UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaczynać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczynam się
zaczynamy się
2 os. zaczynasz się
zaczynacie się
3 os. zaczyna się
zaczynają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczynałem się
+(e)m się zaczynał
zaczynałam się
+(e)m się zaczynała
zaczynałom się
+(e)m się zaczynało
zaczynaliśmy się
+(e)śmy się zaczynali
zaczynałyśmy się
+(e)śmy się zaczynały
2 os. zaczynałeś się
+(e)ś się zaczynał
zaczynałaś się
+(e)ś się zaczynała
zaczynałoś się
+(e)ś się zaczynało
zaczynaliście się
+(e)ście się zaczynali
zaczynałyście się
+(e)ście się zaczynały
3 os. zaczynał się
zaczynała się
zaczynało się
zaczynali się
zaczynały się

bezosobnik: zaczynano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zaczynał
będę się zaczynać
będę się zaczynała
będę się zaczynać
będę się zaczynało
będę się zaczynać
będziemy się zaczynali
będziemy się zaczynać
będziemy się zaczynały
będziemy się zaczynać
2 os. będziesz się zaczynał
będziesz się zaczynać
będziesz się zaczynała
będziesz się zaczynać
będziesz się zaczynało
będziesz się zaczynać
będziecie się zaczynali
będziecie się zaczynać
będziecie się zaczynały
będziecie się zaczynać
3 os. będzie się zaczynał
będzie się zaczynać
będzie się zaczynała
będzie się zaczynać
będzie się zaczynało
będzie się zaczynać
będą się zaczynali
będą się zaczynać
będą się zaczynały
będą się zaczynać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczynajmy się
2 os. zaczynaj się
zaczynajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczynałbym się
bym się zaczynał
zaczynałabym się
bym się zaczynała
zaczynałobym się
bym się zaczynało
zaczynalibyśmy się
byśmy się zaczynali
zaczynałybyśmy się
byśmy się zaczynały
2 os. zaczynałbyś się
byś się zaczynał
zaczynałabyś się
byś się zaczynała
zaczynałobyś się
byś się zaczynało
zaczynalibyście się
byście się zaczynali
zaczynałybyście się
byście się zaczynały
3 os. zaczynałby się
by się zaczynał
zaczynałaby się
by się zaczynała
zaczynałoby się
by się zaczynało
zaczynaliby się
by się zaczynali
zaczynałyby się
by się zaczynały

bezosobnik: zaczynano by się

bezokolicznik: zaczynać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zaczynając się

gerundium: zaczynanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaczynanie się
zaczynania się
D. zaczynania się
zaczynań się
C. zaczynaniu się
zaczynaniom się
B. zaczynanie się
zaczynania się
N. zaczynaniem się
zaczynaniami się
Ms. zaczynaniu się
zaczynaniach się
W. zaczynanie się
zaczynania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zaczynający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaczynający się
zaczynający się
zaczynający się
zaczynające się
zaczynająca się
D. zaczynającego się
zaczynającego się
zaczynającego się
zaczynającego się
zaczynającej się
C. zaczynającemu się
zaczynającemu się
zaczynającemu się
zaczynającemu się
zaczynającej się
B. zaczynającego się
zaczynającego się
zaczynający się
zaczynające się
zaczynającą się
N. zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającą się
Ms. zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaczynający się
zaczynający się
zaczynające się
zaczynające się
D. zaczynających się
zaczynających się
zaczynających się
zaczynających się
C. zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
zaczynającym się
B. zaczynających się
zaczynających się
zaczynających się
zaczynające się
N. zaczynającymi się
zaczynającymi się
zaczynającymi się
zaczynającymi się
Ms. zaczynających się
zaczynających się
zaczynających się
zaczynających się

odpowiednik aspektowy: zacząć się

1. w określonym momencie

Definicja

używane do opisania sytuacji takiej, że coś znajduje się w początkowym okresie trwania lub realizacji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpoczynać się, wszczynać się, zapoczątkowywać się
antonimy:  kończyć się

Połączenia

  • bieg, mecz; bal, festiwal, festyn, impreza, koncert, zabawa; walka, wojna; debata, dyskusja, konferencja, sesja, spotkanie, wykład, zebranie; budowa, realizacja czegoś, remont zaczyna się; obchody, uroczystości; negocjacje, obrady; eliminacje, mistrzostwa, zawody; poszukiwania, prace zaczynają się
  • zaczynać się o godzinie (16.00)
  • zaczynać się w roku (1990); w piątek, w sobotę...; w lutym, w maju...; w Polsce, w Rosji...; w Krakowie, w Warszawie...
  • zaczynać się z opóźnieniem
  • zaczynać się rano, wieczorem; jesienią, latem, wiosną, zimą

Cytaty

Kłopoty zaczynają się jesienią, zimą i wczesną wiosną, czyli wtedy, kiedy najczęściej chorujemy.

źródło: NKJP: X: Kolejki do lekarza. Konin, Polska Głos Wielkopolski, 2006-12-20

Dzisiaj o godz. 19 w parku Zdrojowym zaczyna się Festiwal Teatrów Ulicznych.

źródło: NKJP: (ALKA): Szczudła na deptaku, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-07-06

Gdy zaczynała się budowa dużej hali targowej we Wrocławiu, zapisali się do wynajmowania pomieszczeń, choć jeszcze nie wiedzieli, jak je wykorzystają.

źródło: NKJP: Połączyło ich karate: Dziennik Polski, 2001-09-18

Składnia

bez ograniczeń + zaczynać się +
KIEDY

2. w określonym miejscu

Definicja

używane do opisania sytuacji takiej, że coś pojawia się w zasięgu wzroku obserwatora i rozciąga się dalej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpoczynać się
antonimy:  kończyć się

Połączenia

  • droga, las, pole zaczyna się

Cytaty

Przed nimi, zaledwie dwieście metrów dalej, zaczynał się las.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

Za wsią Boże Pole Szlacheckie zaczyna się najpiękniejszy odcinek rzeki, ciągnący się do Malik Górnych.

źródło: NKJP: (Lok): W kajaku świat jest inny, Dziennik Bałtycki, 2000-08-14

Zaczyna się droga asfaltowa, skręcamy w prawo, a kilkadziesiąt metrów dalej w lewo na most [...].

źródło: NKJP: (SŚ): Rowerowe wycieczki, Gazeta Krakowska, 2006-07-06

Składnia

bez ograniczeń + zaczynać się +
(GDZIE)

3. o zimie

Definicja

używane do opisania sytuacji takiej, że jakiś okres i towarzyszące mu zjawiska zastępują to, co było wcześniej, i będą trwać przez jakiś czas

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nastawać, rozpoczynać się

Połączenia

  • jakiś okres, rok szkolny, sezon; jesień, lato, wiosna, zima zaczyna się; ferie, wakacje; mrozy, upały zaczynają się

Cytaty

Rok łowiecki zaczyna się 1 kwietnia.

źródło: NKJP: JAR: Rozpoczął się rok łowiecki, Trybuna Śląska, 2001-04-04

Noc dopiero się zaczyna. Na razie nie mam ochoty na tańce, na ludzi...

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Serpente w raju, 2001

Zaczynające się właśnie wakacje mają być ponoć najbrzydsze od czterech dekad.

źródło: NKJP: Marek Świercz: Bez ogórków, Trybuna Śląska, 2004-06-25

4. jakąś sceną

Definicja

używane do opisania sytuacji takiej, że to, o czym mowa, staje się pierwszym elementem jakiegoś zdarzenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpoczynać się

Połączenia

  • mecz, msza, uroczystość zaczyna się; obchody zaczynają się
  • zaczynać się mszą, jakąś sceną
  • zaczynać się od apelu, od powitania
  • zaczynać się z chwilą, gdy..., z nastaniem czegoś
  • zaczynać się (bardzo) dobrze, pomyślnie, szczęśliwie; fatalnie; od nowa; zgodnie z planem

Cytaty

Co rok w czasie wędrówki, która zaczyna się mszą świętą na starosądeckim ołtarzu papieskim, rozważane są mowy Ojca Świętego.

źródło: NKJP: (WCH): Z Kingą na Przehybę, Dziennik Polski, 2006-10-11

Dzień zaczynał się od apelu, po którym rozsyłano więźniów do pracy.

źródło: NKJP: Elżbieta Żurek: Przeżyłam, bo pracowałam, Gazeta Krakowska, 2005-01-29

Czy miłość i odpowiedzialność zaczynają się z chwilą wypowiedzenia „tak” przed ołtarzem?

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zaczynać się +
CZYM
bez ograniczeń + zaczynać się +
od CZEGO | z CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj