UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pokazać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kazać

1. na zdjęciu

Definicja

skierować uwagę jakiejś osoby na kogoś lub coś i sprawić, że to zobaczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • pokazać dziecku, gościom, kolegom, lekarzowi, policjantowi, sędziemu, uczniowi, urzędnikowi, zebranym
  • pokazać bliznę, czerwoną kartkę, dokumenty, fotografię, list, miejsce, pismo, czyjąś podobiznę, ranę, swoje prace, twarz, zaświadczenie, zdjęcie
  • pokazać gestem, palcem, ręką
  • pokazać na drzwi, na ekran, na horyzont, na mapę, na monitor, na napis, na środek czegoś, na czyjąś twarz, na zegarek; na ekranie, na fotografii, na kartce, na mapie, na monitorze, na planie, na rysunku, na zdjęciu
  • pokazać z dumą, z zażenowaniem

Cytaty

Halutoro pokazał mi też pewien rodzaj aromatycznej trawy, z której tubylcy robią wonne pierścienie na ramiona i kostki nóg.

źródło: KWSJP: Kamil Giżycki: Listy z Archipelagu Salomona, 1969

Weź długopis i po kolei pokaż mi na mapie dziesięć największych miast w Stanach Zjednoczonych.

źródło: KWSJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1969

Elżunia odwróciła się od lustra. Niemym gestem pokazała na stolik, przy którym przed chwilą siedziała.

źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Ci zresztą - pokazał ręką na ciągle obecnych tajniaków - też myślą to samo, tylko się jeszcze boją.

źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981

Tomciu, pokaż mi [...] - ale dokładnie - gdzie znalazłeś tę książeczkę.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
(KOMU) + CO + (GDZIE)
Rzosobowy + pokazać +
(CZYM) + na KOGO/CO
Rzosobowy + pokazać +
(KOMU) + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. sposób na coś

Definicja

wykonać pewną czynność w taki sposób, aby osoby obecne przy tym mogły się nauczyć ją wykonywać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zademonstrować

Połączenia

  • pokazać metodę, sposób

Cytaty

Pokazał, jak prawidłowo wiązać haczyki i wykonać zestawy używane w wędkarstwie spławikowym.

źródło: KWSJP: Młodzieżowa Szkółka Wędkarska, Wieści Podwarszawskie, 2009-03-15

Pracownicy centrum pomogą we wszystkim: nauczą podstawowych zasad obsługi komputera, pokażą, jak obsługiwać elektroniczną pocztę i jak zamieścić swą ofertę w internetowym kiosku.

źródło: NKJP: (JOL): Świetna informacja, Dziennik Polski, 2005-11-09

Cieszę się, że właśnie tak z tego skorzystałeś. Czasami wystarczy mała podpowiedź, pokazanie metody.

źródło: NKJP: Usenet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
(KOMU) + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + pokazać +
(KOMU) + CO

3. prawdziwe oblicze

Definicja

uzewnętrznić swoje zamiary lub uczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ujawnić

Połączenia

  • pokazać emocje, intencje, niedojrzałość, prawdziwe oblicze, prawdziwą twarz, uczucia; nie pokazać (po sobie) bólu, tremy, zdziwienia, obrzydzenia; nic po sobie nie pokazać

Cytaty

Po przepustce wrócił do Jerzmanic. Dopiero wtedy pokazał swoje prawdziwe oblicze.

źródło: KWSJP: Robert Feluś, Mirosław Koźmin: Wina bez kary, Super Express, 1998, nr 31

Często człowiek, który się wścieka, złości i w tym wydaje się mocny, w gruncie rzeczy boi się czegoś innego. Boi się pokazania własnego bólu, cierpienia.

źródło: NKJP: Jacek Santorski: Jak żyć żeby nie zwariować, 2003

Na pewno nie pokażę po sobie, jak bardzo się boję.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om. Opowieść hipotetyczna, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
(KOMU) + CO
Rzosobowy + pokazać +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

4. swoją wartość

Definicja

spowodować, że coś stanie się dla innych widoczne bądź zrozumiałe

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • sondaż pokazał; głosowanie pokazało; badania pokazały
  • pokazać czyjeś błędy, niedociągnięcia, sprawę, sytuację, swoje możliwości, umiejętności, zjawisko
  • pokazać na przykładzie

Cytaty

Pokażę zjawisko na trzech krótkich, ale charakterystycznych przykładach.

źródło: NKJP: Michał Głowiński: Ekspresja i empatia, 1997

[...] brak jakiegokolwiek koordynowania działań na tym polu uwidacznia się najbardziej jaskrawo w przypadku wielkich katastrof i klęsk żywiołowych. Pokazał to wybuch gazu w Gdańsku. Całkowita improwizacja, gorączkowe poszukiwanie sprzętu.

źródło: NKJP: Andrzej Mozołowski, Polityka, 1995, nr 21

Chcą pokazać, że są nowocześni i otwarci.

źródło: KWSJP: Max Cegielski: Masala, 2002

Śledztwo rychło pokazało, że oskarżenie było fałszywe, z pobudek osobistych.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Kolejne lata pokażą, jaki wpływ na przyrodę pienińską wywarło zbudowanie czorsztyńskiej tamy.

źródło: NKJP: Józef Figura: Jeleń na lodzie, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 3

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

bez ograniczeń + pokazać +
(KOMU) + że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
bez ograniczeń + pokazać +
CO

5. bohatera

Definicja

zaprezentować kogoś lub coś w jakimś dziele

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przedstawić

Połączenia

  • autor, film pokazał coś
  • pokazać bohatera, historię, losy pokolenia, postać, temat
  • pokazać w dziele, w filmie, w książce, w serialu

Cytaty

W trzech 45-minutowych odcinkach zamierzam pokazać losy Ukrainy od chrztu Rusi Kijowskiej po dzień dzisiejszy.

źródło: NKJP: Jerzy Hoffman: Jerzy Hoffman o przygotowywanym przez siebie dokumencie „Ukraina”, Polityka, 2005-01-15

W swoich „Pracach i dniach” ten beocki poeta pokazał cnotę wysiłku i pracy prostego człowieka, który także może aspirować do doskonałości.

źródło: NKJP: Maria Zowisło: Filozofia i sport Horyzonty dialogu, 2001

Film nakręci Filip Bajon - poznaniak, który w czerwcu 1956 roku miał dziewięć lat.
- To będzie czarno-biały film. Pokaże wydarzenia widziane oczami dzieci - mówi Bajon.

źródło: NKJP: Ewa Obrębowska-Piasecka: Dzieci w czarno-białym świecie, Gazeta Wyborcza, 1995-08-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
KOGO/CO + w CZYM
Rznieżywotny + pokazać +
KOGO/CO

6. film

Definicja

umożliwić obejrzenie jakiegoś utworu artystycznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu telewizja

Połączenia

  • telewizja pokazała
  • pokazać dzieło, eksponaty, film, kolekcję, obraz, prace, rzeźbę, spektakl, sztuczki, sztukę, wystawę
  • pokazać na boisku, na festiwalu, na konkursie, na obrazie, na przeglądzie, na scenie, na wystawie
  • pokazać w filmie, w galerii, w kinach, w muzeum, w teatrze, w telewizji, w sztuce
  • pokazać na żywo
  • coś jest warte pokazania

Cytaty

Właśnie ukończyła zdjęcia do filmu Wojciecha Nowaka „Żółtka”, który zostanie pokazany na festiwalu w Gdyni.

źródło: KWSJP: Jacek Wasilewski: Cosmopolitan, 1999, nr 7

Zdjęcia były na tyle interesujące, że zostały pokazane na wystawach w Warszawie i Krakowie.

źródło: KWSJP: W Krzywej zwierciadle, Dziennik Polski, 2004-01-16

Wystawa numizmatów z kolekcji Wojciecha Grabowskiego zostanie pokazana także w innych miastach Polski.

źródło: NKJP: (BH): Medale Chwaleby, Dziennik Polski, 2006-07-19

Po raz pierwszy swoje prace malarka pokazała dokładnie trzydzieści lat temu.

źródło: NKJP: (ECZ): Szklany świat Jolanty Pęksy, Dziennik Polski, 2006-12-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

bez ograniczeń + pokazać +
CO + GDZIE

7. o urządzeniu

Definicja

swoim działaniem spowodować, że można odczytać konkretną wartość pewnego parametru fizycznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wskazać

Połączenia

  • alkomat, barometr, GPS, termometr, zegar pokazał; urządzenie pokazało
  • pokazać czas, pomiar, temperaturę, wynik

Cytaty

Termometr pokazał w słońcu 39 st.

źródło: KWSJP: Beata Terczyńska: Grzeje jak w piekle, Nowiny, 2006

Urządzenie pokazało 0,4 promila alkoholu w wydychanym powietrzu.

źródło: Internet

[...] zegar kamery pokazał godzinę 19.35.

źródło: NKJP: Opinie czytelników, Dziennik Bałtycki, 2003-06-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rznieżywotny + pokazać +
CO

8. ręką

Definicja

wykonać gest informujący o czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • pokazać dłonią, gestem, kiwnięciem głowy, miną, ręką, wzruszeniem ramion

Cytaty

Celnik [...] bez słowa wbił nam do paszportów pieczątki i pokazał ręką, żeby jechać dalej.

źródło: Internet

Sędzia [...] dał mi ostrzeżenie i dwa razy wymownie pokazał rękoma, żebym przyhamował.

źródło: NKJP: Chód z hamulcem, Gazeta Wyborcza, 1994-08-16

Piłka z głębi pola trafiła do Podlaska, ten był na wyraźnym spalonym (co sygnalizował boczny arbiter), ale sędzia główny pokazał, by grać dalej.

źródło: NKJP: Na wagę utrzymania, Dziennik Polski, 2002-06-17

Amerykanka [...] charakterystycznym gestem pokazała, że nic i nikt już nie odbierze jej drużynie wygranej.

źródło: NKJP: Przemysław Franczak: Uff, jak gorąco, Gazeta Krakowska, 2006-04-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
(CZYM) + że ZDANIE | żeby ZDANIE

9. drogę

Definicja

poinformować kogoś, jak ma dotrzeć do określonego miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

  • pokazać nieznajomemu, turyście
  • pokazać drogę

Cytaty

W końcu ktoś najodważniejszy szepnął: „To tam”, i pokazał jej drogę.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002

Kazał sobie pokazać drogę przez las.

źródło: NKJP: Wiesław Ziobro: Łaska tuż za progiem, Dziennik Polski, 2006-11-25

Od napotkanego w lesie chłopa, który rąbał drzewo, dowiedziałam się, że w północnej części lasu stacjonują Niemcy. Pokazał mi, którędy iść, aby ich ominąć.

źródło: NKJP: Maria Ginter: Wspomnienia, Literatura, 1984, nr 2

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażę
pokażemy
2 os. pokażesz
pokażecie
3 os. pokaże
pokażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałem
+(e)m pokazał
pokazałam
+(e)m pokazała
pokazałom
+(e)m pokazało
pokazaliśmy
+(e)śmy pokazali
pokazałyśmy
+(e)śmy pokazały
2 os. pokazałeś
+(e)ś pokazał
pokazałaś
+(e)ś pokazała
pokazałoś
+(e)ś pokazało
pokazaliście
+(e)ście pokazali
pokazałyście
+(e)ście pokazały
3 os. pokazał
pokazała
pokazało
pokazali
pokazały

bezosobnik: pokazano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokażmy
2 os. pokaż
pokażcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokazałbym
bym pokazał
pokazałabym
bym pokazała
pokazałobym
bym pokazało
pokazalibyśmy
byśmy pokazali
pokazałybyśmy
byśmy pokazały
2 os. pokazałbyś
byś pokazał
pokazałabyś
byś pokazała
pokazałobyś
byś pokazało
pokazalibyście
byście pokazali
pokazałybyście
byście pokazały
3 os. pokazałby
by pokazał
pokazałaby
by pokazała
pokazałoby
by pokazało
pokazaliby
by pokazali
pokazałyby
by pokazały

bezosobnik: pokazano by

bezokolicznik: pokazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokazawszy

gerundium: pokazanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokazanie
pokazania
D. pokazania
pokazań
C. pokazaniu
pokazaniom
B. pokazanie
pokazania
N. pokazaniem
pokazaniami
Ms. pokazaniu
pokazaniach
W. pokazanie
pokazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokazany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pokazany
pokazany
pokazany
pokazane
pokazana
D. pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanego
pokazanej
C. pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanemu
pokazanej
B. pokazanego
pokazanego
pokazany
pokazane
pokazaną
N. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazaną
Ms. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pokazani
pokazani
pokazane
pokazane
D. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych
C. pokazanym
pokazanym
pokazanym
pokazanym
B. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazane
N. pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
pokazanymi
Ms. pokazanych
pokazanych
pokazanych
pokazanych

odpowiednik aspektowy: pokazywać

Składnia

Rzosobowy + pokazać +
CO + (KOMU)

Frazeologizmy

ja ci pokażę
ja mu pokażę
ja jej pokażę
ja wam pokażę
ja im pokażę
ktoś pokazał drzwi komuś
ktoś pokazał figę
ktoś pokazał gest Kozakiewicza komuś
ktoś pokazał język komuś/czemuś
ktoś pokazał komuś, gdzie raki zimują
ktoś pokazał plecy komuś
ktoś pokazał rogi
ktoś/coś pokazał/pokazało pazury
Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj