UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przerażać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. razić

1. straszyć

Definicja

wywoływać przerażenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

cierpienie, głód, śmierć, świat, widok czegoś, wojna; perspektywa czegoś, wizja czegoś; myśl, że..., świadomość przeraża; konsekwencje; pająki, samoloty przerażają kogoś
przerażać ludzi
przerażać ogromem okrucieństwa (przemocy...), okrucieństwem, wielkością, wizją czegoś, (swoim) wyglądem
przerażać śmiertelnie

Cytaty

	Mgła mnie przeraża, czają się w niej postaci, o których nawet nie chcę myśleć. To źli ludzie, tylko ich się boję, zawsze się bałam. źródło: NKJP: Wojcech Chmielewski: Brzytwa, 2008
	Z doliny argejskiej przybył Diomedes, którego sam krzyk przerażał ludzi, wojownik wspaniały, szczególnie drogi Atenie. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008
	Aktor tak przerażał swoim wyglądem, że wielu widzów w Niemczech wierzyło, iż naprawdę był… wampirem. źródło: NKJP: Wielki Kanon Kina Grozy – wyniki, Esensja, 2008-03
	Przerażała mnie świadomość, że życie mojego dziecka może zakończyć się samochodzie, dlatego nie miałam odwagi z nimi wsiąść. Strach mnie po prostu sparaliżował. źródło: NKJP: Beata Kanik: Trzymając śmerć za rękę, 2008
	Przerażało ją, że Steinberg może okazać się wynaturzonym potworem. źródło: NKJP: Mija Kabat: Kontrakt panny Brandt, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przerażam	przerażamy
2 os.	przerażasz	przerażacie
3 os.	przeraża	przerażają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerażałem +(e)m przerażał	przerażałam +(e)m przerażała	przerażałom +(e)m przerażało	przerażaliśmy +(e)śmy przerażali	przerażałyśmy +(e)śmy przerażały
2 os.	przerażałeś +(e)ś przerażał	przerażałaś +(e)ś przerażała	przerażałoś +(e)ś przerażało	przerażaliście +(e)ście przerażali	przerażałyście +(e)ście przerażały
3 os.	przerażał	przerażała	przerażało	przerażali	przerażały

bezosobnik: przerażano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przerażał będę przerażać	będę przerażała będę przerażać	będę przerażało będę przerażać	będziemy przerażali będziemy przerażać	będziemy przerażały będziemy przerażać
2 os.	będziesz przerażał będziesz przerażać	będziesz przerażała będziesz przerażać	będziesz przerażało będziesz przerażać	będziecie przerażali będziecie przerażać	będziecie przerażały będziecie przerażać
3 os.	będzie przerażał będzie przerażać	będzie przerażała będzie przerażać	będzie przerażało będzie przerażać	będą przerażali będą przerażać	będą przerażały będą przerażać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przerażajmy
2 os.	przerażaj	przerażajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerażałbym bym przerażał	przerażałabym bym przerażała	przerażałobym bym przerażało	przerażalibyśmy byśmy przerażali	przerażałybyśmy byśmy przerażały
2 os.	przerażałbyś byś przerażał	przerażałabyś byś przerażała	przerażałobyś byś przerażało	przerażalibyście byście przerażali	przerażałybyście byście przerażały
3 os.	przerażałby by przerażał	przerażałaby by przerażała	przerażałoby by przerażało	przerażaliby by przerażali	przerażałyby by przerażały

bezosobnik: przerażano by

bezokolicznik: przerażać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przerażając

gerundium: przerażanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przerażanie	przerażania
D.	przerażania	przerażań
C.	przerażaniu	przerażaniom
B.	przerażanie	przerażania
N.	przerażaniem	przerażaniami
Ms.	przerażaniu	przerażaniach
W.	przerażanie	przerażania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przerażający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerażający	przerażający	przerażający	przerażające	przerażająca
D.	przerażającego	przerażającego	przerażającego	przerażającego	przerażającej
C.	przerażającemu	przerażającemu	przerażającemu	przerażającemu	przerażającej
B.	przerażającego	przerażającego	przerażający	przerażające	przerażającą
N.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającą
Ms.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerażający	przerażający	przerażające	przerażające
D.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażających
C.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym
B.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażające
N.	przerażającymi	przerażającymi	przerażającymi	przerażającymi
Ms.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przerażany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerażany	przerażany	przerażany	przerażane	przerażana
D.	przerażanego	przerażanego	przerażanego	przerażanego	przerażanej
C.	przerażanemu	przerażanemu	przerażanemu	przerażanemu	przerażanej
B.	przerażanego	przerażanego	przerażany	przerażane	przerażaną
N.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażaną
Ms.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerażani	przerażani	przerażane	przerażane
D.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażanych
C.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym
B.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażane
N.	przerażanymi	przerażanymi	przerażanymi	przerażanymi
Ms.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażanych

odpowiednik aspektowy: przerazić

Składnia

	+	przerażać	+	KOGO + (CZYM)
(to), że ZDANIE	+	przerażać	+	KOGO

2. wstrząsać

Definicja

wywoływać silną negatywną reakcję

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

brud, cena czegoś, czynsz, widok czegoś; bezczynność, bezkarność, brak czegoś; perspektywa czegoś, wizja czegoś; myśl, świadomość przeraża kogoś

Cytaty

Moja znajoma szukała w Warszawie pracy sekretarki, jest atrakcyjna i niemal wszyscy szefowie firm wiązali jej angaż z seksualnymi usługami. Przeraża łatwość i otwartość, z jaką przychodziło im składać te propozycje.

