UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zawadzić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zawadzę	zawadzimy
2 os.	zawadzisz	zawadzicie
3 os.	zawadzi	zawadzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zawadziłem +(e)m zawadził	zawadziłam +(e)m zawadziła	zawadziłom +(e)m zawadziło	zawadziliśmy +(e)śmy zawadzili	zawadziłyśmy +(e)śmy zawadziły
2 os.	zawadziłeś +(e)ś zawadził	zawadziłaś +(e)ś zawadziła	zawadziłoś +(e)ś zawadziło	zawadziliście +(e)ście zawadzili	zawadziłyście +(e)ście zawadziły
3 os.	zawadził	zawadziła	zawadziło	zawadzili	zawadziły

bezosobnik: zawadzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zawadźmy
2 os.	zawadź	zawadźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zawadziłbym bym zawadził	zawadziłabym bym zawadziła	zawadziłobym bym zawadziło	zawadzilibyśmy byśmy zawadzili	zawadziłybyśmy byśmy zawadziły
2 os.	zawadziłbyś byś zawadził	zawadziłabyś byś zawadziła	zawadziłobyś byś zawadziło	zawadzilibyście byście zawadzili	zawadziłybyście byście zawadziły
3 os.	zawadziłby by zawadził	zawadziłaby by zawadziła	zawadziłoby by zawadziło	zawadziliby by zawadzili	zawadziłyby by zawadziły

bezosobnik: zawadzono by

bezokolicznik: zawadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zawadziwszy

gerundium: zawadzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zawadzenie	zawadzenia
D.	zawadzenia	zawadzeń
C.	zawadzeniu	zawadzeniom
B.	zawadzenie	zawadzenia
N.	zawadzeniem	zawadzeniami
Ms.	zawadzeniu	zawadzeniach
W.	zawadzenie	zawadzenia

odpowiednik aspektowy: zawadzać

Pochodzenie

Zob. wadzić

1. o krześle

Definicja

stać się fizyczną barierą w wykonaniu jakiejś czynności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przeszkodzić, zwadzić

Cytaty

Przydrożny krzyż był przy ulicy 11 Listopada. Stał ponad wiek i nagle zniknął w okresie prac drogowych. [...] Zawadził współczesnym drogowcom, którzy modernizowali chodniki [...].

źródło: NKJP: (E): Krzyż wróci na swoje miejsce, Gazeta Krakowska, 2006-10-31

Gdy Maggie wchodziła w uliczkę między boksami, przypadkiem ktoś jej zawadził drogę.

źródło: Daria Będkowska: „Biały szczur” i inne opowiadania (gim11.tychy.pl)

Mnie ten wucet nie przeszkadza. Można by go jedynie spróbować ustawić tam, gdzie na planie jest grzejnik [...], ale to z kolei zawadzi przejście.

źródło: Internet: forum.muratordom.pl

Składnia

zawadzić

(CO) + (KOMU)

2. o krzesło

Definicja

będąc w ruchu, przypadkowo uderzyć o coś wystającego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zaczepić, zahaczyć, zwadzić

Połączenia

zawadzić głową, nogą
zawadzić o kamień, o krawężnik, o krzesło
móc zawadzić

Cytaty

	Schowałam się pod stół, zawadziłam obcasem o obrus, resztki naszej kolacji wylądowały na podłodze. źródło: NKJP: Hanna Samson: Wojna żeńsko-męska i przeciwko światu, 2005
	Ktoś przeskoczył przeze mnie, ktoś inny zawadził o mnie nogą... Zewsząd rozlegały się krzyki i jęki... źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958
	Obracając się, zawadził o jedną panią. Obracając się w dalszym ciągu, zawadził o drugą panią. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989
	Przejeżdżający [...] motocyklista zawadził lusterkiem sześcioletnią dziewczynkę. źródło: NKJP: AG: Z ziemi leszczyńskiej, Gazeta Poznańska, 2005-07-14
	Stracił panowanie nad kierownicą, zjechał na lewy pas ruchu, gdzie najpierw zawadził fiata tipo, a następnie zderzył się czołowo z citroenem saxo. źródło: NKJP: (m): Za wypadek po pijaku, Tygodnik Starachowicki, 2004

Składnia

	+	zawadzić	+	(CZYM) + o KOGO/CO
	+	zawadzić	+	(CZYM) + KOGO/CO

3. po drodze

Definicja

pot.

wstąpić gdzieś lub przejechać przez coś w drodze do innego miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zahaczyć

Połączenia

zawadzić po drodze

Cytaty

	Zdaje się, że macie ochotę zawadzić o dom towarowy? źródło: NKJP: Maria Krüger: Karolcia, 1959
	Zakręcił kran, woda istotnie jest coraz zimniejsza - jutro rano po drodze do Komendy będzie musiał zawadzić o administrację. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Bardzo dużo pajacyków, 1968
	Bądź za pół godziny na rondzie Waszyngtona na przystanku autobusowym w kierunku Śródmieścia. Tylko nie bierz ze sobą żadnych trefnych rzeczy, bo może zawadzimy o pasaż. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007
	Zawadził o Paryż, przebywał w Zurychu, w Padwie. źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

Składnia

zawadzić

o CO

4. o temat

Definicja

pot.

nawiązać do czegoś w niewielkim stopniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zahaczyć
	hiperonimy:	nawiązać

Cytaty

Chciałem zawadzić o pierwszą reakcję na przeczytane słowa. Przy czym mówię tylko za siebie.

źródło: NKJP: Internet

Skoro dyskusja już zawadziła o temat wywozu śmieci, to chciałbym zapytać, jak wygląda nowa umowa z Ekoparkiem w kwestii częstotliwości wywozu?

źródło: Internet: brwinow.com

Składnia

zawadzić

o CO

5. w pracy

Definicja

książk.

przeszkodzić - utrudnić lub uniemożliwić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przeszkodzić

Cytaty

Człowiek ten nikomu dotąd w niczym nie zawadził.

źródło: Edmund Chojecki, Alkhadar. Ustęp z dziejów ojców naszych, 1949 (SJPDor)

Kim jesteś, pal diabli. Ale umiałeś udowodnić, że w drodze bardziej się przydasz, niż zawadzisz.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

[...] brzmienie, nawet jak na kosmiczny death metal, nie powinno być takie płaskie. Ale to jest jedyny element, jaki zawadził mi przy słuchaniu nowego materiału od Inhumanity.

źródło: Internet: dark-factory.blogspot.com

Składnia

zawadzić

(KOMU) + (przy CZYM | w CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 12.09.2019