UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmartwić się

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. martwić

Definicja

poczuć niepokój i smutek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  strapić się, zafrasować się, zatroskać się

Połączenia

  • zmartwić się brakiem wiadomości, chorobą, dziwnym zachowaniem, niepowodzeniem, odwołaniem czegoś, pracą, szkołą, utratą czegoś, wiadomością, wypadkiem, czyimś zdrowiem, złymi wieściami, zniknięciem

Cytaty

Urszula nie zmartwiła się odwołaniem spektaklu.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Maurycy zmartwił się, że straci jedynego sojusznika.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Bardzo się zmartwiłam, kiedy odszedł na emeryturę.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Księżyc nad Zakopanem, 2006

Pamiętam, że w dniu chrztu było zimno i lało, więc się zmartwiłem, czy się synek nie przeziębił.

źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007

- O, to przykre - zmartwił się major.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmartwię się
zmartwimy się
2 os. zmartwisz się
zmartwicie się
3 os. zmartwi się
zmartwią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmartwiłem się
+(e)m się zmartwił
zmartwiłam się
+(e)m się zmartwiła
zmartwiłom się
+(e)m się zmartwiło
zmartwiliśmy się
+(e)śmy się zmartwili
zmartwiłyśmy się
+(e)śmy się zmartwiły
2 os. zmartwiłeś się
+(e)ś się zmartwił
zmartwiłaś się
+(e)ś się zmartwiła
zmartwiłoś się
+(e)ś się zmartwiło
zmartwiliście się
+(e)ście się zmartwili
zmartwiłyście się
+(e)ście się zmartwiły
3 os. zmartwił się
zmartwiła się
zmartwiło się
zmartwili się
zmartwiły się

bezosobnik: zmartwiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmartwmy się
2 os. zmartw się
zmartwcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmartwiłbym się
bym się zmartwił
zmartwiłabym się
bym się zmartwiła
zmartwiłobym się
bym się zmartwiło
zmartwilibyśmy się
byśmy się zmartwili
zmartwiłybyśmy się
byśmy się zmartwiły
2 os. zmartwiłbyś się
byś się zmartwił
zmartwiłabyś się
byś się zmartwiła
zmartwiłobyś się
byś się zmartwiło
zmartwilibyście się
byście się zmartwili
zmartwiłybyście się
byście się zmartwiły
3 os. zmartwiłby się
by się zmartwił
zmartwiłaby się
by się zmartwiła
zmartwiłoby się
by się zmartwiło
zmartwiliby się
by się zmartwili
zmartwiłyby się
by się zmartwiły

bezosobnik: zmartwiono by się

bezokolicznik: zmartwić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmartwiwszy się

gerundium: zmartwienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmartwienie się
zmartwienia się
D. zmartwienia się
zmartwień się
C. zmartwieniu się
zmartwieniom się
B. zmartwienie się
zmartwienia się
N. zmartwieniem się
zmartwieniami się
Ms. zmartwieniu się
zmartwieniach się
W. zmartwienie się
zmartwienia się

odpowiednik aspektowy: martwić się

Składnia

Rzosobowy + zmartwić się +
CZYM
Rzosobowy + zmartwić się +
że ZDANIE|ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + zmartwić się +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj