UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mieścić

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *městiti 'umieszczać, lokować'

Forma prasłowiańska jest czasownikiem odrzeczownikowym od psł. *město 'miejsce'; współczesne polskie znaczenia są, być może, kalkami fr. contenir (Bańk); zob. miasto

1. instytucję

Definicja

mieć w swoim wnętrzu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni

Połączenia

biuro, muzeum, pomieszczenie mieści

Cytaty

	Osobne teczki, ponumerowane, opatrzone datami mieszczą także i listy Orzeszkowej. źródło: KWSJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996
	W środku fort był przygotowany dla 800-osobowej załogi. Mieścił izby mieszkalne - żołnierskie i oficerskie, dwie kuchnie, piekarnię, co najmniej dwie studnie, latryny oraz magazyny żywności, uzbrojenia i opału wystarczające na trzymiesięczne oblężenie. źródło: KWSJP: Małgorzata Litwin: Toruń w UNESCO, Gazeta Miejska nr 3 (46), 2000
	Dawny kościół Mariacki z XIII w., odbudowany po wojnie, mieści wystawę sztuki współczesnej – „Galerię EL”. źródło: KWSJP: Jan Bałdowski: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, 1996
	Te ciekawe nowoczesne budowle, zgrabnie wtopione w zieleń, mieszczą hotele, banki, ambasady i firmy eksportowo-importowe. źródło: KWSJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964
	Z lewej budynek mieszczący redakcje „Expressu Wieczornego” i „Przeglądu Sportowego”. źródło: KWSJP: Przewodnik po Polsce, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mieszczę	mieścimy
2 os.	mieścisz	mieścicie
3 os.	mieści	mieszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłem +(e)m mieścił	mieściłam +(e)m mieściła	mieściłom +(e)m mieściło	mieściliśmy +(e)śmy mieścili	mieściłyśmy +(e)śmy mieściły
2 os.	mieściłeś +(e)ś mieścił	mieściłaś +(e)ś mieściła	mieściłoś +(e)ś mieściło	mieściliście +(e)ście mieścili	mieściłyście +(e)ście mieściły
3 os.	mieścił	mieściła	mieściło	mieścili	mieściły

bezosobnik: mieszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mieścił będę mieścić	będę mieściła będę mieścić	będę mieściło będę mieścić	będziemy mieścili będziemy mieścić	będziemy mieściły będziemy mieścić
2 os.	będziesz mieścił będziesz mieścić	będziesz mieściła będziesz mieścić	będziesz mieściło będziesz mieścić	będziecie mieścili będziecie mieścić	będziecie mieściły będziecie mieścić
3 os.	będzie mieścił będzie mieścić	będzie mieściła będzie mieścić	będzie mieściło będzie mieścić	będą mieścili będą mieścić	będą mieściły będą mieścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mieśćmy
2 os.	mieść	mieśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłbym bym mieścił	mieściłabym bym mieściła	mieściłobym bym mieściło	mieścilibyśmy byśmy mieścili	mieściłybyśmy byśmy mieściły
2 os.	mieściłbyś byś mieścił	mieściłabyś byś mieściła	mieściłobyś byś mieściło	mieścilibyście byście mieścili	mieściłybyście byście mieściły
3 os.	mieściłby by mieścił	mieściłaby by mieściła	mieściłoby by mieściło	mieściliby by mieścili	mieściłyby by mieściły

bezosobnik: mieszczono by

bezokolicznik: mieścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: mieszcząc

gerundium: mieszczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mieszczenie	mieszczenia
D.	mieszczenia	mieszczeń
C.	mieszczeniu	mieszczeniom
B.	mieszczenie	mieszczenia
N.	mieszczeniem	mieszczeniami
Ms.	mieszczeniu	mieszczeniach
W.	mieszczenie	mieszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mieszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszcząca
D.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącej
C.	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącej
B.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczący	mieszczące	mieszczącą
N.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącą
Ms.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszczące
D.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących
C.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym
B.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczące
N.	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi
Ms.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących

odpowiednik aspektowy: pomieścić

Składnia

Rz_nieżywotny

mieścić

2. słuchaczy

Definicja

być wystarczająco pojemnym, żeby móc zawrzeć kogoś lub coś w swoim wnętrzu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni

Połączenia

sala mieści
ledwie, z trudem mieścić

Cytaty

Pokazany na zdjęciach samochód [...] mieści cztery osoby i sporą ilość bagażu.

źródło: KWSJP: Mikro-mikrobus, Motor, 1974

Najpojemniejsza (dwustronna i dwuwarstwowa) wersja DVD będzie mieścić aż 17 gigabajtów.

źródło: KWSJP: Dariusz Ćwiklak: CD, DVD i co dalej?, Gazeta Wyborcza, 1997-02-04

Standardowy, dolny podajnik mieści 530 arkuszy A4, a dodatkowo można ulokować 100 arkuszy w podajniku przednim.

źródło: KWSJP: Andrzej Majkowski: Laserowo, kolorowo, Enter, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mieszczę	mieścimy
2 os.	mieścisz	mieścicie
3 os.	mieści	mieszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłem +(e)m mieścił	mieściłam +(e)m mieściła	mieściłom +(e)m mieściło	mieściliśmy +(e)śmy mieścili	mieściłyśmy +(e)śmy mieściły
2 os.	mieściłeś +(e)ś mieścił	mieściłaś +(e)ś mieściła	mieściłoś +(e)ś mieściło	mieściliście +(e)ście mieścili	mieściłyście +(e)ście mieściły
3 os.	mieścił	mieściła	mieściło	mieścili	mieściły

bezosobnik: mieszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mieścił będę mieścić	będę mieściła będę mieścić	będę mieściło będę mieścić	będziemy mieścili będziemy mieścić	będziemy mieściły będziemy mieścić
2 os.	będziesz mieścił będziesz mieścić	będziesz mieściła będziesz mieścić	będziesz mieściło będziesz mieścić	będziecie mieścili będziecie mieścić	będziecie mieściły będziecie mieścić
3 os.	będzie mieścił będzie mieścić	będzie mieściła będzie mieścić	będzie mieściło będzie mieścić	będą mieścili będą mieścić	będą mieściły będą mieścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mieśćmy
2 os.	mieść	mieśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłbym bym mieścił	mieściłabym bym mieściła	mieściłobym bym mieściło	mieścilibyśmy byśmy mieścili	mieściłybyśmy byśmy mieściły
2 os.	mieściłbyś byś mieścił	mieściłabyś byś mieściła	mieściłobyś byś mieściło	mieścilibyście byście mieścili	mieściłybyście byście mieściły
3 os.	mieściłby by mieścił	mieściłaby by mieściła	mieściłoby by mieściło	mieściliby by mieścili	mieściłyby by mieściły

bezosobnik: mieszczono by

bezokolicznik: mieścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: mieszcząc

gerundium: mieszczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mieszczenie	mieszczenia
D.	mieszczenia	mieszczeń
C.	mieszczeniu	mieszczeniom
B.	mieszczenie	mieszczenia
N.	mieszczeniem	mieszczeniami
Ms.	mieszczeniu	mieszczeniach
W.	mieszczenie	mieszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mieszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszcząca
D.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącej
C.	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącej
B.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczący	mieszczące	mieszczącą
N.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącą
Ms.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszczące
D.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących
C.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym
B.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczące
N.	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi
Ms.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących

odpowiedniki aspektowe: zmieścić , pomieścić

Składnia

Rz_nieżywotny

mieścić

KOGO/CO

3. informacje

Definicja

obejmować swoim zakresem treściowym

Noty o użyciu

W schemacie składniowym zwykle występuje połączenie „mieścić w sobie”.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obejmować

Cytaty

Ile treści, woni, barw, uczuć, wzruszeń mieszczą w sobie te zwyczajne słowa: Moja Ziemia.

źródło: KWSJP: Zofia Solarzowa: Mój pamiętnik, 1958

Dlaczego niemal każde słowo jest tak pojemne, że mieści w sobie po parę desygnatów, i dlaczego tak wiele desygnatów nazwy nie posiada?

źródło: KWSJP: Stanisław Barańczak: Poezja i duch uogólnienia, 1996

W jej niezbyt bogatym słowniku ten często powtarzany zwrot mieścił w sobie wszystko.

źródło: KWSJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mieszczę	mieścimy
2 os.	mieścisz	mieścicie
3 os.	mieści	mieszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłem +(e)m mieścił	mieściłam +(e)m mieściła	mieściłom +(e)m mieściło	mieściliśmy +(e)śmy mieścili	mieściłyśmy +(e)śmy mieściły
2 os.	mieściłeś +(e)ś mieścił	mieściłaś +(e)ś mieściła	mieściłoś +(e)ś mieściło	mieściliście +(e)ście mieścili	mieściłyście +(e)ście mieściły
3 os.	mieścił	mieściła	mieściło	mieścili	mieściły

bezosobnik: mieszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mieścił będę mieścić	będę mieściła będę mieścić	będę mieściło będę mieścić	będziemy mieścili będziemy mieścić	będziemy mieściły będziemy mieścić
2 os.	będziesz mieścił będziesz mieścić	będziesz mieściła będziesz mieścić	będziesz mieściło będziesz mieścić	będziecie mieścili będziecie mieścić	będziecie mieściły będziecie mieścić
3 os.	będzie mieścił będzie mieścić	będzie mieściła będzie mieścić	będzie mieściło będzie mieścić	będą mieścili będą mieścić	będą mieściły będą mieścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mieśćmy
2 os.	mieść	mieśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mieściłbym bym mieścił	mieściłabym bym mieściła	mieściłobym bym mieściło	mieścilibyśmy byśmy mieścili	mieściłybyśmy byśmy mieściły
2 os.	mieściłbyś byś mieścił	mieściłabyś byś mieściła	mieściłobyś byś mieściło	mieścilibyście byście mieścili	mieściłybyście byście mieściły
3 os.	mieściłby by mieścił	mieściłaby by mieściła	mieściłoby by mieściło	mieściliby by mieścili	mieściłyby by mieściły

bezosobnik: mieszczono by

bezokolicznik: mieścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: mieszcząc

gerundium: mieszczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mieszczenie	mieszczenia
D.	mieszczenia	mieszczeń
C.	mieszczeniu	mieszczeniom
B.	mieszczenie	mieszczenia
N.	mieszczeniem	mieszczeniami
Ms.	mieszczeniu	mieszczeniach
W.	mieszczenie	mieszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mieszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszcząca
D.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącego	mieszczącej
C.	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącemu	mieszczącej
B.	mieszczącego	mieszczącego	mieszczący	mieszczące	mieszczącą
N.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącą
Ms.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mieszczący	mieszczący	mieszczące	mieszczące
D.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących
C.	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym	mieszczącym
B.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczące
N.	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi	mieszczącymi
Ms.	mieszczących	mieszczących	mieszczących	mieszczących

odpowiednik aspektowy: zmieścić

Składnia

Rz_nieżywotny

mieścić

Data ostatniej modyfikacji: 25.03.2014