UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ubiec

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. biec

1. o czasie

Definicja

o czasie: upłynąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  minąć, upłynąć

Cytaty

Miejscowy psychiatra nie był w stanie jednoznacznie rozpoznać schorzenia i skierował pacjentkę do nas, sygnalizując podejrzenie psychozy maniakalno-depresyjnej. Dalsze cztery miesiące ubiegły, zanim matka przywiozła dziecko do naszej kliniki.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

Jeżeli chodzi o uzasadnienie, to z uwagi na czas, jaki ubiegł od dyskusji nad programem ˝Szanse dla wsi i rolnictwa˝ oraz z uwagi na problemy z tym związane chcę przedstawić uzasadnienie, które było prezentowane w druku nr 785 [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 17.03.1993

Gdy zmierzch stał się wszechobecny, szybko rozstawili namiot. Noc ubiegła spokojnie.

źródło: NKJP: Marek Kamiński, Wojciech Moskal, Sławomir Swerpel: Nie tylko biegun, 1996

Ostatecznie w czerwcu 1990 r. ubiegł termin wyłączenia niektórych sfer spod jurysdykcji muzułmańskiej - tym samym zaczęły jej podlegać także sprawy finansowe.

źródło: NKJP: Odsetki od islamu, Gazeta Wyborcza, 1992-02-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ubiegnę
ubiegniemy
2 os. ubiegniesz
ubiegniecie
3 os. ubiegnie
ubiegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłem
+(e)m ubiegł
ubiegłam
+(e)m ubiegła
ubiegłom
+(e)m ubiegło
ubiegliśmy
+(e)śmy ubiegli
ubiegłyśmy
+(e)śmy ubiegły
2 os. ubiegłeś
+(e)ś ubiegł
ubiegłaś
+(e)ś ubiegła
ubiegłoś
+(e)ś ubiegło
ubiegliście
+(e)ście ubiegli
ubiegłyście
+(e)ście ubiegły
3 os. ubiegł
ubiegła
ubiegło
ubiegli
ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłbym
bym ubiegł
ubiegłabym
bym ubiegła
ubiegłobym
bym ubiegło
ubieglibyśmy
byśmy ubiegli
ubiegłybyśmy
byśmy ubiegły
2 os. ubiegłbyś
byś ubiegł
ubiegłabyś
byś ubiegła
ubiegłobyś
byś ubiegło
ubieglibyście
byście ubiegli
ubiegłybyście
byście ubiegły
3 os. ubiegłby
by ubiegł
ubiegłaby
by ubiegła
ubiegłoby
by ubiegło
ubiegliby
by ubiegli
ubiegłyby
by ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto by

bezokolicznik: ubiec
ubiegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ubiegłszy

gerundium: ubiegnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ubiegnięcie
ubiegnięcia
D. ubiegnięcia
ubiegnięć
C. ubiegnięciu
ubiegnięciom
B. ubiegnięcie
ubiegnięcia
N. ubiegnięciem
ubiegnięciami
Ms. ubiegnięciu
ubiegnięciach
W. ubiegnięcie
ubiegnięcia

odpowiednik aspektowy: ubiegać

Składnia

Rznieżywotny + ubiec + bez ograniczeń

2. rywali

Definicja

zrobić coś wcześniej niż ktoś inny starający się zrobić to samo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uprzedzić, wyprzedzić

Połączenia

  • ubiec konkurencję, konkurentów, rywala; bramkarza, obrońców; pytanie, wniosek
  • ubiec w ostatniej chwili, w porę

Cytaty

[...] receptura żadnego leku nie jest prawnie chroniona; zastrzeżona jest jedynie nazwa. Każdy ma szansę ubiec rywala, wprowadzając na rynek o kilka tygodni wcześniej lek o takim samym działaniu i składzie chemicznym.

źródło: NKJP: Pigularze, Dziennik Polski, 2003-11-29

Między 67 a 70 minutą goście mieli trzy dobre sytuacje do zdobycia gola. Najlepszej nie wykorzystał Dawid, którego w walce o piłkę ubiegł Płonka.

źródło: NKJP: IV liga Częstochowa - Katowice - Opole, Dziennik Polski, 2000-05-15

Żona [...] także chciała zorganizować składkę na wykupienie pechowca, lecz sołtys ją w tym ubiegł. Wykupionego z kryminału Mariana przywiózł do wsi swoją skodą octavią.

źródło: NKJP: Odkupienie Mariana, Dziennik Polski, 2000-06-02

W wielu środowiskach lokalnych w całym kraju zaczęło się też nerwowe przeglądanie swoich zasobów produktów charakterystycznych dla jakiegoś regionu: co tu warto zarejestrować, zanim nas ktoś ubiegnie.

źródło: NKJP: (KS): Oscypek made in Malezja, Dziennik Polski, 2002-03-09

Chcę ubiec pytania, które być może zostaną postawione [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 59. posiedzenia Senatu RP w dniu 17 listopada 1995 r

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ubiegnę
ubiegniemy
2 os. ubiegniesz
ubiegniecie
3 os. ubiegnie
ubiegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłem
+(e)m ubiegł
ubiegłam
+(e)m ubiegła
ubiegłom
+(e)m ubiegło
ubiegliśmy
+(e)śmy ubiegli
ubiegłyśmy
+(e)śmy ubiegły
2 os. ubiegłeś
+(e)ś ubiegł
ubiegłaś
+(e)ś ubiegła
ubiegłoś
+(e)ś ubiegło
ubiegliście
+(e)ście ubiegli
ubiegłyście
+(e)ście ubiegły
3 os. ubiegł
ubiegła
ubiegło
ubiegli
ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ubiegnijmy
2 os. ubiegnij
ubiegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłbym
bym ubiegł
ubiegłabym
bym ubiegła
ubiegłobym
bym ubiegło
ubieglibyśmy
byśmy ubiegli
ubiegłybyśmy
byśmy ubiegły
2 os. ubiegłbyś
byś ubiegł
ubiegłabyś
byś ubiegła
ubiegłobyś
byś ubiegło
ubieglibyście
byście ubiegli
ubiegłybyście
byście ubiegły
3 os. ubiegłby
by ubiegł
ubiegłaby
by ubiegła
ubiegłoby
by ubiegło
ubiegliby
by ubiegli
ubiegłyby
by ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto by

bezokolicznik: ubiec
ubiegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ubiegłszy

gerundium: ubiegnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ubiegnięcie
ubiegnięcia
D. ubiegnięcia
ubiegnięć
C. ubiegnięciu
ubiegnięciom
B. ubiegnięcie
ubiegnięcia
N. ubiegnięciem
ubiegnięciami
Ms. ubiegnięciu
ubiegnięciach
W. ubiegnięcie
ubiegnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ubiegnięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ubiegnięty
ubiegnięty
ubiegnięty
ubiegnięte
ubiegnięta
D. ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętej
C. ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętej
B. ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegnięty
ubiegnięte
ubiegniętą
N. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętą
Ms. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ubiegnięci
ubiegnięci
ubiegnięte
ubiegnięte
D. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
C. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
B. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegnięte
N. ubiegniętymi
ubiegniętymi
ubiegniętymi
ubiegniętymi
Ms. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych

odpowiednik aspektowy: ubiegać

Składnia

Rzosobowy + ubiec +
KOGO/CO + (w CZYM)

3. przebiec

Definicja

biegnąc pokonać niewielką część jakiejś trasy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

[...] odwrócił się i pobiegł na oślep we mgłę, chlapiąc po topniejącej warstewce lodu. Nie ubiegł daleko, nie zdążył nawet zniknąć im z oczu.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża jaskółki, 1997

Ranny koń ubiegł kilkadziesiąt kroków, ale gdy potknął się raz i drugi, jeździec zeskoczył z niego i skręcił w gęste zarośla przydrożne.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ubiegnę
ubiegniemy
2 os. ubiegniesz
ubiegniecie
3 os. ubiegnie
ubiegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłem
+(e)m ubiegł
ubiegłam
+(e)m ubiegła
ubiegłom
+(e)m ubiegło
ubiegliśmy
+(e)śmy ubiegli
ubiegłyśmy
+(e)śmy ubiegły
2 os. ubiegłeś
+(e)ś ubiegł
ubiegłaś
+(e)ś ubiegła
ubiegłoś
+(e)ś ubiegło
ubiegliście
+(e)ście ubiegli
ubiegłyście
+(e)ście ubiegły
3 os. ubiegł
ubiegła
ubiegło
ubiegli
ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ubiegnijmy
2 os. ubiegnij
ubiegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ubiegłbym
bym ubiegł
ubiegłabym
bym ubiegła
ubiegłobym
bym ubiegło
ubieglibyśmy
byśmy ubiegli
ubiegłybyśmy
byśmy ubiegły
2 os. ubiegłbyś
byś ubiegł
ubiegłabyś
byś ubiegła
ubiegłobyś
byś ubiegło
ubieglibyście
byście ubiegli
ubiegłybyście
byście ubiegły
3 os. ubiegłby
by ubiegł
ubiegłaby
by ubiegła
ubiegłoby
by ubiegło
ubiegliby
by ubiegli
ubiegłyby
by ubiegły

bezosobnik: ubiegnięto by

bezokolicznik: ubiec
ubiegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ubiegłszy

gerundium: ubiegnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ubiegnięcie
ubiegnięcia
D. ubiegnięcia
ubiegnięć
C. ubiegnięciu
ubiegnięciom
B. ubiegnięcie
ubiegnięcia
N. ubiegnięciem
ubiegnięciami
Ms. ubiegnięciu
ubiegnięciach
W. ubiegnięcie
ubiegnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ubiegnięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ubiegnięty
ubiegnięty
ubiegnięty
ubiegnięte
ubiegnięta
D. ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegniętej
C. ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętemu
ubiegniętej
B. ubiegniętego
ubiegniętego
ubiegnięty
ubiegnięte
ubiegniętą
N. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętą
Ms. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ubiegnięci
ubiegnięci
ubiegnięte
ubiegnięte
D. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
C. ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
ubiegniętym
B. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegnięte
N. ubiegniętymi
ubiegniętymi
ubiegniętymi
ubiegniętymi
Ms. ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych
ubiegniętych

Składnia

Rzżywotny + ubiec +
(CO)
Data ostatniej modyfikacji: 22.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj