Chronologizacja
Pochodzenie
Od: formować
1. pochód
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- sformować grupę, kolumnę, pochód, szereg, jakiś szyk
Cytaty
|
Po zakończeniu akcji sformowano nas w piątki i w obstawie konnych „własowców” pognano w kierunku Warszawy. źródło: KWSJP: Edward Kołodziejczyk: Tryptyk warszawski, 1984 |
|
|
Kazał wszystkim ustawić się w dwuszeregu. Pomagał sam w sformowaniu szyku, w jakim mieliśmy odchodzić. źródło: KWSJP: Janusz Krasiński: Haracz szarego dnia, 1973 |
|
|
Wkrótce opuściliśmy Koszalin. Sformowani w kolumnę pomaszerowaliśmy na południe, do Piły. źródło: KWSJP: Stanisława Górnikiewicz: Lwy z Westerplatte, 1983 |
|
|
Stając w takich samych pozycjach, twarzami na zewnątrz, plecami do stanowiącej centrum dziewiątki, sformowali następny krąg. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Pozostali gliniarze zdołali sformować dwa szeregi równoległe do toru babskiej tłuszczy. źródło: KWSJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sformuję |
sformujemy |
|||
| 2 os. |
sformujesz |
sformujecie |
|||
| 3 os. |
sformuje |
sformują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sformowałem +(e)m sformował |
sformowałam +(e)m sformowała |
sformowałom +(e)m sformowało |
sformowaliśmy +(e)śmy sformowali |
sformowałyśmy +(e)śmy sformowały |
| 2 os. |
sformowałeś +(e)ś sformował |
sformowałaś +(e)ś sformowała |
sformowałoś +(e)ś sformowało |
sformowaliście +(e)ście sformowali |
sformowałyście +(e)ście sformowały |
| 3 os. |
sformował |
sformowała |
sformowało |
sformowali |
sformowały |
bezosobnik: sformowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sformujmy |
|
| 2 os. |
sformuj |
sformujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sformowałbym bym sformował |
sformowałabym bym sformowała |
sformowałobym bym sformowało |
sformowalibyśmy byśmy sformowali |
sformowałybyśmy byśmy sformowały |
| 2 os. |
sformowałbyś byś sformował |
sformowałabyś byś sformowała |
sformowałobyś byś sformowało |
sformowalibyście byście sformowali |
sformowałybyście byście sformowały |
| 3 os. |
sformowałby by sformował |
sformowałaby by sformowała |
sformowałoby by sformowało |
sformowaliby by sformowali |
sformowałyby by sformowały |
bezosobnik: sformowano by
bezokolicznik: sformować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
sformowawszy
gerundium: sformowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sformowanie |
sformowania |
| D. | sformowania |
sformowań |
| C. | sformowaniu |
sformowaniom |
| B. | sformowanie |
sformowania |
| N. | sformowaniem |
sformowaniami |
| Ms. | sformowaniu |
sformowaniach |
| W. | sformowanie |
sformowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: sformowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sformowany |
sformowany |
sformowany |
sformowane |
sformowana |
| D. | sformowanego |
sformowanego |
sformowanego |
sformowanego |
sformowanej |
| C. | sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanej |
| B. | sformowanego |
sformowanego |
sformowany |
sformowane |
sformowaną |
| N. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowaną |
| Ms. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sformowani |
sformowani |
sformowane |
sformowane |
| D. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
| C. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
| B. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowane |
| N. | sformowanymi |
sformowanymi |
sformowanymi |
sformowanymi |
| Ms. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
odpowiednik aspektowy: formować
Składnia
| Rzosobowy | + | sformować | + |
CO
|
| Rzosobowy | + | sformować | + |
KOGO +
(w CO)
|
2. armię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zorganizować | |
| hiperonimy: | stworzyć |
Połączenia
- sformować armię, drużynę, dywizję, gabinet, jednostkę (wojska), koalicję, oddział, rząd, zespół (ludzi)
- sformować na Zachodzie
- sformować w Anglii, w Rosji, we Francji...
- sformować (oddział) z chłopów, z uchodźców, z żołnierzy
- sformować szybko
- być w stanie, zdołać sformować
Cytaty
|
Kiedy pod Dara Wat stanęły rosyjskie wojska, wuj sformował partyzancki oddział i wyruszył na wojnę. źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000 |
|
|
Skrzyknąłem kolegów [...] i namówiłem ich, żeby wspólnie grać jazz. Sformowaliśmy kwartet: fortepian, trąbka, perkusja, kontrabas – i zaczęliśmy próby. źródło: KWSJP: Antoni Libera: Madame, 1998 |
|
|
Okazało się, że oddziały chłopskie złapały pod Niemirowem kilku ułanów z dopiero co sformowanego pułku. źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962 |
|
|
W dniu 1 X 1938 roku znalazł się na Westerplatte wraz z oddziałem sformowanym z żołnierzy 1 Dywizji Piechoty Legionów z Wilna. źródło: KWSJP: Stanisława Górnikiewicz: Lwy z Westerplatte, 1983 |
|
|
Po zwycięskich wyborach został szefem zespołu negocjacyjnego odpowiedzialnego za stworzenie koalicji rządowej i sformowanie gabinetu. źródło: KWSJP: Były wicepremier przed Sądem Lustracyjnym, Życie, nr 18/01, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sformuję |
sformujemy |
|||
| 2 os. |
sformujesz |
sformujecie |
|||
| 3 os. |
sformuje |
sformują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sformowałem +(e)m sformował |
sformowałam +(e)m sformowała |
sformowałom +(e)m sformowało |
sformowaliśmy +(e)śmy sformowali |
sformowałyśmy +(e)śmy sformowały |
| 2 os. |
sformowałeś +(e)ś sformował |
sformowałaś +(e)ś sformowała |
sformowałoś +(e)ś sformowało |
sformowaliście +(e)ście sformowali |
sformowałyście +(e)ście sformowały |
| 3 os. |
sformował |
sformowała |
sformowało |
sformowali |
sformowały |
bezosobnik: sformowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sformujmy |
|
| 2 os. |
sformuj |
sformujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sformowałbym bym sformował |
sformowałabym bym sformowała |
sformowałobym bym sformowało |
sformowalibyśmy byśmy sformowali |
sformowałybyśmy byśmy sformowały |
| 2 os. |
sformowałbyś byś sformował |
sformowałabyś byś sformowała |
sformowałobyś byś sformowało |
sformowalibyście byście sformowali |
sformowałybyście byście sformowały |
| 3 os. |
sformowałby by sformował |
sformowałaby by sformowała |
sformowałoby by sformowało |
sformowaliby by sformowali |
sformowałyby by sformowały |
bezosobnik: sformowano by
bezokolicznik: sformować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
sformowawszy
gerundium: sformowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sformowanie |
sformowania |
| D. | sformowania |
sformowań |
| C. | sformowaniu |
sformowaniom |
| B. | sformowanie |
sformowania |
| N. | sformowaniem |
sformowaniami |
| Ms. | sformowaniu |
sformowaniach |
| W. | sformowanie |
sformowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: sformowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sformowany |
sformowany |
sformowany |
sformowane |
sformowana |
| D. | sformowanego |
sformowanego |
sformowanego |
sformowanego |
sformowanej |
| C. | sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanemu |
sformowanej |
| B. | sformowanego |
sformowanego |
sformowany |
sformowane |
sformowaną |
| N. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowaną |
| Ms. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sformowani |
sformowani |
sformowane |
sformowane |
| D. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
| C. | sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
sformowanym |
| B. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowane |
| N. | sformowanymi |
sformowanymi |
sformowanymi |
sformowanymi |
| Ms. | sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
sformowanych |
odpowiednik aspektowy: formować
Składnia
| Rzosobowy | + | sformować | + |
CO
|