Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zaognię |
zaognimy |
|||
| 2 os. |
zaognisz |
zaognicie |
|||
| 3 os. |
zaogni |
zaognią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaogniłem +(e)m zaognił |
zaogniłam +(e)m zaogniła |
zaogniłom +(e)m zaogniło |
zaogniliśmy +(e)śmy zaognili |
zaogniłyśmy +(e)śmy zaogniły |
| 2 os. |
zaogniłeś +(e)ś zaognił |
zaogniłaś +(e)ś zaogniła |
zaogniłoś +(e)ś zaogniło |
zaogniliście +(e)ście zaognili |
zaogniłyście +(e)ście zaogniły |
| 3 os. |
zaognił |
zaogniła |
zaogniło |
zaognili |
zaogniły |
bezosobnik: zaogniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zaognijmy |
|
| 2 os. |
zaognij |
zaognijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zaogniłbym bym zaognił |
zaogniłabym bym zaogniła |
zaogniłobym bym zaogniło |
zaognilibyśmy byśmy zaognili |
zaogniłybyśmy byśmy zaogniły |
| 2 os. |
zaogniłbyś byś zaognił |
zaogniłabyś byś zaogniła |
zaogniłobyś byś zaogniło |
zaognilibyście byście zaognili |
zaogniłybyście byście zaogniły |
| 3 os. |
zaogniłby by zaognił |
zaogniłaby by zaogniła |
zaogniłoby by zaogniło |
zaogniliby by zaognili |
zaogniłyby by zaogniły |
bezosobnik: zaogniono by
bezokolicznik: zaognić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zaogniwszy
gerundium: zaognienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zaognienie |
zaognienia |
| D. | zaognienia |
zaognień |
| C. | zaognieniu |
zaognieniom |
| B. | zaognienie |
zaognienia |
| N. | zaognieniem |
zaognieniami |
| Ms. | zaognieniu |
zaognieniach |
| W. | zaognienie |
zaognienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zaogniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zaogniony |
zaogniony |
zaogniony |
zaognione |
zaogniona |
| D. | zaognionego |
zaognionego |
zaognionego |
zaognionego |
zaognionej |
| C. | zaognionemu |
zaognionemu |
zaognionemu |
zaognionemu |
zaognionej |
| B. | zaognionego |
zaognionego |
zaogniony |
zaognione |
zaognioną |
| N. | zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
zaognioną |
| Ms. | zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
zaognionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zaognieni |
zaognieni |
zaognione |
zaognione |
| D. | zaognionych |
zaognionych |
zaognionych |
zaognionych |
| C. | zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
zaognionym |
| B. | zaognionych |
zaognionych |
zaognionych |
zaognione |
| N. | zaognionymi |
zaognionymi |
zaognionymi |
zaognionymi |
| Ms. | zaognionych |
zaognionych |
zaognionych |
zaognionych |
odpowiednik aspektowy: zaogniać
1. ranę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozjątrzyć |
Połączenia
- zaognić ranę
Cytaty
|
- Jakie macie sposoby na ukąszenia os? - Cebule przykładam, ocet nasączony na waciku też może być. -Dziewczyny może tak [...] poczytać trochę? Kwas zawarty w occie i cebuli tylko zaogni ranę. źródło: Internet: dobramama.pl |
|
|
Zaogniona czerwono, rozpulchniona krwawa bruzda na plecach dostojnika potwierdziła moje podejrzenia. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
Składnia
|
+ | zaognić | + |
CO
|
2. twarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- alkohol, wysiłek zaognił
- zaognić skórę, twarz
Cytaty
|
Poszedł, a Estusia przez dwa tygodnie obracała chorego, troskliwie opatrywała odleżyny, myła zaognioną skórę. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
|
Już w szpitalu, po śmierci, wydała mu się obca, jakaś bardzo odległa od jego Renaty z zaognioną twarzą, ekspedientki w fartuchu. źródło: NKJP: Wojcech Chmielewski: Brzytwa, 2008 |
|
|
Jego zaognione oczy łzawiły. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Urwany ślad, 2001 |
Składnia
|
|
+ | zaognić | + |
CO
|
3. konflikt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozjątrzyć, zaostrzyć | |
| antonimy: | załagodzić |
Połączenia
- zaognić konflikt, spór, stosunki, sytuację
- zaognić mocno
Cytaty
|
Piłka nożna pomogła zaognić jeszcze bardziej nastroje szowinizmu i histerii hurrapatriotycznej, tak potrzebne do rozpętania wojny i wzmocnienia władzy oligarchii w obu krajach. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Wojna futbolowa, 2005 |
|
|
TKN montuje delegację do Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, która ma uświadomić ministrowi konieczność ustępstw, by nie zaognić atmosfery na uczelniach. źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981 |
|
|
Kryzys wynikły z amerykańskiej inwazji na Irak zaognił spór o polityczny porządek świata po upadku systemu jałtańskiego. źródło: NKJP: Jerzy Pilikowski: Historia w epoce postmodernistycznej, Wychowawca nr 136, 2004 |
|
|
W końcu wywieziono go na taczkach poza kopalnię [...]! Bardzo to było dramatyczne w wymowie, ale jednocześnie rozładowywało sytuację, która była bardzo zaogniona. źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005 |
|
|
W okresie prezydentury Buchanana sprzeczności między Północą a Południem narastały. Prezydent swoją postawą i polityką nie tylko nie potrafił złagodzić tych sprzeczności, ale wprost przeciwnie - przyczynił się do ich zaognienia. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
Składnia
|
|
+ | zaognić | + |
CO
|