Chronologizacja
1 połowa XV w., Bańk
Pochodzenie
psł. *motyljь
Forma prasłowiańska od *mesti 'wiać, rozwiewać, kołysać', *motati 'miotać, kręcić, kołysać' z przyrostkiem *-yljь; pierwotne znaczenie 'taki, który lata nierówno, trzepocąc' (Bor)
1. owad
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | owad |
Połączenia
- barwny, biały, kolorowy, żółty; duży, ogromny, olbrzymi, wielki; egzotyczny; rzadki; piękny, wspaniały motyl
- motyl modraszek, szrotówek
- motyl na łące; na szpilce
- motyle i ćmy, motyle i pszczoły, motyle i ważki
- gąsienica, larwa, poczwarka; skrzydełko, skrzydło; lot; gatunek, kolor motyla; chmara, rój; kolekcja; atlas motyli
- siatka na motyle
- motyl fruwa, lata; trzepocze skrzydłami; usiadł gdzieś
- uwolnić motyla; łapać, łowić; kolekcjonować, zbierać motyle
Cytaty
|
Na gryfie łuku usiadł motyl admirał. Milva nie płoszyła go. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
Nad łąką unoszą się chmary białych motyli. źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997 |
|
|
Sady pełne były kwitnących drzew, ukryte pomiędzy nimi budynki obrastały pnącza obsypane kolorowymi kwiatami, w powietrzu unosiły się roje barwnych motyli, ptaki głośno wyśpiewywały swoje trele. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli przestarz. motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |
2. na włosach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Cytaty
|
Podmuch wiatru zrywa haczyk spinający połówki okna i z furią rzuca się na pracę magisterską Osterhoffa. Kinga chwyta wielkie motyle kartek [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
[...] jest przecież niedużą dziewczynką z białym motylem we włosach. źródło: Internet: joomag.com/ |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |
3. do koszuli męskiej
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | mucha |
Cytaty
|
Czy są jakieś koszule, pod którymi nie można nosić motyla lub krawata? źródło: Internet: fashionkey.ru |
|
|
[...] przede wszystkim musisz wiedzieć, jak dobrać motyla do koszuli. źródło: Internet: olao.ru |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |
4. styl pływacki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delfin, delfinek, motylek, styl motylkowy |
Cytaty
|
Moim pierwszym trenerem był pan Makowski. Wtedy pływałem głównie motylem i kraulem. źródło: NKJP: Wstaję o piątej rano..., Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-21 |
|
|
Dotykaj ściany obydwoma rękoma jednocześnie, zawsze gdy kończysz długość basenu motylem i żabką [...]. źródło: Internet: uksorkaluban.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |
Inne uwagi
Zwykle lp
5. mięsień grzbietu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | mięsień |
Cytaty
|
Jak najefektowniej ćwiczyć motyle – podciąganie i wiosłowanie. źródło: Internet: party.pl |
|
|
[...] to ćwiczenie na wyciągu ma duży wpływ na rozrost motyli [...]. źródło: Internet: sfd.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |
6. przyrząd do ćwiczeń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem
Cytaty
|
Obok powstanie prawdziwa siłownia z urządzeniami kształtującymi sylwetkę, jak wiosła, steper, motyl i przyrząd do ćwiczeń klatki piersiowej. źródło: NKJP: Joanna Dolna: Będzie jak nowy, Gazeta Krakowska, 2007-04-12 |
|
|
- Motyl do ćwiczeń. Jakie mięśnie ćwiczy? Wzmacnia mięśnie ramion, klatki piersiowej, pleców oraz grzbietu. źródło: Internet: silowniezewnetrzne.net/ |
|
|
Gdzie kupić motyl na ćwiczenia mięśni piersiowych? źródło: Internet: baseballclub.tk/ |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | motyl |
motyle |
|
| D. | motyla |
motyli motylów |
|
| C. | motylowi |
motylom |
|
| B. | motyla |
motyle |
|
| N. | motylem |
motylami |
|
| Ms. | motylu |
motylach |
|
| W. | motylu |
motyle |