UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tłusto

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. tłusty

1. jadać

Definicja

w sposób świadczący o użyciu dużej ilości tłuszczu - lepkiej substancji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

antonimy:

chudo

Połączenia

średnio tłusto
dużo i tłusto; obficie i tłusto; słodko i tłusto
gotować, jadać, jeść, odżywiać się tłusto
bardziej, bardzo tłusto

Cytaty

	Chętnie jemy tłusto i słodko - a taka dieta, podobnie zresztą jak wszelkie kuracje odchudzające, obniża zawartość magnezu. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Magnez niedoceniany, Gazeta Wyborcza, 1992-08-13
	[...] w tamtym czasie nikt nie słyszał o cholesterolu, może go nawet nie było, bo ludzie jadający tłusto i obficie niekiedy dożywali późnej starości w pełnej fizycznej i umysłowej sprawności. źródło: NKJP: Smakosz, Knedle i knedliczki, Dziennik Polski, 2001-03-10
	– Pieniędzy on już nie ma, u mnie mieszka, bałagan robi, gotować sobie tłusto każe [...]. źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005
	Teraz za pługiem mało kto chodzi, kosą też nie namacha, to i brzuch ma szansę urosnąć, zwłaszcza że zmienił się sposób odżywiania - je się tłuściej i nie to, co dała ziemia, ale to, co żona przyniosła ze sklepu. źródło: NKJP: None: Żuraw z anteną satelitarną, Dziennik Polski, 1999-06-04

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy	tłusto
stopień wyższy	tłuściej

Składnia

tłusto

2. lśnić

Definicja

tak jak tłuszcz - lepka substancja

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

lśnić tłusto; połyskujący tłusto

Cytaty

[...] twarz mu lśniła tłusto.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Po prostu nie znosiłem jej smaku, a rodzice, wyposzczeni przez okupację, nafaszerowani wspomnieniami o Piaseckim i Wedlu, kiwali z niedowierzaniem głowami - jak można nie lubić czekolady! Nie lubiłem - ani nadziewanej, ani tym bardziej brązowych, litych, tłusto połyskujących tabliczek.

źródło: NKJP: Ameryka, Ameryka, Ameryka..., Dziennik Polski, 2004-01-31

Odmiana

część mowy: przysłówek

Składnia

tłusto

3. wyglądać

Definicja

tak jak człowiek otyły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

antonimy:

chudo

Połączenia

wyglądać tłusto

Cytaty

[...] nie opychaj się, tylko zwiększ masę mięśniową np. przez bieganie, taniec, siłownię... Wtedy będziesz ładnie wyglądała, a nie tłusto.

źródło: NKJP: Internet

Czy ona wygląda tłusto i nieatrakcyjnie czy jeszcze normalnie?

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: przysłówek

Składnia

tłusto

4. wydrukować

Definicja

biorąc pod uwagę grubość druku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu prasa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Połączenia

wydrukowany tłusto; wybity na tłusto

Cytaty

Piotr, patrząc, co w kinach, pomylił strony gazety i zobaczył wybite na tłusto ogłoszenie: “Dworek polski tanio”. – Dzwoń – rzucam siatki. Nie planujemy przeprowadzki, nie stać nas, już przestaliśmy szukać, ale może trafi się okazja...

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004

Chciałem zatrzasnąć tom, ale otworzył mi się na literze A, u samego początku. Uderzyła mnie kolumna tłusto wydrukowanych haseł, zaczynających się od „Aj”.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961

Odmiana

część mowy: przysłówek

Składnia

tłusto

5. opłacić

Definicja

dysponując dużą ilością pieniędzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

chudo

Cytaty

Ludzie powoli rozchodzili się. Tłusto opłacony grabarz układał pieczołowicie wieńce.

źródło: NKJP: W.Hagedorny: Z cyklu: „Wiejskie pogrzeby”: Powrót, Tygodnik Ciechanowski, 2004-04-21

Najbardziej optymistyczna wizja to taka, że przyjadą do Polski inwestorzy z bogatych krajów mający dużo forsy, dużo zainwestują, będą dużo płacić a rząd będzie mógł radośnie strzyc i tłustych inwestorów i tłusto płacone owieczki.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: przysłówek

6. mieć się

Definicja

w sposób świadczący o powodzeniu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

chudo

Cytaty

W wałbrzyskim sądzie rejonowym w piątek rozpoczął się proces 53-letniego byłego funkcjonariusza SB. Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej zarzuca mu znęcanie się nad zatrzymanymi działaczami „Solidarności” i wymuszanie na nich zeznań. - Widzi pan jak ja wyglądam, a ten w garniturze paraduje i ma się tłusto - denerwował się [...] jeden z pokrzywdzonych, który jako jedyny składał przed sądem zeznania.

źródło: NKJP: (AS): Jest w garniturze i ma się tłusto, Gazeta Wrocławska, 2003-06-28

Odmiana

część mowy: przysłówek

Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2025