UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

donieść

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. nieść

1. o wydarzeniach

Definicja

książk.

powiadomić o czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	powiadomić, zakomunikować, zawiadomić
	hiperonimy:	poinformować

Połączenia

sprawozdawca wojenny, wywiad, zwiadowca doniósł; agencja, prasa, redakcja, telewizja doniosła; radio doniosło; świadkowie donieśli; czołówki gazet, gazety, internetowe serwisy informacyjne, media doniosły
donieść czytelnikom, dowództwu, mieszkańcom, opinii publicznej
donieść na pierwszych stronach gazet, na wstępie, na zakończenie
donieść o manifestacjach, o rozruchach, o walkach, o zamachu, o zamieszkach; o aferach, o korupcji, o przestępstwach; o trzęsieniu ziemi, o katastrofie; o odkryciu, o planowanych zmianach
donieść przez telefon
donieść w liście, w mejlu; w komunikacie, w środkach masowego przekazu
donieść z przerażeniem, z radością, z satysfakcją, ze smutkiem, z ulgą, z żalem
donieść z terenu, z zagranicy
donieść za agencją Reutera, za "Gazetą Wyborczą" ("Kurierem", "Dziennikiem Telewizyjnym"...)
donieść błyskawicznie, niezwłocznie, ostatnio; nieoficjalnie, oficjalnie; beznamiętnie, lakonicznie, triumfalnie, uprzejmie; listownie, mejlowo, telegraficznie, telefonicznie; wszystkie media zgodnie doniosły
śpieszę donieść
sprawdzić i donieść

Cytaty

	Dzisiejsza prasa doniosła, że po wejściu do Unii Europejskiej cena cukru może wzrosnąć nawet o 60%. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.04.2003
	W każdej wyprawie na trening towarzyszyło nam dwóch ochroniarzy - doniósł nam z Salt Lake City Mariusz. źródło: NKJP: (MAS): W obiektywie Siudków, Dziennik Polski, 2002-02-06
	Chciałem Pani po paru dniach donieść o rezultacie starań, które wówczas czyniłem. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003
	15 września doniesiono wodzowi o zwycięstwie drugiej grupy - w Brzozowym Wąwozie. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994
	Straż czuwająca poza miastem doniosła przez gońca, że zaszła pomyłka. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak, Półbaśnie, 1986

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doniosę	doniesiemy
2 os.	doniesiesz	doniesiecie
3 os.	doniesie	doniosą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniosłem +(e)m doniósł	doniosłam +(e)m doniosła	doniosłom +(e)m doniosło	donieśliśmy +(e)śmy donieśli	doniosłyśmy +(e)śmy doniosły
2 os.	doniosłeś +(e)ś doniósł	doniosłaś +(e)ś doniosła	doniosłoś +(e)ś doniosło	donieśliście +(e)ście donieśli	doniosłyście +(e)ście doniosły
3 os.	doniósł	doniosła	doniosło	donieśli	doniosły

bezosobnik: doniesiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		donieśmy
2 os.	donieś	donieście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniósłbym bym doniósł	doniosłabym bym doniosła	doniosłobym bym doniosło	donieślibyśmy byśmy donieśli	doniosłybyśmy byśmy doniosły
2 os.	doniósłbyś byś doniósł	doniosłabyś byś doniosła	doniosłobyś byś doniosło	donieślibyście byście donieśli	doniosłybyście byście doniosły
3 os.	doniósłby by doniósł	doniosłaby by doniosła	doniosłoby by doniosło	donieśliby by donieśli	doniosłyby by doniosły

bezosobnik: doniesiono by

bezokolicznik: donieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doniósłszy

gerundium: doniesienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	doniesienie	doniesienia
D.	doniesienia	doniesień
C.	doniesieniu	doniesieniom
B.	doniesienie	doniesienia
N.	doniesieniem	doniesieniami
Ms.	doniesieniu	doniesieniach
W.	doniesienie	doniesienia

odpowiednik aspektowy: donosić

Składnia

+	donieść	+	(KOMU) + o CZYM
+	donieść	+	(KOMU) + że ZDANIE
+	donieść	+	MOWA WPROST

2. na kolegę

Definicja

poinformować potajemnie przełożonych lub władze o czyimś postępowaniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ktoś strzelił z ucha, nakablować, podkablować, przykonfidencić, zadenuncjować, zakablować, zakapować
	hiperonimy:	poinformować

Połączenia

pracownik, sąsiad; agent, informator, kapuś, szpieg doniósł
donieść bezpiece, dzielnicowemu, funkcjonariuszom, gangsterom, organom ścigania, policji, szefowi, władzom
donieść do policji, do prokuratury, do SB, do urzędu skarbowego, do władz
donieść na kolegę, na konkurencję, na lokatora, na sąsiada, na szefa; na gestapo
donieść o czyichś kontaktach
donieść z głupoty, ze strachu, z zawiści
donieść za pieniądze
donieść anonimowo, gorliwie, pilnie, pokornie, posłusznie, skrupulatnie, świadomie, usłużnie
podsłuchać i donieść, podpatrzeć i donieść

Cytaty

	Doniósł na nas, że prowadzimy nielegalny handel złotem. źródło: NKJP: (cdn): Strażnik przerywa milczenie, Dziennik Polski, 2000-03-24
	Może nawet ktoś mu doniósł usłużnie, że nie tylko znajdują się tutaj ich mogiły, ale również wzniesiono pomniki dla uczczenia ich pamięci. źródło: NKJP: Uwaga hieny!, Dziennik Polski, 2000-09-29
	Został oskarżony o nadużycia, wynoszenie z zakładu pracy futrzanych resztek i ścinków. Ludzie zawistni donieśli do prokuratora. źródło: NKJP: Michał Komar: Bestiariusz codzienny, 2003
	Nie miałem wyboru, musiałem żywić rodzinę. Ale nigdy na nikogo nie doniosłem! - zapewnia żarliwie. źródło: NKJP: Tomasz Maćkowiak, Gazeta Wyborcza, 1997-09-23
	Postanowienie takie wywieszane jest w miejscach publicznych, aby każdy, kto się dowie, że małżonkowie łamią zakaz, mógł donieść o tym władzom. źródło: NKJP: Marek Górnicki: Zbyt dużo ludzi, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doniosę	doniesiemy
2 os.	doniesiesz	doniesiecie
3 os.	doniesie	doniosą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniosłem +(e)m doniósł	doniosłam +(e)m doniosła	doniosłom +(e)m doniosło	donieśliśmy +(e)śmy donieśli	doniosłyśmy +(e)śmy doniosły
2 os.	doniosłeś +(e)ś doniósł	doniosłaś +(e)ś doniosła	doniosłoś +(e)ś doniosło	donieśliście +(e)ście donieśli	doniosłyście +(e)ście doniosły
3 os.	doniósł	doniosła	doniosło	donieśli	doniosły

bezosobnik: doniesiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		donieśmy
2 os.	donieś	donieście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniósłbym bym doniósł	doniosłabym bym doniosła	doniosłobym bym doniosło	donieślibyśmy byśmy donieśli	doniosłybyśmy byśmy doniosły
2 os.	doniósłbyś byś doniósł	doniosłabyś byś doniosła	doniosłobyś byś doniosło	donieślibyście byście donieśli	doniosłybyście byście doniosły
3 os.	doniósłby by doniósł	doniosłaby by doniosła	doniosłoby by doniosło	donieśliby by donieśli	doniosłyby by doniosły

bezosobnik: doniesiono by

bezokolicznik: donieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doniósłszy

gerundium: doniesienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	doniesienie	doniesienia
D.	doniesienia	doniesień
C.	doniesieniu	doniesieniom
B.	doniesienie	doniesienia
N.	doniesieniem	doniesieniami
Ms.	doniesieniu	doniesieniach
W.	doniesienie	doniesienia

odpowiednik aspektowy: donosić

Składnia

RZ _osobowy	+	donieść	+	na KOGO + (KOMU)
RZ _osobowy	+	donieść	+	na KOGO + (do KOGO)
RZ _osobowy	+	donieść	+	(KOMU) + że ZDANIE
RZ _osobowy	+	donieść	+	(do KOGO) + że ZDANIE

3. chleba

Definicja

przynieść czegoś więcej lub przynieść coś w określone miejsce później niż inne rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dostarczyć

Połączenia

kelner doniósł drinki; uczeń doniósł brakujące usprawiedliwienie; sekretarka doniosła dokumenty
donieść chleba, więcej napojów, wody
donieść coś gościom, powodzianom
donieść koce, śpiwory, żywność; dokumenty, zaświadczenie, zdjęcie
donieść na czas
donieść z opóźnieniem
donieść niebawem, później, wkrótce
starać się, nie móc donieść

Cytaty

Szymon zadzwonił z komórki do Mariusza, żeby im doniósł na miejsce jeszcze kilka banknotów.

źródło: NKJP: (KS): Zabawa w mennicę, Dziennik Polski, 2001-11-08

Byłam w Urzędzie i dowiedziałam się, że do połowy września mam donieść brakujące zaświadczenia.

źródło: NKJP: Józef Figura: Na bruku, 1997

Kilka razy sprawdzałem, czy doniosłem komplet potrzebnych dokumentów.

źródło: NKJP: Joanna Forysiak: Gdzie są te pieniądze?, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doniosę	doniesiemy
2 os.	doniesiesz	doniesiecie
3 os.	doniesie	doniosą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniosłem +(e)m doniósł	doniosłam +(e)m doniosła	doniosłom +(e)m doniosło	donieśliśmy +(e)śmy donieśli	doniosłyśmy +(e)śmy doniosły
2 os.	doniosłeś +(e)ś doniósł	doniosłaś +(e)ś doniosła	doniosłoś +(e)ś doniosło	donieśliście +(e)ście donieśli	doniosłyście +(e)ście doniosły
3 os.	doniósł	doniosła	doniosło	donieśli	doniosły

bezosobnik: doniesiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		donieśmy
2 os.	donieś	donieście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniósłbym bym doniósł	doniosłabym bym doniosła	doniosłobym bym doniosło	donieślibyśmy byśmy donieśli	doniosłybyśmy byśmy doniosły
2 os.	doniósłbyś byś doniósł	doniosłabyś byś doniosła	doniosłobyś byś doniosło	donieślibyście byście donieśli	doniosłybyście byście doniosły
3 os.	doniósłby by doniósł	doniosłaby by doniosła	doniosłoby by doniosło	donieśliby by donieśli	doniosłyby by doniosły

bezosobnik: doniesiono by

bezokolicznik: donieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doniósłszy

gerundium: doniesienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	doniesienie	doniesienia
D.	doniesienia	doniesień
C.	doniesieniu	doniesieniom
B.	doniesienie	doniesienia
N.	doniesieniem	doniesieniami
Ms.	doniesieniu	doniesieniach
W.	doniesienie	doniesienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: doniesiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	doniesiony	doniesiony	doniesiony	doniesione	doniesiona
D.	doniesionego	doniesionego	doniesionego	doniesionego	doniesionej
C.	doniesionemu	doniesionemu	doniesionemu	doniesionemu	doniesionej
B.	doniesionego	doniesionego	doniesiony	doniesione	doniesioną
N.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesioną
Ms.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	doniesieni	doniesieni	doniesione	doniesione
D.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesionych
C.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym
B.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesione
N.	doniesionymi	doniesionymi	doniesionymi	doniesionymi
Ms.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesionych

odpowiednik aspektowy: donosić

Składnia

RZ _osobowy

donieść

(KOMU) + CO | CZEGO + (DOKĄD)

4. zakupy do domu

Definicja

niosąc, przynieść coś do określonego miejsca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przynieść

Połączenia

donieść kubły, paczki, torby, walizki, zakupy; chorego
donieść do domu, do bramy
donieść pod drzwi
donieść na górę, na miejsce
donieść z trudem
ledwo donieść
nie móc, starać się donieść

Cytaty

	Przez chwilę było dobrze, doniosłem do warg kubeczek od termosu. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983
	Do schronisk takich, jak „Chata Tery'ego” (2015 m n.p.m.) czy „Chata pod Wagą” [...], nie można donieść zaopatrzenia w inny sposób, jak tylko na plecach. źródło: NKJP: Nosicze na start!, Dziennik Polski, 2000-10-21
	To za daleko. Moglibyśmy nie zdążyć donieść duszącego się dziecka - twierdzi Elżbieta Iskra. źródło: NKJP: (AM): Bez poradni, Dziennik Polski, 1999-10-02
	Miałam na sobie biały garnitur. Niosłam kawę. Ale nie doniosłam. Wylądowała na garniturze. źródło: NKJP: Jak lwice..., Głos Koszaliński, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doniosę	doniesiemy
2 os.	doniesiesz	doniesiecie
3 os.	doniesie	doniosą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniosłem +(e)m doniósł	doniosłam +(e)m doniosła	doniosłom +(e)m doniosło	donieśliśmy +(e)śmy donieśli	doniosłyśmy +(e)śmy doniosły
2 os.	doniosłeś +(e)ś doniósł	doniosłaś +(e)ś doniosła	doniosłoś +(e)ś doniosło	donieśliście +(e)ście donieśli	doniosłyście +(e)ście doniosły
3 os.	doniósł	doniosła	doniosło	donieśli	doniosły

bezosobnik: doniesiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		donieśmy
2 os.	donieś	donieście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniósłbym bym doniósł	doniosłabym bym doniosła	doniosłobym bym doniosło	donieślibyśmy byśmy donieśli	doniosłybyśmy byśmy doniosły
2 os.	doniósłbyś byś doniósł	doniosłabyś byś doniosła	doniosłobyś byś doniosło	donieślibyście byście donieśli	doniosłybyście byście doniosły
3 os.	doniósłby by doniósł	doniosłaby by doniosła	doniosłoby by doniosło	donieśliby by donieśli	doniosłyby by doniosły

bezosobnik: doniesiono by

bezokolicznik: donieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doniósłszy

gerundium: doniesienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	doniesienie	doniesienia
D.	doniesienia	doniesień
C.	doniesieniu	doniesieniom
B.	doniesienie	doniesienia
N.	doniesieniem	doniesieniami
Ms.	doniesieniu	doniesieniach
W.	doniesienie	doniesienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: doniesiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	doniesiony	doniesiony	doniesiony	doniesione	doniesiona
D.	doniesionego	doniesionego	doniesionego	doniesionego	doniesionej
C.	doniesionemu	doniesionemu	doniesionemu	doniesionemu	doniesionej
B.	doniesionego	doniesionego	doniesiony	doniesione	doniesioną
N.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesioną
Ms.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	doniesieni	doniesieni	doniesione	doniesione
D.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesionych
C.	doniesionym	doniesionym	doniesionym	doniesionym
B.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesione
N.	doniesionymi	doniesionymi	doniesionymi	doniesionymi
Ms.	doniesionych	doniesionych	doniesionych	doniesionych

odpowiednik aspektowy: donosić

Składnia

RZ _osobowy

donieść

CO + (DOKĄD)

5. do celu

Definicja

polecieć wystarczająco daleko, by trafić w cel

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dolecieć

Połączenia

strzały, pociski, kule doniosły
donieść do celu, do linii wroga, do okopów

Cytaty

Huk przerwał poranną ciszę, pocisk wystrzelony z karaweli de Ramireza nie doniósł, płosząc tylko mewy siedzące na rejach.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doniosę	doniesiemy
2 os.	doniesiesz	doniesiecie
3 os.	doniesie	doniosą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniosłem +(e)m doniósł	doniosłam +(e)m doniosła	doniosłom +(e)m doniosło	donieśliśmy +(e)śmy donieśli	doniosłyśmy +(e)śmy doniosły
2 os.	doniosłeś +(e)ś doniósł	doniosłaś +(e)ś doniosła	doniosłoś +(e)ś doniosło	donieśliście +(e)ście donieśli	doniosłyście +(e)ście doniosły
3 os.	doniósł	doniosła	doniosło	donieśli	doniosły

bezosobnik: doniesiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		donieśmy
2 os.	donieś	donieście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	doniósłbym bym doniósł	doniosłabym bym doniosła	doniosłobym bym doniosło	donieślibyśmy byśmy donieśli	doniosłybyśmy byśmy doniosły
2 os.	doniósłbyś byś doniósł	doniosłabyś byś doniosła	doniosłobyś byś doniosło	donieślibyście byście donieśli	doniosłybyście byście doniosły
3 os.	doniósłby by doniósł	doniosłaby by doniosła	doniosłoby by doniosło	donieśliby by donieśli	doniosłyby by doniosły

bezosobnik: doniesiono by

bezokolicznik: donieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: doniósłszy

gerundium: doniesienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	doniesienie	doniesienia
D.	doniesienia	doniesień
C.	doniesieniu	doniesieniom
B.	doniesienie	doniesienia
N.	doniesieniem	doniesieniami
Ms.	doniesieniu	doniesieniach
W.	doniesienie	doniesienia

odpowiednik aspektowy: donosić

Składnia

Rz _nieżywotny

donieść

DOKĄD

Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2025