UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

taksować

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. taksuję
taksujemy
2 os. taksujesz
taksujecie
3 os. taksuje
taksują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. taksowałem
+(e)m taksował
taksowałam
+(e)m taksowała
taksowałom
+(e)m taksowało
taksowaliśmy
+(e)śmy taksowali
taksowałyśmy
+(e)śmy taksowały
2 os. taksowałeś
+(e)ś taksował
taksowałaś
+(e)ś taksowała
taksowałoś
+(e)ś taksowało
taksowaliście
+(e)ście taksowali
taksowałyście
+(e)ście taksowały
3 os. taksował
taksowała
taksowało
taksowali
taksowały

bezosobnik: taksowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę taksował
będę taksować
będę taksowała
będę taksować
będę taksowało
będę taksować
będziemy taksowali
będziemy taksować
będziemy taksowały
będziemy taksować
2 os. będziesz taksował
będziesz taksować
będziesz taksowała
będziesz taksować
będziesz taksowało
będziesz taksować
będziecie taksowali
będziecie taksować
będziecie taksowały
będziecie taksować
3 os. będzie taksował
będzie taksować
będzie taksowała
będzie taksować
będzie taksowało
będzie taksować
będą taksowali
będą taksować
będą taksowały
będą taksować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. taksujmy
2 os. taksuj
taksujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. taksowałbym
bym taksował
taksowałabym
bym taksowała
taksowałobym
bym taksowało
taksowalibyśmy
byśmy taksowali
taksowałybyśmy
byśmy taksowały
2 os. taksowałbyś
byś taksował
taksowałabyś
byś taksowała
taksowałobyś
byś taksowało
taksowalibyście
byście taksowali
taksowałybyście
byście taksowały
3 os. taksowałby
by taksował
taksowałaby
by taksowała
taksowałoby
by taksowało
taksowaliby
by taksowali
taksowałyby
by taksowały

bezosobnik: taksowano by

bezokolicznik: taksować

imiesłów przysłówkowy współczesny: taksując

gerundium: taksowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. taksowanie
taksowania
D. taksowania
taksowań
C. taksowaniu
taksowaniom
B. taksowanie
taksowania
N. taksowaniem
taksowaniami
Ms. taksowaniu
taksowaniach
W. taksowanie
taksowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: taksujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. taksujący
taksujący
taksujący
taksujące
taksująca
D. taksującego
taksującego
taksującego
taksującego
taksującej
C. taksującemu
taksującemu
taksującemu
taksującemu
taksującej
B. taksującego
taksującego
taksujący
taksujące
taksującą
N. taksującym
taksującym
taksującym
taksującym
taksującą
Ms. taksującym
taksującym
taksującym
taksującym
taksującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. taksujący
taksujący
taksujące
taksujące
D. taksujących
taksujących
taksujących
taksujących
C. taksującym
taksującym
taksującym
taksującym
B. taksujących
taksujących
taksujących
taksujące
N. taksującymi
taksującymi
taksującymi
taksującymi
Ms. taksujących
taksujących
taksujących
taksujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: taksowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. taksowany
taksowany
taksowany
taksowane
taksowana
D. taksowanego
taksowanego
taksowanego
taksowanego
taksowanej
C. taksowanemu
taksowanemu
taksowanemu
taksowanemu
taksowanej
B. taksowanego
taksowanego
taksowany
taksowane
taksowaną
N. taksowanym
taksowanym
taksowanym
taksowanym
taksowaną
Ms. taksowanym
taksowanym
taksowanym
taksowanym
taksowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. taksowani
taksowani
taksowane
taksowane
D. taksowanych
taksowanych
taksowanych
taksowanych
C. taksowanym
taksowanym
taksowanym
taksowanym
B. taksowanych
taksowanych
taksowanych
taksowane
N. taksowanymi
taksowanymi
taksowanymi
taksowanymi
Ms. taksowanych
taksowanych
taksowanych
taksowanych

odpowiednik aspektowy: otaksować

Pochodzenie

Od: taksa

1. majątek

Definicja

urzęd. 
wyceniać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cenić, liczyć, oceniać, otaksowywać, wyceniać

Cytaty

Przez tyle lat taksowałem majątki, że moje wprawne oko od pierwszego wejrzenia zdolne było ocenić prawdziwą wartość tego pięknego obiektu.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002

Odbyło się taksowanie. Rzekomy fachowiec wyjął z kieszeni lupę, mikrometr, obejrzał dokładnie kolczyki i oznajmił:
- To jest warte półtora tysiąca.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

[...] każdy dokument przewozowy jest w PKP ponownie taksowany z zastosowaniem elektronicznego systemu obliczania należności.

źródło: NKJP: Dariusz Sawicki: Chaos na kolei?, Gazeta Wyborcza, 1992-07-01

Składnia

bez ograniczeń + taksować +
CO

2. drzewostan

Definicja

leśn. 
na podstawie wzrokowego oglądu dokonywać szczegółowej charakterystyki obszaru leśnego, uwzględniającej stan drzewostanu i siedlisk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Cytaty

Drzewostan taksowałem z łańcuchem. Miałem już pod tym względem doświadczenie i mogłem na oko stwierdzić ilość metrów sześciennych drzewa z hektara lub liczbę budulca na jednostce powierzchni.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000

Często spotykam się teraz z pracownikami biura urządzania lasu, którzy pomimo upału taksują lasy mojego leśnictwa i przygotowują plany, czyli operat, o którym niedawno pisałem.

źródło: Internet: bloglesniczego.erys.pl

Komisja kończy się ustaleniem pewnych zasad i oczekiwań, jakie „Plan urządzenia lasu” powinien spełnić, i wybierana jest instytucja, która ten plan będzie wykonywała w terenie. Zazwyczaj były to Biura Urządzania Lasu, których pracownicy szli w teren i taksowali, czyli opisywali, każdy jednolity fragment lasu [...].

źródło: Małgorzata Godzisz: Plan na las. Rozstrzygnięcie konkursu, 2017-09-17 (radiozamosc.pl)

Składnia

bez ograniczeń + taksować +
CO

3. wzrokiem

Definicja

książk. 
patrząc na jakąś osobę lub rzecz, oceniać ją pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  otaksowywać
hiperonimy:  oceniać

Połączenia

  • taksować spojrzeniem, wzrokiem
  • zacząć taksować
  • taksujące spojrzenie

Cytaty

Johnny natychmiast zajął miejsce obok ojca i uważnie taksował mnie spojrzeniem.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

[...] biznesmen wybiera zatłoczone miejsca, gdyż wówczas może taksować wzrokiem zazdrosne spojrzenia mniej zamożnych biznesmenów.

źródło: NKJP: Barbarzyńcy mazurskich jezior, Gazeta Wyborcza, 1998-09-18

Ksiądz Siemaszko, odwracając się od ołtarza, jak dobry gospodarz taksował wzrokiem wnętrze kościoła i widać było, że nie jest zadowolony z frekwencji, ale gdy napotykał oczy panny Heleny, coś w rodzaju uśmiechu pojawiało się na jego niezbyt starannie ogolonej twarzy.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Poprawił okulary i zaczął taksować nieznajomego od góry do dołu i z powrotem.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Adam chwytał każde męskie spojrzenie taksujące walory ciała i egzotyczną urodę Ewki.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Składnia

bez ograniczeń + taksować +
KOGO/CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj