UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bębnić

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
Od XVI w. bębnać.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	bębnię	bębnimy
2 os.	bębnisz	bębnicie
3 os.	bębni	bębnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bębniłem +(e)m bębnił	bębniłam +(e)m bębniła	bębniłom +(e)m bębniło	bębniliśmy +(e)śmy bębnili	bębniłyśmy +(e)śmy bębniły
2 os.	bębniłeś +(e)ś bębnił	bębniłaś +(e)ś bębniła	bębniłoś +(e)ś bębniło	bębniliście +(e)ście bębnili	bębniłyście +(e)ście bębniły
3 os.	bębnił	bębniła	bębniło	bębnili	bębniły

bezosobnik: bębniono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę bębnił będę bębnić	będę bębniła będę bębnić	będę bębniło będę bębnić	będziemy bębnili będziemy bębnić	będziemy bębniły będziemy bębnić
2 os.	będziesz bębnił będziesz bębnić	będziesz bębniła będziesz bębnić	będziesz bębniło będziesz bębnić	będziecie bębnili będziecie bębnić	będziecie bębniły będziecie bębnić
3 os.	będzie bębnił będzie bębnić	będzie bębniła będzie bębnić	będzie bębniło będzie bębnić	będą bębnili będą bębnić	będą bębniły będą bębnić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		bębnijmy
2 os.	bębnij	bębnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bębniłbym bym bębnił	bębniłabym bym bębniła	bębniłobym bym bębniło	bębnilibyśmy byśmy bębnili	bębniłybyśmy byśmy bębniły
2 os.	bębniłbyś byś bębnił	bębniłabyś byś bębniła	bębniłobyś byś bębniło	bębnilibyście byście bębnili	bębniłybyście byście bębniły
3 os.	bębniłby by bębnił	bębniłaby by bębniła	bębniłoby by bębniło	bębniliby by bębnili	bębniłyby by bębniły

bezosobnik: bębniono by

bezokolicznik: bębnić

imiesłów przysłówkowy współczesny: bębniąc

gerundium: bębnienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	bębnienie	bębnienia
D.	bębnienia	bębnień
C.	bębnieniu	bębnieniom
B.	bębnienie	bębnienia
N.	bębnieniem	bębnieniami
Ms.	bębnieniu	bębnieniach
W.	bębnienie	bębnienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: bębniący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bębniący	bębniący	bębniący	bębniące	bębniąca
D.	bębniącego	bębniącego	bębniącego	bębniącego	bębniącej
C.	bębniącemu	bębniącemu	bębniącemu	bębniącemu	bębniącej
B.	bębniącego	bębniącego	bębniący	bębniące	bębniącą
N.	bębniącym	bębniącym	bębniącym	bębniącym	bębniącą
Ms.	bębniącym	bębniącym	bębniącym	bębniącym	bębniącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bębniący	bębniący	bębniące	bębniące
D.	bębniących	bębniących	bębniących	bębniących
C.	bębniącym	bębniącym	bębniącym	bębniącym
B.	bębniących	bębniących	bębniących	bębniące
N.	bębniącymi	bębniącymi	bębniącymi	bębniącymi
Ms.	bębniących	bębniących	bębniących	bębniących

Pochodzenie

Zob. bęben

1. o szyby

Definicja

uderzać miarowo w twardą powierzchnię tak, że powstają ciągi dźwięków

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dudnić, stukać
	hiperonimy:	uderzać

Połączenia

deszcz bębni; krople (deszczu) bębnią
bębnić palcami
bębnić o dach, o szyby
bębnić po stole
bębnić w szyby
bębnić nerwowo, niecierpliwie
przestać, zacząć bębnić

Cytaty

	[...] deszcz lał jak z cebra, woda bębniła w rynnach, bulgotała w studzienkach, skwierczała na jezdni. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003
	Jej kroki na kocich łbach bębnią jak niedawno kopyta końskie. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006
	- No to - mówi, bębniąc palcami po biurku i potrząsając głową - proszę wreszcie zacząć wyjaśniać - i mruga okiem. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	Miejsce, które przeczesałem serią, spowijał kurz, ale nic nie bębniło o blachy, więc może i trzeci skapitulował. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005
	W tym czasie usiadła przy komputerze i bębniła zgrabnymi paluszkami w klawisze z szybkością karabinu maszynowego. źródło: NKJP: Piotr Niklewicz: Niezwykła kariera Antoniego K., 2006

Składnia

bębnić

(CZYM) + (po CZYM | o CO | w CO)

2. na bębnie

Definicja

uderzać pałeczkami w instrument perkusyjny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

bić, grać, uderzać

Połączenia

bębnić na alarm

Cytaty

	Drużyna harcerzy w czerwonych chustach, z proporczykami i z doboszem, który bębnił od czasu do czasu [...]. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988
	A potem wyciągnął bęben spod łóżka, dał Jankowi i pokazał, jak bębnić. źródło: NKJP: Wit Szostak title Oberki do końca świata, 2007
	Ja tam nie wiem, jak Murzyni w Afryce mogą grać rzewne piosenki, skoro mają tylko bębny. Przecież na bębnie nie da się rzewnie bębnić. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005
	- Dali ci na zawsze ten... tam-tam? Tańcio zatrzymał się wreszcie i usiadł pośrodku piaskownicy, nie przerywając bębnienia. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001
	Jak wykorzystać boom na nietypowe oprawy imprez firmowych? Wystarczy założyć zespół grający na afrykańskich bongosach – mówi Filip Doroszewski, 26-letni doktorant i założyciel Szkoły Rytmu Bębnobicie. Czy na bębnieniu da się zarobić? źródło: NKJP: emka: Odbębniam swoją pracę, Dlaczego?, 2009-09-25

Składnia

bębnić

(na CZYM)

3. na pianinie

Definicja

pot.

grać na instrumencie klawiszowym zbyt głośno lub w sposób niezadowalający mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rąbać, rzępolić
	hiperonimy:	grać

Połączenia

bębnić na fortepianie, na pianinie
bębnić w klawisze

Cytaty

	Niewiele widziałem. [...] I słyszałem w czasie przelatywania, jak ktoś po naszej stronie [...] bębnił na fortepianie „Warszawiankę”. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Pamiętnik z Powstania Warszawskiego, 1984
	W przerwach maszerowałem do stojącego w klasie pianina i coś tam sobie bębniłem. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz, Pogoda dla wszystkich, 2003
	Godzinami bębnił na dość rozstrojonym fortepianie. źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001
	Tak więc, gdy na estradzie pianista bębni Szopena, mówicie, że czar Szopenowskiej muzyki w kongenialnej interpretacji genialnego pianisty oczarował słuchaczy. źródło: NKJP: Internet

Składnia

bębnić

(CO) + (na CZYM)

4.a o radiu

Definicja

pot.

wydawać rytmiczne i hałaśliwe dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

grać, hałasować

Połączenia

magnetofon, radio bębni

Cytaty

	– Kto tam tak bębni [...]! Łeb mi pęka! – usłyszał gdzieś z góry głos, którego nie mógłby nazwać inaczej, tylko damskim basem w najniższych rejestrach. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007
	Dzieci jazgoczą, bębnią, prawie nie do wytrzymania. źródło: NKJP: Ignacy Karpowicz: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007
	Nikt nie zaproponował mi herbaty ani klucza do pokoju. Obsługa przechodziła obok, a ja czekałem. Ocierali pot z czoła, bębnił telewizor z arabską muzyką, a ja uparcie czekałem. źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010
	Telewizor włączany rano i bębniący non stop to zwykłe uzależnienie. źródło: NKJP: Internet
	Bębnienie fortepianu piekielnie mnie denerwuje. Z każdym dniem bardziej. W ogóle wszelkie dźwięki. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976

4.b o muzyce

Definicja

brzmieć rytmicznie i hałaśliwie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

brzmieć

Połączenia

muzyka bębni

Cytaty

Z otwartych samochodów i odkręconych na pełen regulator głośników bębni reggae.

źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010

[...] z megafonów będą się ustawicznie rozlegać dźwięki żołnierskich marszów, jakże nie znosił tej bębniącej, rytmicznej, wrzaskliwej muzyki.

źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1981

Wibrujące gwizdki, głucho bębniące techno-basy i dużo gołej skóry: ponad pół miliona miłośników muzyki techno przeszło w sobotę w tanecznym rytmie przez centrum Berlina.

źródło: NKJP: Internet

5. w prasie

Definicja

pot.

powtarzać wielokrotnie jakąś informację, nadając jej rozgłos

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

trąbić

Połączenia

radio, telewizja bębni
bębnić w radiu, w telewizji

Cytaty

	- Gdybyśmy mieli telewizję w ręku, moglibyśmy być pewni wygranej... ale to oni trzymają na niej łapę, od rana do wieczora bębnią, że Juszczenko to amerykański agent. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008
	W prasie, radiu trąbili o nim, bębnili, były jakieś głupawe komentarze głupich dziennikarzy i dziennikarek. źródło: NKJP: Aleksander Hauke-Ligowski: Błogosławiony kłopot myślenia. Z Aleksandrem Hauke-Ligowskim rozmawia Jan Pleszczyński, 2007
	Wszędzie, nawet w tej twojej „Wybiórczej”, w kółko bębnią, że zaczyna się od lekkich narkotyków i szybko kończy na mocnych, ale ty, oczywiście, nie wierzysz! źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998
	Nie o wszystkim, co się wie, trzeba zaraz bębnić każdemu. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Składnia

+	bębnić	+	(w CZYM) + (że ZDANIE)
+	bębnić	+	(w CZYM) + (o CZYM)
+	bębnić	+	o CZYM + KOMU

Data ostatniej modyfikacji: 11.09.2016