajmy
2 os.	wytrącaj	wytrącajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałbym bym wytrącał	wytrącałabym bym wytrącała	wytrącałobym bym wytrącało	wytrącalibyśmy byśmy wytrącali	wytrącałybyśmy byśmy wytrącały
2 os.	wytrącałbyś byś wytrącał	wytrącałabyś byś wytrącała	wytrącałobyś byś wytrącało	wytrącalibyście byście wytrącali	wytrącałybyście byście wytrącały
3 os.	wytrącałby by wytrącał	wytrącałaby by wytrącała	wytrącałoby by wytrącało	wytrącaliby by wytrącali	wytrącałyby by wytrącały

bezosobnik: wytrącano by

bezokolicznik: wytrącać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wytrącając

gerundium: wytrącanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wytrącanie	wytrącania
D.	wytrącania	wytrącań
C.	wytrącaniu	wytrącaniom
B.	wytrącanie	wytrącania
N.	wytrącaniem	wytrącaniami
Ms.	wytrącaniu	wytrącaniach
W.	wytrącanie	wytrącania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wytrącający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącająca
D.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającej
C.	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającej
B.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącający	wytrącające	wytrącającą
N.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającą
Ms.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącające
D.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających
C.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym
B.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącające
N.	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi
Ms.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytrącany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącany	wytrącany	wytrącany	wytrącane	wytrącana
D.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanej
C.	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanej
B.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącany	wytrącane	wytrącaną
N.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącaną
Ms.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącani	wytrącani	wytrącane	wytrącane
D.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych
C.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym
B.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącane
N.	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi
Ms.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych

odpowiednik aspektowy: wytrącić

Składnia

wytrącać

KOGO + z CZEGO

3. z roztworu

Definicja

chem.

powodować wydzielenie się jakiejś substancji, zwykle w postaci osadu, w procesie chemicznym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

strącać

Połączenia

wytrącać kryształy czegoś
wytrącać z roztworu

Cytaty

	Jony naładowane ujemnie oddziałują wybitnie korzystnie na organizm ludzki. Likwidują stany spastyczne [...], wzmagają siły obronne organizmu, przyspieszają gojenie się ran, wytrącają z aerozolu alergeny, normują metabolizm witamin itp. źródło: NKJP: Alicja Krzymowska-Kostrowicka: Geoekologia turystyki i wypoczynku, 1997
	[...] promienie ultrafioletowe [...] w połączeniu z wysoką temperaturą i wilgotnością oraz w obecności dużej ilości tlenu mogą inicjować procesy fotochemiczne (np. wytrącać przeróżne związki chemiczne). źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999
	W wodach słodkich lub w zbiornikach morskich, do których rzeki doprowadzają intensywnie żelazo z lądu, może następować wytrącanie żelaza w postaci węglanów, wodorotlenków czy siarczków. źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi : wprowadzenie do paleobiologii, 1992
	Odżelazianie polega na wpuszczaniu do wody tlenu, który wytrąca zawiesinę odfiltrowywaną potem na żwirowych filtrach. źródło: NKJP: (M): Pabianice czerpią wodę z pokładów sprzed 70 milionów lat! Pijmy bez obawy, Express Ilustrowany, 2001-07-28
	Na działce koło Domu Pomocy Społecznej „Betania” wybudowaliśmy specjalny kolektor z tzw. podczyszczaniem wód opadowych. Piaskownik o powierzchni 20 metrów sześciennych oczyszcza je ze związków ropopochodnych, separator zaś wytrąca z wody substancje ropopochodne i inne związki aktywne. źródło: NKJP: Pierwsza ekologiczna, Dziennik Polski, 1999-11-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wytrącam	wytrącamy
2 os.	wytrącasz	wytrącacie
3 os.	wytrąca	wytrącają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałem +(e)m wytrącał	wytrącałam +(e)m wytrącała	wytrącałom +(e)m wytrącało	wytrącaliśmy +(e)śmy wytrącali	wytrącałyśmy +(e)śmy wytrącały
2 os.	wytrącałeś +(e)ś wytrącał	wytrącałaś +(e)ś wytrącała	wytrącałoś +(e)ś wytrącało	wytrącaliście +(e)ście wytrącali	wytrącałyście +(e)ście wytrącały
3 os.	wytrącał	wytrącała	wytrącało	wytrącali	wytrącały

bezosobnik: wytrącano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wytrącał będę wytrącać	będę wytrącała będę wytrącać	będę wytrącało będę wytrącać	będziemy wytrącali będziemy wytrącać	będziemy wytrącały będziemy wytrącać
2 os.	będziesz wytrącał będziesz wytrącać	będziesz wytrącała będziesz wytrącać	będziesz wytrącało będziesz wytrącać	będziecie wytrącali będziecie wytrącać	będziecie wytrącały będziecie wytrącać
3 os.	będzie wytrącał będzie wytrącać	będzie wytrącała będzie wytrącać	będzie wytrącało będzie wytrącać	będą wytrącali będą wytrącać	będą wytrącały będą wytrącać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wytrącajmy
2 os.	wytrącaj	wytrącajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wytrącałbym bym wytrącał	wytrącałabym bym wytrącała	wytrącałobym bym wytrącało	wytrącalibyśmy byśmy wytrącali	wytrącałybyśmy byśmy wytrącały
2 os.	wytrącałbyś byś wytrącał	wytrącałabyś byś wytrącała	wytrącałobyś byś wytrącało	wytrącalibyście byście wytrącali	wytrącałybyście byście wytrącały
3 os.	wytrącałby by wytrącał	wytrącałaby by wytrącała	wytrącałoby by wytrącało	wytrącaliby by wytrącali	wytrącałyby by wytrącały

bezosobnik: wytrącano by

bezokolicznik: wytrącać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wytrącając

gerundium: wytrącanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wytrącanie	wytrącania
D.	wytrącania	wytrącań
C.	wytrącaniu	wytrącaniom
B.	wytrącanie	wytrącania
N.	wytrącaniem	wytrącaniami
Ms.	wytrącaniu	wytrącaniach
W.	wytrącanie	wytrącania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wytrącający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącająca
D.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającego	wytrącającej
C.	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającemu	wytrącającej
B.	wytrącającego	wytrącającego	wytrącający	wytrącające	wytrącającą
N.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającą
Ms.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącający	wytrącający	wytrącające	wytrącające
D.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających
C.	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym	wytrącającym
B.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącające
N.	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi	wytrącającymi
Ms.	wytrącających	wytrącających	wytrącających	wytrącających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytrącany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wytrącany	wytrącany	wytrącany	wytrącane	wytrącana
D.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanego	wytrącanej
C.	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanemu	wytrącanej
B.	wytrącanego	wytrącanego	wytrącany	wytrącane	wytrącaną
N.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącaną
Ms.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wytrącani	wytrącani	wytrącane	wytrącane
D.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych
C.	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym	wytrącanym
B.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącane
N.	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi	wytrącanymi
Ms.	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych	wytrącanych

odpowiednik aspektowy: wytrącić

Składnia

wytrącać

CO + (z CZEGO)

Frazeologizmy

coś wytrąca pióro z ręki komuś
ktoś/coś wybija z uderzenia kogoś
ktoś/coś wytrąca z uderzenia kogoś
ktoś/coś wytrąca broń z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca oręż z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca argument z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca broń z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca oręż z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca argument z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca broń z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca oręż z ręki komuś
ktoś/coś wytrąca argument z ręki komuś

Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2017