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Gra wstępna rozpisana na 62 felietony, 2003

W listopadzie ubiegłego roku rozpoczęła się w parafii zbiórka pieniędzy na budowę monumentu. Jego cena przeraża dziś część parafian.

źródło: NKJP: Piotr Kwieciński: Zostanie na zawsze, Gazeta Poznańska, 2006-02-23

Dziś przeraża mnie popcorn na podłodze w multipleksie w Rotterdamie, gdzie oglądam „Ostatni pociąg”, obraz wojennej apokalipsy, niezwykle mocne kino. A wchodzą tam ludzie z pojemnikami z prażoną kukurydzą.

źródło: NKJP: Piekarska Magda: Smakołyki do wyboru, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-10-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przerażam	przerażamy
2 os.	przerażasz	przerażacie
3 os.	przeraża	przerażają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerażałem +(e)m przerażał	przerażałam +(e)m przerażała	przerażałom +(e)m przerażało	przerażaliśmy +(e)śmy przerażali	przerażałyśmy +(e)śmy przerażały
2 os.	przerażałeś +(e)ś przerażał	przerażałaś +(e)ś przerażała	przerażałoś +(e)ś przerażało	przerażaliście +(e)ście przerażali	przerażałyście +(e)ście przerażały
3 os.	przerażał	przerażała	przerażało	przerażali	przerażały

bezosobnik: przerażano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przerażał będę przerażać	będę przerażała będę przerażać	będę przerażało będę przerażać	będziemy przerażali będziemy przerażać	będziemy przerażały będziemy przerażać
2 os.	będziesz przerażał będziesz przerażać	będziesz przerażała będziesz przerażać	będziesz przerażało będziesz przerażać	będziecie przerażali będziecie przerażać	będziecie przerażały będziecie przerażać
3 os.	będzie przerażał będzie przerażać	będzie przerażała będzie przerażać	będzie przerażało będzie przerażać	będą przerażali będą przerażać	będą przerażały będą przerażać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przerażajmy
2 os.	przerażaj	przerażajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerażałbym bym przerażał	przerażałabym bym przerażała	przerażałobym bym przerażało	przerażalibyśmy byśmy przerażali	przerażałybyśmy byśmy przerażały
2 os.	przerażałbyś byś przerażał	przerażałabyś byś przerażała	przerażałobyś byś przerażało	przerażalibyście byście przerażali	przerażałybyście byście przerażały
3 os.	przerażałby by przerażał	przerażałaby by przerażała	przerażałoby by przerażało	przerażaliby by przerażali	przerażałyby by przerażały

bezosobnik: przerażano by

bezokolicznik: przerażać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przerażając

gerundium: przerażanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przerażanie	przerażania
D.	przerażania	przerażań
C.	przerażaniu	przerażaniom
B.	przerażanie	przerażania
N.	przerażaniem	przerażaniami
Ms.	przerażaniu	przerażaniach
W.	przerażanie	przerażania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przerażający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerażający	przerażający	przerażający	przerażające	przerażająca
D.	przerażającego	przerażającego	przerażającego	przerażającego	przerażającej
C.	przerażającemu	przerażającemu	przerażającemu	przerażającemu	przerażającej
B.	przerażającego	przerażającego	przerażający	przerażające	przerażającą
N.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającą
Ms.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerażający	przerażający	przerażające	przerażające
D.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażających
C.	przerażającym	przerażającym	przerażającym	przerażającym
B.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażające
N.	przerażającymi	przerażającymi	przerażającymi	przerażającymi
Ms.	przerażających	przerażających	przerażających	przerażających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przerażany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerażany	przerażany	przerażany	przerażane	przerażana
D.	przerażanego	przerażanego	przerażanego	przerażanego	przerażanej
C.	przerażanemu	przerażanemu	przerażanemu	przerażanemu	przerażanej
B.	przerażanego	przerażanego	przerażany	przerażane	przerażaną
N.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażaną
Ms.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerażani	przerażani	przerażane	przerażane
D.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażanych
C.	przerażanym	przerażanym	przerażanym	przerażanym
B.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażane
N.	przerażanymi	przerażanymi	przerażanymi	przerażanymi
Ms.	przerażanych	przerażanych	przerażanych	przerażanych

odpowiednik aspektowy: przerazić

Składnia

Rz_nieżywotny

przerażać

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 27.09.2012