UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odliczać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. liczyć

1. odejmować część należności

Definicja

odejmować z większej puli pieniędzy część należności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  odejmować

Połączenia

  • odliczać darowizny, koszty, kwotę, odsetki, pieniądze, podatek, składki, straty, ulgi, wydatki
  • odliczać od czynszu, od dochodu, od podatku, od przychodu
  • móc odliczać
  • możliwość, prawo, system, zasady odliczania

Cytaty

Czy można odliczać darowizny na rzecz osób fizycznych, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej?

źródło: NKJP: Niezbędnik podatnika, Dziennik Polski, 2000-04-22

Blisko 200 tys. drobnych firm, które do końca 2000 r. odliczały podatek VAT z tytułu zakupu i eksploatacji samochodów osobowych przystosowanych do przewozu towarów, będzie miało duże kłopoty finansowe lub może nawet upaść.

źródło: NKJP: Maluch ciężarowy, Polityka, 2002-02-02

Nie można odliczać od dochodu czesnego opłacanego w szkołach prywatnych lub społecznych.

źródło: NKJP: Magda Papuzińska: Wytnij i zachowaj: Podatnik składa zeznanie (9), Gazeta Wyborcza, 1993-02-02

[...] proponuje się, aby bezrobotnemu, który otrzymał świadczenie pieniężne z pomocy społecznej, odliczać z zasiłku pobrane świadczenie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.01.1993

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczam
odliczamy
2 os. odliczasz
odliczacie
3 os. odlicza
odliczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałem
+(e)m odliczał
odliczałam
+(e)m odliczała
odliczałom
+(e)m odliczało
odliczaliśmy
+(e)śmy odliczali
odliczałyśmy
+(e)śmy odliczały
2 os. odliczałeś
+(e)ś odliczał
odliczałaś
+(e)ś odliczała
odliczałoś
+(e)ś odliczało
odliczaliście
+(e)ście odliczali
odliczałyście
+(e)ście odliczały
3 os. odliczał
odliczała
odliczało
odliczali
odliczały

bezosobnik: odliczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odliczał
będę odliczać
będę odliczała
będę odliczać
będę odliczało
będę odliczać
będziemy odliczali
będziemy odliczać
będziemy odliczały
będziemy odliczać
2 os. będziesz odliczał
będziesz odliczać
będziesz odliczała
będziesz odliczać
będziesz odliczało
będziesz odliczać
będziecie odliczali
będziecie odliczać
będziecie odliczały
będziecie odliczać
3 os. będzie odliczał
będzie odliczać
będzie odliczała
będzie odliczać
będzie odliczało
będzie odliczać
będą odliczali
będą odliczać
będą odliczały
będą odliczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczajmy
2 os. odliczaj
odliczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałbym
bym odliczał
odliczałabym
bym odliczała
odliczałobym
bym odliczało
odliczalibyśmy
byśmy odliczali
odliczałybyśmy
byśmy odliczały
2 os. odliczałbyś
byś odliczał
odliczałabyś
byś odliczała
odliczałobyś
byś odliczało
odliczalibyście
byście odliczali
odliczałybyście
byście odliczały
3 os. odliczałby
by odliczał
odliczałaby
by odliczała
odliczałoby
by odliczało
odliczaliby
by odliczali
odliczałyby
by odliczały

bezosobnik: odliczano by

bezokolicznik: odliczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odliczając

gerundium: odliczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odliczanie
odliczania
D. odliczania
odliczań
C. odliczaniu
odliczaniom
B. odliczanie
odliczania
N. odliczaniem
odliczaniami
Ms. odliczaniu
odliczaniach
W. odliczanie
odliczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odliczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odliczający
odliczający
odliczający
odliczające
odliczająca
D. odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającej
C. odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającej
B. odliczającego
odliczającego
odliczający
odliczające
odliczającą
N. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającą
Ms. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odliczający
odliczający
odliczające
odliczające
D. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających
C. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
B. odliczających
odliczających
odliczających
odliczające
N. odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
Ms. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odliczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odliczany
odliczany
odliczany
odliczane
odliczana
D. odliczanego
odliczanego
odliczanego
odliczanego
odliczanej
C. odliczanemu
odliczanemu
odliczanemu
odliczanemu
odliczanej
B. odliczanego
odliczanego
odliczany
odliczane
odliczaną
N. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczaną
Ms. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odliczani
odliczani
odliczane
odliczane
D. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczanych
C. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
B. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczane
N. odliczanymi
odliczanymi
odliczanymi
odliczanymi
Ms. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczanych

odpowiednik aspektowy: odliczyć

Składnia

Rzosobowy + odliczać +
CO + (od CZEGO)
Rzosobowy + odliczać +
CO + (z CZEGO)

2. odmierzać

Definicja

odmierzać pewną ilość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  odmierzać

Połączenia

  • odliczać banknoty, pieniądze; czas, dni, godziny, miesiące, minuty, sekundy
  • nerwowo, skrupulatnie odliczać
  • zacząć odliczać; rozpocząć odliczanie

Cytaty

W skupieniu odlicza tabletki i przesypuje do małych, papierowych torebeczek.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Lustra, 1999

Muszę mieć minę prezydenta koncernu Coca-cola, kiedy brat odlicza mi dwa banknoty z podobizną Mikołaja Kopernika.

źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001

Pan Stelmach zapewnia z uśmiechem, że to bardzo smaczne lekarstwo, i potem zaczyna odliczać brunatne krople spadające na cukier.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1997

Zarządzająca czchowskim Ośrodkiem Promocji Elżbieta Kornaś już spokojnie odlicza godziny do rozpoczęcia koncertów.

źródło: NKJP: Ewa Kornaś zaprasza, stomatolog rozwiesza plakaty, Dziennik Polski, 2002-07-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczam
odliczamy
2 os. odliczasz
odliczacie
3 os. odlicza
odliczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałem
+(e)m odliczał
odliczałam
+(e)m odliczała
odliczałom
+(e)m odliczało
odliczaliśmy
+(e)śmy odliczali
odliczałyśmy
+(e)śmy odliczały
2 os. odliczałeś
+(e)ś odliczał
odliczałaś
+(e)ś odliczała
odliczałoś
+(e)ś odliczało
odliczaliście
+(e)ście odliczali
odliczałyście
+(e)ście odliczały
3 os. odliczał
odliczała
odliczało
odliczali
odliczały

bezosobnik: odliczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odliczał
będę odliczać
będę odliczała
będę odliczać
będę odliczało
będę odliczać
będziemy odliczali
będziemy odliczać
będziemy odliczały
będziemy odliczać
2 os. będziesz odliczał
będziesz odliczać
będziesz odliczała
będziesz odliczać
będziesz odliczało
będziesz odliczać
będziecie odliczali
będziecie odliczać
będziecie odliczały
będziecie odliczać
3 os. będzie odliczał
będzie odliczać
będzie odliczała
będzie odliczać
będzie odliczało
będzie odliczać
będą odliczali
będą odliczać
będą odliczały
będą odliczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczajmy
2 os. odliczaj
odliczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałbym
bym odliczał
odliczałabym
bym odliczała
odliczałobym
bym odliczało
odliczalibyśmy
byśmy odliczali
odliczałybyśmy
byśmy odliczały
2 os. odliczałbyś
byś odliczał
odliczałabyś
byś odliczała
odliczałobyś
byś odliczało
odliczalibyście
byście odliczali
odliczałybyście
byście odliczały
3 os. odliczałby
by odliczał
odliczałaby
by odliczała
odliczałoby
by odliczało
odliczaliby
by odliczali
odliczałyby
by odliczały

bezosobnik: odliczano by

bezokolicznik: odliczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odliczając

gerundium: odliczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odliczanie
odliczania
D. odliczania
odliczań
C. odliczaniu
odliczaniom
B. odliczanie
odliczania
N. odliczaniem
odliczaniami
Ms. odliczaniu
odliczaniach
W. odliczanie
odliczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odliczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odliczający
odliczający
odliczający
odliczające
odliczająca
D. odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającej
C. odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającej
B. odliczającego
odliczającego
odliczający
odliczające
odliczającą
N. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającą
Ms. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odliczający
odliczający
odliczające
odliczające
D. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających
C. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
B. odliczających
odliczających
odliczających
odliczające
N. odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
Ms. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odliczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odliczany
odliczany
odliczany
odliczane
odliczana
D. odliczanego
odliczanego
odliczanego
odliczanego
odliczanej
C. odliczanemu
odliczanemu
odliczanemu
odliczanemu
odliczanej
B. odliczanego
odliczanego
odliczany
odliczane
odliczaną
N. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczaną
Ms. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odliczani
odliczani
odliczane
odliczane
D. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczanych
C. odliczanym
odliczanym
odliczanym
odliczanym
B. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczane
N. odliczanymi
odliczanymi
odliczanymi
odliczanymi
Ms. odliczanych
odliczanych
odliczanych
odliczanych

odpowiednik aspektowy: odliczyć

Składnia

Rzosobowy + odliczać +
CO + (KOMU)

3. wymieniać liczby

Definicja

wymieniać kolejno liczby

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  liczyć

Cytaty

Jak dziś pamiętam start do biegu, kiedy pan Kazimierz trzymał rękę na ramieniu i odliczał trzy, dwa jeden...

źródło: NKJP: Uroczyste zakończenie, Dziennik Polski, 2008-10-23

Niemcy zebrali mężczyzn z kilku wsi. Potem odliczali do dziesięciu. Dziewięciu puszczali wolno, a co dziesiątego rozstrzeliwali.

źródło: NKJP: Zalotnicy umarli, mąż żyje..., Dziennik Polski, 1999-10-22

Kazał jej rozebrać się do połowy i zaczął odliczać do dziesięciu.

źródło: NKJP: Aneta Augustyn: Nie ma we mnie bieli, Gazeta Wyborcza, 1995-12-02

Uczestnicy siedzą w kręgu i odliczają do trzech, ale przy użyciu liter A, B, C.

źródło: NKJP: Agnieszka Nowosiadły: Szkolenie przygotowujące wolontariuszy do pracy w świetlicach dla dzieci i młodzieży, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczam
odliczamy
2 os. odliczasz
odliczacie
3 os. odlicza
odliczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałem
+(e)m odliczał
odliczałam
+(e)m odliczała
odliczałom
+(e)m odliczało
odliczaliśmy
+(e)śmy odliczali
odliczałyśmy
+(e)śmy odliczały
2 os. odliczałeś
+(e)ś odliczał
odliczałaś
+(e)ś odliczała
odliczałoś
+(e)ś odliczało
odliczaliście
+(e)ście odliczali
odliczałyście
+(e)ście odliczały
3 os. odliczał
odliczała
odliczało
odliczali
odliczały

bezosobnik: odliczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odliczał
będę odliczać
będę odliczała
będę odliczać
będę odliczało
będę odliczać
będziemy odliczali
będziemy odliczać
będziemy odliczały
będziemy odliczać
2 os. będziesz odliczał
będziesz odliczać
będziesz odliczała
będziesz odliczać
będziesz odliczało
będziesz odliczać
będziecie odliczali
będziecie odliczać
będziecie odliczały
będziecie odliczać
3 os. będzie odliczał
będzie odliczać
będzie odliczała
będzie odliczać
będzie odliczało
będzie odliczać
będą odliczali
będą odliczać
będą odliczały
będą odliczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odliczajmy
2 os. odliczaj
odliczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odliczałbym
bym odliczał
odliczałabym
bym odliczała
odliczałobym
bym odliczało
odliczalibyśmy
byśmy odliczali
odliczałybyśmy
byśmy odliczały
2 os. odliczałbyś
byś odliczał
odliczałabyś
byś odliczała
odliczałobyś
byś odliczało
odliczalibyście
byście odliczali
odliczałybyście
byście odliczały
3 os. odliczałby
by odliczał
odliczałaby
by odliczała
odliczałoby
by odliczało
odliczaliby
by odliczali
odliczałyby
by odliczały

bezosobnik: odliczano by

bezokolicznik: odliczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odliczając

gerundium: odliczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odliczanie
odliczania
D. odliczania
odliczań
C. odliczaniu
odliczaniom
B. odliczanie
odliczania
N. odliczaniem
odliczaniami
Ms. odliczaniu
odliczaniach
W. odliczanie
odliczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odliczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odliczający
odliczający
odliczający
odliczające
odliczająca
D. odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającego
odliczającej
C. odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającemu
odliczającej
B. odliczającego
odliczającego
odliczający
odliczające
odliczającą
N. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającą
Ms. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odliczający
odliczający
odliczające
odliczające
D. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających
C. odliczającym
odliczającym
odliczającym
odliczającym
B. odliczających
odliczających
odliczających
odliczające
N. odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
odliczającymi
Ms. odliczających
odliczających
odliczających
odliczających

odpowiednik aspektowy: odliczyć

Składnia

Rzosobowy + odliczać +
(do ILU)
Data ostatniej modyfikacji: 25.07.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj