Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. próżny
1. uczynić pustym
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- opróżnić butelkę, filiżankę, flaszkę, kieliszki, kufel, szklankę; bak, basen, kontener, kosz, pojemnik, zbiornik; szambo; kieszenie; magazynek; kasę, skarbiec
- opróżniony do końca, do połowy
- częściowo opróżniony
Cytaty
|
Popatrzyłem na szklankę. Była pusta i nawet nie zauważyłem, kiedy zdążyłem ją opróżnić. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997 |
|
|
Zabrałem płonącą świecę z jednego z lichtarzy ustawionych wokół trumny i oświetliłem wnętrze skrytki. Niestety było puste. Ktoś musiał je opróżnić przede mną... źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
|
|
Jeden z bandytów stanął przy drzwiach z rewolwerem, a drugi przeskoczył barierkę i opróżnił kasę, zabierając 8686 złotych. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
|
Dyrektorzy muzeów opróżnili swoje gabloty z drogocennych unikatów, a burmistrzowie splądrowali kasy swoich urzędów. źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Mój Wehrmacht, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnię |
opróżnimy |
|||
| 2 os. |
opróżnisz |
opróżnicie |
|||
| 3 os. |
opróżni |
opróżnią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłem +(e)m opróżnił |
opróżniłam +(e)m opróżniła |
opróżniłom +(e)m opróżniło |
opróżniliśmy +(e)śmy opróżnili |
opróżniłyśmy +(e)śmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłeś +(e)ś opróżnił |
opróżniłaś +(e)ś opróżniła |
opróżniłoś +(e)ś opróżniło |
opróżniliście +(e)ście opróżnili |
opróżniłyście +(e)ście opróżniły |
| 3 os. |
opróżnił |
opróżniła |
opróżniło |
opróżnili |
opróżniły |
bezosobnik: opróżniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnijmy |
|
| 2 os. |
opróżnij |
opróżnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłbym bym opróżnił |
opróżniłabym bym opróżniła |
opróżniłobym bym opróżniło |
opróżnilibyśmy byśmy opróżnili |
opróżniłybyśmy byśmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłbyś byś opróżnił |
opróżniłabyś byś opróżniła |
opróżniłobyś byś opróżniło |
opróżnilibyście byście opróżnili |
opróżniłybyście byście opróżniły |
| 3 os. |
opróżniłby by opróżnił |
opróżniłaby by opróżniła |
opróżniłoby by opróżniło |
opróżniliby by opróżnili |
opróżniłyby by opróżniły |
bezosobnik: opróżniono by
bezokolicznik: opróżnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
opróżniwszy
gerundium: opróżnienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opróżnienie |
opróżnienia |
| D. | opróżnienia |
opróżnień |
| C. | opróżnieniu |
opróżnieniom |
| B. | opróżnienie |
opróżnienia |
| N. | opróżnieniem |
opróżnieniami |
| Ms. | opróżnieniu |
opróżnieniach |
| W. | opróżnienie |
opróżnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: opróżniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opróżniony |
opróżniony |
opróżniony |
opróżnione |
opróżniona |
| D. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionej |
| C. | opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionej |
| B. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżniony |
opróżnione |
opróżnioną |
| N. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnioną |
| Ms. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opróżnieni |
opróżnieni |
opróżnione |
opróżnione |
| D. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
| C. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
| B. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnione |
| N. | opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
| Ms. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
odpowiednik aspektowy: opróżniać
Składnia
|
+ | opróżnić | + |
CO +
(z CZEGO)
|
2. usunąć kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie
Połączenia
- opróżnić budynek, hotel, lokal, mieszkanie, szpital
Cytaty
|
[...] musimy zastosować się do decyzji inspektora budowlanego i opróżnić budynek z lokatorów, ale nie zamierzamy go burzyć, tylko wyremontować [...]. źródło: NKJP: Co się stanie z Hojsakami?, Życie Podkarpackie, 2009-12-08 |
|
|
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, gdy występuje zagrożenie katastrofą budowlaną i decyzją nadzoru budowlanego trzeba opróżnić lokal - do dostarczenia lokalu zamiennego zobowiązana jest gmina. źródło: NKJP: Przesłuchanie w mieszkaniu, Dziennik Polski, 2002-02-13 |
|
|
Dzisiaj był gospodarz i kazał nam w ciągu trzech miesięcy opróżnić mieszkanie. źródło: NKJP: Stefan Pastuszewski: Do życia, Akant, 2006-12 |
|
|
Regulamin stanu wojennego nakazywał opróżnić szpital dla rannych. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnię |
opróżnimy |
|||
| 2 os. |
opróżnisz |
opróżnicie |
|||
| 3 os. |
opróżni |
opróżnią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłem +(e)m opróżnił |
opróżniłam +(e)m opróżniła |
opróżniłom +(e)m opróżniło |
opróżniliśmy +(e)śmy opróżnili |
opróżniłyśmy +(e)śmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłeś +(e)ś opróżnił |
opróżniłaś +(e)ś opróżniła |
opróżniłoś +(e)ś opróżniło |
opróżniliście +(e)ście opróżnili |
opróżniłyście +(e)ście opróżniły |
| 3 os. |
opróżnił |
opróżniła |
opróżniło |
opróżnili |
opróżniły |
bezosobnik: opróżniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnijmy |
|
| 2 os. |
opróżnij |
opróżnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłbym bym opróżnił |
opróżniłabym bym opróżniła |
opróżniłobym bym opróżniło |
opróżnilibyśmy byśmy opróżnili |
opróżniłybyśmy byśmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłbyś byś opróżnił |
opróżniłabyś byś opróżniła |
opróżniłobyś byś opróżniło |
opróżnilibyście byście opróżnili |
opróżniłybyście byście opróżniły |
| 3 os. |
opróżniłby by opróżnił |
opróżniłaby by opróżniła |
opróżniłoby by opróżniło |
opróżniliby by opróżnili |
opróżniłyby by opróżniły |
bezosobnik: opróżniono by
bezokolicznik: opróżnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
opróżniwszy
gerundium: opróżnienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opróżnienie |
opróżnienia |
| D. | opróżnienia |
opróżnień |
| C. | opróżnieniu |
opróżnieniom |
| B. | opróżnienie |
opróżnienia |
| N. | opróżnieniem |
opróżnieniami |
| Ms. | opróżnieniu |
opróżnieniach |
| W. | opróżnienie |
opróżnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: opróżniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opróżniony |
opróżniony |
opróżniony |
opróżnione |
opróżniona |
| D. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionej |
| C. | opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionej |
| B. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżniony |
opróżnione |
opróżnioną |
| N. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnioną |
| Ms. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opróżnieni |
opróżnieni |
opróżnione |
opróżnione |
| D. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
| C. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
| B. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnione |
| N. | opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
| Ms. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
odpowiednik aspektowy: opróżniać
Składnia
| Rzosobowy | + | opróżnić | + |
CO +
(z KOGO)
|
3. zwolnić miejsce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
Połączenia
- opróżniony urząd; opróżnione stanowisko
Cytaty
|
W art. 5 zaproponowano, by w przypadku opróżnienia urzędu wójta wyboru dokonać w bezpośrednich wyborach, o ile do końca kadencji pozostało więcej niż 2 lata. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.09.2000 |
|
|
W południe [...] prezydent Jelcyn odwołał dotychczasowego ministra rolnictwa i na opróżnione stanowisko powołał przedstawiciela Agrarnej Partii Rosji. źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Rząd rosyjski przetrwał wotum nieufności, Gazeta Wyborcza, 1994-10-28 |
|
|
Na opróżnione miejsce, zgodnie z ordynacją, wszedł kolejny kandydat BBWR ze Lwowa, a więc Leon Kozłowski. źródło: NKJP: Maciej Kozłowski: Sprawa premiera Leona Kozłowskiego: zdrajca czy ofiara, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnię |
opróżnimy |
|||
| 2 os. |
opróżnisz |
opróżnicie |
|||
| 3 os. |
opróżni |
opróżnią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłem +(e)m opróżnił |
opróżniłam +(e)m opróżniła |
opróżniłom +(e)m opróżniło |
opróżniliśmy +(e)śmy opróżnili |
opróżniłyśmy +(e)śmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłeś +(e)ś opróżnił |
opróżniłaś +(e)ś opróżniła |
opróżniłoś +(e)ś opróżniło |
opróżniliście +(e)ście opróżnili |
opróżniłyście +(e)ście opróżniły |
| 3 os. |
opróżnił |
opróżniła |
opróżniło |
opróżnili |
opróżniły |
bezosobnik: opróżniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opróżnijmy |
|
| 2 os. |
opróżnij |
opróżnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opróżniłbym bym opróżnił |
opróżniłabym bym opróżniła |
opróżniłobym bym opróżniło |
opróżnilibyśmy byśmy opróżnili |
opróżniłybyśmy byśmy opróżniły |
| 2 os. |
opróżniłbyś byś opróżnił |
opróżniłabyś byś opróżniła |
opróżniłobyś byś opróżniło |
opróżnilibyście byście opróżnili |
opróżniłybyście byście opróżniły |
| 3 os. |
opróżniłby by opróżnił |
opróżniłaby by opróżniła |
opróżniłoby by opróżniło |
opróżniliby by opróżnili |
opróżniłyby by opróżniły |
bezosobnik: opróżniono by
bezokolicznik: opróżnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
opróżniwszy
gerundium: opróżnienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opróżnienie |
opróżnienia |
| D. | opróżnienia |
opróżnień |
| C. | opróżnieniu |
opróżnieniom |
| B. | opróżnienie |
opróżnienia |
| N. | opróżnieniem |
opróżnieniami |
| Ms. | opróżnieniu |
opróżnieniach |
| W. | opróżnienie |
opróżnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: opróżniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opróżniony |
opróżniony |
opróżniony |
opróżnione |
opróżniona |
| D. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionego |
opróżnionej |
| C. | opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionemu |
opróżnionej |
| B. | opróżnionego |
opróżnionego |
opróżniony |
opróżnione |
opróżnioną |
| N. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnioną |
| Ms. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opróżnieni |
opróżnieni |
opróżnione |
opróżnione |
| D. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
| C. | opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
opróżnionym |
| B. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnione |
| N. | opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
opróżnionymi |
| Ms. | opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
opróżnionych |
odpowiednik aspektowy: opróżniać
Składnia
| Rzosobowy | + | opróżnić | + |
CO
|