UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odłożyć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN: pod: oglądanie się, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *otъložiti 'odłożyć na bok, na jakiś czas'

1. na półkę

Definicja

położyć gdzieś przedmiot, który nie jest potrzebny lub przeszkadza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

odłożyć gazetę, książkę, pióro, widelec, zabawkę
odłożyć do koszyka, do szuflady
odłożyć na półkę, na stół; na widełki; na miejsce; na bok
bez słowa; nagle, niedbale, szybko odłożyć

Cytaty

	Zniesmaczony odłożyłem książkę na półkę, ale widocznie źle obliczyłem szerokość jednej i drugiej, bo książka spadła z hukiem, zaledwie się odwróciłem. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002
	Wziął do ust kęs, pożuł i odłożył widelec na bok. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007
	Małgorzata westchnęła nad posmutniałym nagle ogródkiem i odłożyła do koszyczka cerowaną, wełnianą skarpetę. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007
	Czarnocki dalej rozmawiał przez telefon [...], wołał ochryple w słuchawkę przez dłuższą chwilę, nagle urwał, odłożył słuchawkę na widełki. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc, 1991

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odłożę	odłożymy
2 os.	odłożysz	odłożycie
3 os.	odłoży	odłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłem +(e)m odłożył	odłożyłam +(e)m odłożyła	odłożyłom +(e)m odłożyło	odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli	odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły
2 os.	odłożyłeś +(e)ś odłożył	odłożyłaś +(e)ś odłożyła	odłożyłoś +(e)ś odłożyło	odłożyliście +(e)ście odłożyli	odłożyłyście +(e)ście odłożyły
3 os.	odłożył	odłożyła	odłożyło	odłożyli	odłożyły

bezosobnik: odłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odłóżmy
2 os.	odłóż	odłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłbym bym odłożył	odłożyłabym bym odłożyła	odłożyłobym bym odłożyło	odłożylibyśmy byśmy odłożyli	odłożyłybyśmy byśmy odłożyły
2 os.	odłożyłbyś byś odłożył	odłożyłabyś byś odłożyła	odłożyłobyś byś odłożyło	odłożylibyście byście odłożyli	odłożyłybyście byście odłożyły
3 os.	odłożyłby by odłożył	odłożyłaby by odłożyła	odłożyłoby by odłożyło	odłożyliby by odłożyli	odłożyłyby by odłożyły

bezosobnik: odłożono by

bezokolicznik: odłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odłożywszy

gerundium: odłożenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odłożenie	odłożenia
D.	odłożenia	odłożeń
C.	odłożeniu	odłożeniom
B.	odłożenie	odłożenia
N.	odłożeniem	odłożeniami
Ms.	odłożeniu	odłożeniach
W.	odłożenie	odłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odłożony	odłożony	odłożony	odłożone	odłożona
D.	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonej
C.	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonej
B.	odłożonego	odłożonego	odłożony	odłożone	odłożoną
N.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożoną
Ms.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odłożeni	odłożeni	odłożone	odłożone
D.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych
C.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym
B.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożone
N.	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi
Ms.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych

odpowiednik aspektowy: odkładać

Składnia

Rz_osobowy

odłożyć

CO + GDZIE

2. w czasie

Definicja

zdecydować, że coś będzie zrobione lub odbędzie się później, niż początkowo planowano

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

odłożyć decyzję, rozmowę, spotkanie, sprawę, sprzątanie, ślub, wyjazd
odłożyć do jutra, do poniedziałku, do przyszłego miesiąca
odłożyć na poniedziałek; na miesiąc, na rok
odłożyć na później

Cytaty

	Powoli zbliżał się dzień, kiedy miałem wyjechać. Ona mogła zostać, ponieważ stypendium kończyło się dopiero za miesiąc. Egzaminy odłożyła na jesień. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004
	Polska nadal przygotowuje emisję euroobligacji, ale zamieszanie na światowych rynkach finansowych wywołane kryzysem meksykańskim może spowodować jej odłożenie na później. źródło: NKJP: Polskie euroobligacje później?, Gazeta Wyborcza, 1995-01-13
	Odłożyliśmy podpisanie porozumienia do poniedziałku, bo w piątek zaplanowano spotkanie w komisji trójstronnej. źródło: NKJP: Jarosław Latacz: Próba sił, czyli wyczekiwanie, Dziennik Zachodni, 2004-12-18
	Z niejasnych przyczyn sąd w Luksemburgu odłożył wczoraj o tydzień ogłoszenie długo oczekiwanej decyzji w sprawie planu rekompensat dla klientów Międzynarodowego Banku Kredytu i Handlu. źródło: NKJP: BCCI czeka dalej, Gazeta Wyborcza, 1995-01-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odłożę	odłożymy
2 os.	odłożysz	odłożycie
3 os.	odłoży	odłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłem +(e)m odłożył	odłożyłam +(e)m odłożyła	odłożyłom +(e)m odłożyło	odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli	odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły
2 os.	odłożyłeś +(e)ś odłożył	odłożyłaś +(e)ś odłożyła	odłożyłoś +(e)ś odłożyło	odłożyliście +(e)ście odłożyli	odłożyłyście +(e)ście odłożyły
3 os.	odłożył	odłożyła	odłożyło	odłożyli	odłożyły

bezosobnik: odłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odłóżmy
2 os.	odłóż	odłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłbym bym odłożył	odłożyłabym bym odłożyła	odłożyłobym bym odłożyło	odłożylibyśmy byśmy odłożyli	odłożyłybyśmy byśmy odłożyły
2 os.	odłożyłbyś byś odłożył	odłożyłabyś byś odłożyła	odłożyłobyś byś odłożyło	odłożylibyście byście odłożyli	odłożyłybyście byście odłożyły
3 os.	odłożyłby by odłożył	odłożyłaby by odłożyła	odłożyłoby by odłożyło	odłożyliby by odłożyli	odłożyłyby by odłożyły

bezosobnik: odłożono by

bezokolicznik: odłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odłożywszy

gerundium: odłożenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odłożenie	odłożenia
D.	odłożenia	odłożeń
C.	odłożeniu	odłożeniom
B.	odłożenie	odłożenia
N.	odłożeniem	odłożeniami
Ms.	odłożeniu	odłożeniach
W.	odłożenie	odłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odłożony	odłożony	odłożony	odłożone	odłożona
D.	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonej
C.	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonej
B.	odłożonego	odłożonego	odłożony	odłożone	odłożoną
N.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożoną
Ms.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odłożeni	odłożeni	odłożone	odłożone
D.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych
C.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym
B.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożone
N.	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi
Ms.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych

odpowiednik aspektowy: odkładać

Składnia

odłożyć

CO + do CZEGO | na CO | o CO

3. pieniądze

Definicja

nie wydać wszystkich posiadanych pieniędzy, lecz zgromadzić je, żeby można było je wykorzystać później

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

odłożyć pieniądze
odłożyć coś na nieprzewidziane wydatki, na studia, na wakacje, na wycieczkę, na zakup mieszkania

Cytaty

	Był to dziki świat i niebezpieczne życie, pełne przygód, ale zapewniało dobre zarobki, mógł pomagać rodzinie i sporo odłożyć. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999
	Fajnie mam teraz! Roboty mało, mieszkanie i żarcie darmo. I prawie dwieście mogę sobie na konto odłożyć. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994
	Musiałam wyjechać, żeby pomóc rodzicom i odłożyć na studia. źródło: NKJP: (pw): Rząd dybie na funty, Dziennik Łódzki, 2006-03-13
	Żył skromnie, jadał w stołówce, potrafił ze swojej pensji odłożyć na spółdzielcze mieszkanie. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Bardzo dużo pajacyków, 1968

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odłożę	odłożymy
2 os.	odłożysz	odłożycie
3 os.	odłoży	odłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłem +(e)m odłożył	odłożyłam +(e)m odłożyła	odłożyłom +(e)m odłożyło	odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli	odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły
2 os.	odłożyłeś +(e)ś odłożył	odłożyłaś +(e)ś odłożyła	odłożyłoś +(e)ś odłożyło	odłożyliście +(e)ście odłożyli	odłożyłyście +(e)ście odłożyły
3 os.	odłożył	odłożyła	odłożyło	odłożyli	odłożyły

bezosobnik: odłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odłóżmy
2 os.	odłóż	odłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłbym bym odłożył	odłożyłabym bym odłożyła	odłożyłobym bym odłożyło	odłożylibyśmy byśmy odłożyli	odłożyłybyśmy byśmy odłożyły
2 os.	odłożyłbyś byś odłożył	odłożyłabyś byś odłożyła	odłożyłobyś byś odłożyło	odłożylibyście byście odłożyli	odłożyłybyście byście odłożyły
3 os.	odłożyłby by odłożył	odłożyłaby by odłożyła	odłożyłoby by odłożyło	odłożyliby by odłożyli	odłożyłyby by odłożyły

bezosobnik: odłożono by

bezokolicznik: odłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odłożywszy

gerundium: odłożenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odłożenie	odłożenia
D.	odłożenia	odłożeń
C.	odłożeniu	odłożeniom
B.	odłożenie	odłożenia
N.	odłożeniem	odłożeniami
Ms.	odłożeniu	odłożeniach
W.	odłożenie	odłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odłożony	odłożony	odłożony	odłożone	odłożona
D.	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonej
C.	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonej
B.	odłożonego	odłożonego	odłożony	odłożone	odłożoną
N.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożoną
Ms.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odłożeni	odłożeni	odłożone	odłożone
D.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych
C.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym
B.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożone
N.	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi
Ms.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych

odpowiednik aspektowy: odkładać

Składnia

Rz_osobowy

odłożyć

(CO) + (na CO)

4. jedzenie

Definicja

pozostawić coś do wykorzystania w późniejszym czasie lub przez inną osobę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

odłożyć dla kogoś kawałek ciasta, książkę
odłożyć coś dla dzieci

Cytaty

	Chodzą głodni, żeby odłożyć jedzenie dla dzieci. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Tamten brzeg, Gazeta Wyborcza, 1995-05-05
	Obiad dobiegł końca. Ada zaczęła sprzątać ze stołu. – Odłóż porcję dla Reginy – przypomniała Stenia. – Tylko patrzeć, jak wpadnie. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007
	Zadzwonię do niej zaraz i powiem, żeby odłożyła dla ciebie jedną parę, bo to już, niestety, końcówka kolekcji. źródło: NKJP: Nie daj się manipulacji moc jest z tobą, Cosmopolitan, 2001, nr 3
	[...] podzieliła serek na dwie części. Odłożyła kawałek na później. źródło: NKJP: Anna Augustyniak: Tylko proch, Akant, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odłożę	odłożymy
2 os.	odłożysz	odłożycie
3 os.	odłoży	odłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłem +(e)m odłożył	odłożyłam +(e)m odłożyła	odłożyłom +(e)m odłożyło	odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli	odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły
2 os.	odłożyłeś +(e)ś odłożył	odłożyłaś +(e)ś odłożyła	odłożyłoś +(e)ś odłożyło	odłożyliście +(e)ście odłożyli	odłożyłyście +(e)ście odłożyły
3 os.	odłożył	odłożyła	odłożyło	odłożyli	odłożyły

bezosobnik: odłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odłóżmy
2 os.	odłóż	odłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odłożyłbym bym odłożył	odłożyłabym bym odłożyła	odłożyłobym bym odłożyło	odłożylibyśmy byśmy odłożyli	odłożyłybyśmy byśmy odłożyły
2 os.	odłożyłbyś byś odłożył	odłożyłabyś byś odłożyła	odłożyłobyś byś odłożyło	odłożylibyście byście odłożyli	odłożyłybyście byście odłożyły
3 os.	odłożyłby by odłożył	odłożyłaby by odłożyła	odłożyłoby by odłożyło	odłożyliby by odłożyli	odłożyłyby by odłożyły

bezosobnik: odłożono by

bezokolicznik: odłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odłożywszy

gerundium: odłożenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odłożenie	odłożenia
D.	odłożenia	odłożeń
C.	odłożeniu	odłożeniom
B.	odłożenie	odłożenia
N.	odłożeniem	odłożeniami
Ms.	odłożeniu	odłożeniach
W.	odłożenie	odłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odłożony	odłożony	odłożony	odłożone	odłożona
D.	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonego	odłożonej
C.	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonemu	odłożonej
B.	odłożonego	odłożonego	odłożony	odłożone	odłożoną
N.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożoną
Ms.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odłożeni	odłożeni	odłożone	odłożone
D.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych
C.	odłożonym	odłożonym	odłożonym	odłożonym
B.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożone
N.	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi	odłożonymi
Ms.	odłożonych	odłożonych	odłożonych	odłożonych

odpowiednik aspektowy: odkładać

Składnia

Rz_osobowy

odłożyć

CO + dla KOGO

Frazeologizmy

ktoś odłożył do akt coś
ktoś odłożył do lamusa coś/kogoś
ktoś odłożył na bok coś
ktoś odłożył na stronę coś
ktoś odłożył na półkę coś
ktoś odłożył na bok coś
ktoś odłożył na stronę coś
ktoś odłożył na półkę coś

Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2014