UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

redukować

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	redukuję	redukujemy
2 os.	redukujesz	redukujecie
3 os.	redukuje	redukują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	redukowałem +(e)m redukował	redukowałam +(e)m redukowała	redukowałom +(e)m redukowało	redukowaliśmy +(e)śmy redukowali	redukowałyśmy +(e)śmy redukowały
2 os.	redukowałeś +(e)ś redukował	redukowałaś +(e)ś redukowała	redukowałoś +(e)ś redukowało	redukowaliście +(e)ście redukowali	redukowałyście +(e)ście redukowały
3 os.	redukował	redukowała	redukowało	redukowali	redukowały

bezosobnik: redukowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę redukował będę redukować	będę redukowała będę redukować	będę redukowało będę redukować	będziemy redukowali będziemy redukować	będziemy redukowały będziemy redukować
2 os.	będziesz redukował będziesz redukować	będziesz redukowała będziesz redukować	będziesz redukowało będziesz redukować	będziecie redukowali będziecie redukować	będziecie redukowały będziecie redukować
3 os.	będzie redukował będzie redukować	będzie redukowała będzie redukować	będzie redukowało będzie redukować	będą redukowali będą redukować	będą redukowały będą redukować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		redukujmy
2 os.	redukuj	redukujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	redukowałbym bym redukował	redukowałabym bym redukowała	redukowałobym bym redukowało	redukowalibyśmy byśmy redukowali	redukowałybyśmy byśmy redukowały
2 os.	redukowałbyś byś redukował	redukowałabyś byś redukowała	redukowałobyś byś redukowało	redukowalibyście byście redukowali	redukowałybyście byście redukowały
3 os.	redukowałby by redukował	redukowałaby by redukowała	redukowałoby by redukowało	redukowaliby by redukowali	redukowałyby by redukowały

bezosobnik: redukowano by

bezokolicznik: redukować

imiesłów przysłówkowy współczesny: redukując

gerundium: redukowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	redukowanie	redukowania
D.	redukowania	redukowań
C.	redukowaniu	redukowaniom
B.	redukowanie	redukowania
N.	redukowaniem	redukowaniami
Ms.	redukowaniu	redukowaniach
W.	redukowanie	redukowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: redukujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	redukujący	redukujący	redukujący	redukujące	redukująca
D.	redukującego	redukującego	redukującego	redukującego	redukującej
C.	redukującemu	redukującemu	redukującemu	redukującemu	redukującej
B.	redukującego	redukującego	redukujący	redukujące	redukującą
N.	redukującym	redukującym	redukującym	redukującym	redukującą
Ms.	redukującym	redukującym	redukującym	redukującym	redukującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	redukujący	redukujący	redukujące	redukujące
D.	redukujących	redukujących	redukujących	redukujących
C.	redukującym	redukującym	redukującym	redukującym
B.	redukujących	redukujących	redukujących	redukujące
N.	redukującymi	redukującymi	redukującymi	redukującymi
Ms.	redukujących	redukujących	redukujących	redukujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: redukowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	redukowany	redukowany	redukowany	redukowane	redukowana
D.	redukowanego	redukowanego	redukowanego	redukowanego	redukowanej
C.	redukowanemu	redukowanemu	redukowanemu	redukowanemu	redukowanej
B.	redukowanego	redukowanego	redukowany	redukowane	redukowaną
N.	redukowanym	redukowanym	redukowanym	redukowanym	redukowaną
Ms.	redukowanym	redukowanym	redukowanym	redukowanym	redukowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	redukowani	redukowani	redukowane	redukowane
D.	redukowanych	redukowanych	redukowanych	redukowanych
C.	redukowanym	redukowanym	redukowanym	redukowanym
B.	redukowanych	redukowanych	redukowanych	redukowane
N.	redukowanymi	redukowanymi	redukowanymi	redukowanymi
Ms.	redukowanych	redukowanych	redukowanych	redukowanych

odpowiednik aspektowy: zredukować

Pochodzenie

Zob. redukcja

1. ograniczać

Definicja

zmniejszać wymiar lub zasięg czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ograniczać
	hiperonimy:	zmniejszać

Połączenia

redukować ilość czegoś, liczbę czegoś, liczebność, poziom czegoś, zakres czegoś; deficyt budżetowy, dług, koszty, wydatki; etaty, zatrudnienie; administrację, armię; prędkość, siłę; biegi; emisję czegoś, hałas; błędy, skutki; czas; niepewność, nietolerancję, ryzyko, stres
redukować do jakiejś roli; do minimum, do jakiegoś poziomu
drastycznie, radykalnie, szybko; stopniowo redukować

Cytaty

	Ten materiał pozwala na zwiększenie przyczepności koła do podłoża, redukuje hałas i zużycie paliwa w czasie jazdy, a przede wszystkim jest przyjazny środowisku. źródło: NKJP: Kukurydza na kołach, Dziennk Polski, 2001-09-03
	Mrówki leśne bardzo sprawnie redukują liczbę szkodników. Zdjęcia lotnicze lasu zaatakowanego przez brudnicę mniszkę wykazały, że w pobliżu mrowisk las jest nadal zielony, bo brudnica nie zdołała zjeść liści. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Mrówek jak mrówków, Gazeta Wyborcza, 1992-08-28
	Jako minister reform rolnych wykonywałem ustawę o reformie rolnej w Polsce, która redukowała wielką własność ziemską w Polsce do 18 ha ziemi ornej i uprzywilejowywała bezrolnych i małorolnych chłopów. źródło: NKJP: Maciej Kozłowski: Sprawa premiera Leona Kozłowskiego: zdrajca czy ofiara, 2005
	Oczywiście, firma logistyczna również jest poddana bezwzględnej konkurencji i sama musi tak redukować koszty, by jej oferta była rzeczywiście dla firm tak atrakcyjna, by zechciały zrezygnować z własnej logistyki. źródło: NKJP: Jak korzystają z Internetu?, Polityka, 2000-03-18
	[...] wystąpiliśmy z całym arsenałem dosyć idiotycznej komunistycznej propagandy, która redukowała Kościół do roli siedliska czarnej reakcji. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Składnia

redukować

CO + (do CZEGO)

2. pozbawiać pracy

Definicja

pozbawiać kogoś pracy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwalniać

Połączenia

redukować personel, załogę

Cytaty

Udało się również wynegocjować wyższe odprawy dla zwalnianych. Teraz za każdy rok pracy w Firmie Oponiarskiej redukowany pracownik otrzyma 1300 złotych, gdy poprzednio miało to być 1150 złotych.

źródło: NKJP: Zwolnienia uzgodnione, Dziennik Polski, 2001-02-13

Nie jesteśmy w stanie załatać niedoborów finansowych tylko redukując personel lub taniej produkując programy, bo wiele kosztów jest od telewizji niezależnych.

źródło: NKJP: Robert Kwiatkowski: Więcej na żywo, Polityka, 2002-06-08

75 proc. mieszkańców osiedla to kolorowi imigranci. Prawie połowa nie ma 20 lat i zrobionej choćby matury. Nie mają też pracy i perspektyw jej znalezienia, bo zakłady samochodowe od lat redukują załogi.

źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Reportaż Roberta Sołtyka z „oka imigracyjnego cyklonu” we Francji, Gazeta Wyborcza, 1995-03-16

Składnia

Rz_osobowy

redukować

KOGO/CO

3. obniżać wartość

Definicja

obniżać wartość, sprowadzając do czegoś prostszego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

redukować człowieka
redukować do roli czegoś

Cytaty

	Ferry zarzuca ekologistom, że redukują człowieka do biologii, odbierając mu to, co specyficznie ludzkie, czyli kulturę. źródło: NKJP: Jarosław Tomasiewicz: Czy „głęboka ekologia” to ekofaszyzm i inne uwagi na marginesie książki „Nowy ład ekologiczny”, 2000
	Jak można redukować człowieka do życia seksualnego - irytuje się - to przecież tylko część osobowości! źródło: NKJP: Ariadna Machowska: Reportaż, Gazeta Wyborcza, 1994-05-27
	Ból fizyczny nie redukuje mnie do mojej fizjologii, lecz przeciwnie — odsłania przede mną jej możliwą obcość, jej niezawisłość nieprzezwyciężoną. źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: Obecność mitu, 1994
	Ludzie, którzy nie mają dostępu do przeżywania w mistycznym wymiarze, skłonni są redukować religię do ideologii, a ideologią można się posłużyć w każdej walce o władzę na ziemi. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Agresywny dialog, Polityka, 2003-09-27

Składnia

redukować

KOGO/CO + do CZEGO

4. w chemii

Definicja

chem.

powodować (w reakcji chemicznej) przejście jakiejś substancji na niższy stopień utlenienia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

związek redukujący; cukry, substancje redukujące

Cytaty

Za wysoka temperatura powietrza sprzyja porażeniu bulw parchem srebrzystym oraz wzrostowi zawartości cukrów redukujących w bulwach, co powoduje ich ciemnienie - poważny mankament w produkcji frytek i chipsów.

źródło: NKJP: Praktyczne problemy w ochronie ziemniaków przed chorobami, Ziemniak Polski nr 1, 2007

Po ostudzeniu przenieść do kolb miarowych pojemności 25 ml i uzupełnić do kreski wodą destylowaną nie zawierającą substancji redukujących.

źródło: NKJP: Witold Ciesielski, Robert Zakrzewski, Sławomira Skrzypek: Laboratorium analizy instrumentalnej, 2002

Anionorodnik ponadtlenkowy reaguje na ogół szybko także z innymi związkami redukującymi, takimi jak askorbinian czy NADH.

źródło: NKJP: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu, 1995

Składnia

redukować

Data ostatniej modyfikacji: 08.01.2014