UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

minąć

Chronologizacja

1391, SStp

Pochodzenie

psł. *minǫti 'przejść mimo'

1. linię mety

Definicja

przemieściwszy się obok jakiejś osoby lub obiektu, zostawić go za sobą

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • minąć grupę (ludzi, dzieci,...), obrońcę, wartownika; bramę, dom, drzwi, granicę, kościół, linię mety; cel
  • minąć obojętnie

Cytaty

Zygmunt minął gmach szkoły.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

[...] rozpędzony renault o włos minął przystanek pełen ludzi.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Kilka metrów dalej turystki minęły kobietę i dziewczynkę, ubrane bardzo biednie [...].

źródło: NKJP: Barbara Hill: Miraże, fantomy czy rzeczywistość?, Detektyw, 1999

Dopiero minąwszy bramę można było dostrzec drugi, najstarszy mur [...].

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. minę
miniemy
2 os. miniesz
miniecie
3 os. minie
miną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłem
+(e)m minął
minęłam
+(e)m minęła
minęłom
+(e)m minęło
minęliśmy
+(e)śmy minęli
minęłyśmy
+(e)śmy minęły
2 os. minąłeś
+(e)ś minął
minęłaś
+(e)ś minęła
minęłoś
+(e)ś minęło
minęliście
+(e)ście minęli
minęłyście
+(e)ście minęły
3 os. minął
minęła
minęło
minęli
minęły

bezosobnik: minięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mińmy
2 os. miń
mińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłbym
bym minął
minęłabym
bym minęła
minęłobym
bym minęło
minęlibyśmy
byśmy minęli
minęłybyśmy
byśmy minęły
2 os. minąłbyś
byś minął
minęłabyś
byś minęła
minęłobyś
byś minęło
minęlibyście
byście minęli
minęłybyście
byście minęły
3 os. minąłby
by minął
minęłaby
by minęła
minęłoby
by minęło
minęliby
by minęli
minęłyby
by minęły

bezosobnik: minięto by

bezokolicznik: minąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: minąwszy

gerundium: minięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. minięcie
minięcia
D. minięcia
minięć
C. minięciu
minięciom
B. minięcie
minięcia
N. minięciem
minięciami
Ms. minięciu
minięciach
W. minięcie
minięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: minięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. minięty
minięty
minięty
minięte
minięta
D. miniętego
miniętego
miniętego
miniętego
miniętej
C. miniętemu
miniętemu
miniętemu
miniętemu
miniętej
B. miniętego
miniętego
minięty
minięte
miniętą
N. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
miniętą
Ms. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
miniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. minięci
minięci
minięte
minięte
D. miniętych
miniętych
miniętych
miniętych
C. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
B. miniętych
miniętych
miniętych
minięte
N. miniętymi
miniętymi
miniętymi
miniętymi
Ms. miniętych
miniętych
miniętych
miniętych

odpowiednik aspektowy: mijać

Składnia

bez ograniczeń + minąć +
KOGO/CO

2. młodość

Definicja

trwając, osiągnąć swój koniec

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ubiec, upłynąć

Połączenia

  • dzień, miesiąc, rok, tydzień minął; noc, północ minęła; południe minęło; wieki minęły
  • minąć bezpowrotnie, błyskawicznie, dawno, niepostrzeżenie, spokojnie, szybko

Cytaty

Minęło dwie, trzy godziny, w telewizji był jakiś film, nic z tego nie pamiętam...

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968

1 marca minął okres, kiedy musieliśmy jeździć z włączonymi światłami [...].

źródło: NKJP: Co Tydzień Jaworzno, 2003-02-26

Minęła zima, wiosna, przyszło lato.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. minę
miniemy
2 os. miniesz
miniecie
3 os. minie
miną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłem
+(e)m minął
minęłam
+(e)m minęła
minęłom
+(e)m minęło
minęliśmy
+(e)śmy minęli
minęłyśmy
+(e)śmy minęły
2 os. minąłeś
+(e)ś minął
minęłaś
+(e)ś minęła
minęłoś
+(e)ś minęło
minęliście
+(e)ście minęli
minęłyście
+(e)ście minęły
3 os. minął
minęła
minęło
minęli
minęły

bezosobnik: minięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mińmy
2 os. miń
mińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłbym
bym minął
minęłabym
bym minęła
minęłobym
bym minęło
minęlibyśmy
byśmy minęli
minęłybyśmy
byśmy minęły
2 os. minąłbyś
byś minął
minęłabyś
byś minęła
minęłobyś
byś minęło
minęlibyście
byście minęli
minęłybyście
byście minęły
3 os. minąłby
by minął
minęłaby
by minęła
minęłoby
by minęło
minęliby
by minęli
minęłyby
by minęły

bezosobnik: minięto by

bezokolicznik: minąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: minąwszy

gerundium: minięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. minięcie
minięcia
D. minięcia
minięć
C. minięciu
minięciom
B. minięcie
minięcia
N. minięciem
minięciami
Ms. minięciu
minięciach
W. minięcie
minięcia

odpowiednik aspektowy: mijać

Składnia

Rznieżywotny + minąć + bez ograniczeń

3. ból

Definicja

przestać być odczuwanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • ból, strach minął; depresja, euforia minęła; zmęczenie minęło
  • minąć jak ręką odjął

Cytaty

Ból trochę minął, ale nie widziałem za wyraźnie przez zapuchnięte oczy [...].

źródło: NKJP: Maciej Dajnowski: Promieniowanie reliktowe, 2004

Z łazienki wyszedłem dopiero, gdy upewniłem się, że niebezpieczeństwo wymiotów już minęło [...].

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Poranny chłód minął, zrobiło się ciepło [...].

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Wściekłość i żal kiedyś by minęły.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. minę
miniemy
2 os. miniesz
miniecie
3 os. minie
miną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłem
+(e)m minął
minęłam
+(e)m minęła
minęłom
+(e)m minęło
minęliśmy
+(e)śmy minęli
minęłyśmy
+(e)śmy minęły
2 os. minąłeś
+(e)ś minął
minęłaś
+(e)ś minęła
minęłoś
+(e)ś minęło
minęliście
+(e)ście minęli
minęłyście
+(e)ście minęły
3 os. minął
minęła
minęło
minęli
minęły

bezosobnik: minięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mińmy
2 os. miń
mińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłbym
bym minął
minęłabym
bym minęła
minęłobym
bym minęło
minęlibyśmy
byśmy minęli
minęłybyśmy
byśmy minęły
2 os. minąłbyś
byś minął
minęłabyś
byś minęła
minęłobyś
byś minęło
minęlibyście
byście minęli
minęłybyście
byście minęły
3 os. minąłby
by minął
minęłaby
by minęła
minęłoby
by minęło
minęliby
by minęli
minęłyby
by minęły

bezosobnik: minięto by

bezokolicznik: minąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: minąwszy

gerundium: minięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. minięcie
minięcia
D. minięcia
minięć
C. minięciu
minięciom
B. minięcie
minięcia
N. minięciem
minięciami
Ms. minięciu
minięciach
W. minięcie
minięcia

odpowiednik aspektowy: mijać

Składnia

Rznieżywotny + minąć + bez ograniczeń

4. godziny na pogaduszkach

Definicja

określony okres czasu został poświęcony na daną czynność

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu

Połączenia

  • dni, miesiące minęły

Cytaty

Pierwsze miesiące na Wawelu minęły jej na poznawaniu nowych poddanych.

źródło: NKJP: Zbigniew Iwański: Legendy Wieliczki, 2008

Dzieciństwo minęło mi na łowieniu ryb na dzikim stawie, jeździłem też na nartach własnoręcznie zrobionych z klepek od beczki.

źródło: NKJP: A. Skolarska: SONDA Moje dzieciństwo..., Czas Ostrzeszowski, 2008-06-04

Później noc, po wygaszeniu świateł, minęła mi na nasłuchiwaniu owego dziwacznego szumu [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. minę
miniemy
2 os. miniesz
miniecie
3 os. minie
miną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłem
+(e)m minął
minęłam
+(e)m minęła
minęłom
+(e)m minęło
minęliśmy
+(e)śmy minęli
minęłyśmy
+(e)śmy minęły
2 os. minąłeś
+(e)ś minął
minęłaś
+(e)ś minęła
minęłoś
+(e)ś minęło
minęliście
+(e)ście minęli
minęłyście
+(e)ście minęły
3 os. minął
minęła
minęło
minęli
minęły

bezosobnik: minięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mińmy
2 os. miń
mińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłbym
bym minął
minęłabym
bym minęła
minęłobym
bym minęło
minęlibyśmy
byśmy minęli
minęłybyśmy
byśmy minęły
2 os. minąłbyś
byś minął
minęłabyś
byś minęła
minęłobyś
byś minęło
minęlibyście
byście minęli
minęłybyście
byście minęły
3 os. minąłby
by minął
minęłaby
by minęła
minęłoby
by minęło
minęliby
by minęli
minęłyby
by minęły

bezosobnik: minięto by

bezokolicznik: minąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: minąwszy

gerundium: minięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. minięcie
minięcia
D. minięcia
minięć
C. minięciu
minięciom
B. minięcie
minięcia
N. minięciem
minięciami
Ms. minięciu
minięciach
W. minięcie
minięcia

odpowiednik aspektowy: mijać

Składnia

Rznieżywotny + minąć +
KOMU + na CZYM

5. kogoś kara

Definicja

stać się czyimś udziałem

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Jakże więc mogła minąć go kara?

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Dlatego zostawił numer telefonu, bo wie, że nie minie go rozmowa z von Zangerem, że będzie się musiał gęsto tłumaczyć [...].

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Nie ma się co łudzić, grypa nas nie minie, tyle że nadejdzie z opóźnieniem [...].

źródło: NKJP: (luk): Nadchodzi grypa, Dziennik Łódzki, 2006-12-28

Nie minął go awans za „rozgromienie” bandy chunchuzów.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. minę
miniemy
2 os. miniesz
miniecie
3 os. minie
miną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłem
+(e)m minął
minęłam
+(e)m minęła
minęłom
+(e)m minęło
minęliśmy
+(e)śmy minęli
minęłyśmy
+(e)śmy minęły
2 os. minąłeś
+(e)ś minął
minęłaś
+(e)ś minęła
minęłoś
+(e)ś minęło
minęliście
+(e)ście minęli
minęłyście
+(e)ście minęły
3 os. minął
minęła
minęło
minęli
minęły

bezosobnik: minięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mińmy
2 os. miń
mińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. minąłbym
bym minął
minęłabym
bym minęła
minęłobym
bym minęło
minęlibyśmy
byśmy minęli
minęłybyśmy
byśmy minęły
2 os. minąłbyś
byś minął
minęłabyś
byś minęła
minęłobyś
byś minęło
minęlibyście
byście minęli
minęłybyście
byście minęły
3 os. minąłby
by minął
minęłaby
by minęła
minęłoby
by minęło
minęliby
by minęli
minęłyby
by minęły

bezosobnik: minięto by

bezokolicznik: minąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: minąwszy

gerundium: minięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. minięcie
minięcia
D. minięcia
minięć
C. minięciu
minięciom
B. minięcie
minięcia
N. minięciem
minięciami
Ms. minięciu
minięciach
W. minięcie
minięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: minięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. minięty
minięty
minięty
minięte
minięta
D. miniętego
miniętego
miniętego
miniętego
miniętej
C. miniętemu
miniętemu
miniętemu
miniętemu
miniętej
B. miniętego
miniętego
minięty
minięte
miniętą
N. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
miniętą
Ms. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
miniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. minięci
minięci
minięte
minięte
D. miniętych
miniętych
miniętych
miniętych
C. miniętym
miniętym
miniętym
miniętym
B. miniętych
miniętych
miniętych
minięte
N. miniętymi
miniętymi
miniętymi
miniętymi
Ms. miniętych
miniętych
miniętych
miniętych

odpowiednik aspektowy: mijać

Składnia

Rznieżywotny + minąć +
KOGO

Frazeologizmy

było, minęło
Co komu pisane, to go nie minie
Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj