UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

karniak

Chronologizacja

1958, SJPDor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. karniak
karniaki
D. karniaka
karniaków
C. karniakowi
karniakom
B. karniaka
karniaki
N. karniakiem
karniakami
Ms. karniaku
karniakach
W. karniaku
karniaki

Pochodzenie

Zob. kara

1. rzut karny

Definicja

sport.  pot. 
rzut karny

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rzut karny

Połączenia

  • obronić karniaki

Cytaty

Jurek znany był na Mazowszu z tego, że dobrze opanował sztukę bronienia rzutów karnych. Doskonale rozumiał, że karniak to swoista wojna nerwów, w której najmniej do stracenia ma bramkarz.

źródło: NKJP: (jb): O Jurku, który „pogonił” premiera, Mazowieckie To i Owo, 2005-05-21

Wspaniałymi paradami popisał się bramkarz noworudzian [...], który obronił dwa karniaki bielawian.

źródło: NKJP: Romuald Piela: Ich nie mylą z Rudą Śląską, Gazeta Wrocławska, 2002-05-31

Po bezbramkowym spotkaniu lepiej egzekwowali karniaki [...].

źródło: NKJP: (X): Panowanie AWF, Polska Głos Wielkopolski, 2005-06-07

Przed dogrywką karniakami był remis 2:2.

źródło: NKJP: (IK): Ważny rzut karny, Gazeta Krakowska, 2002-06-05

2. kieliszek wódki

Definicja

pot. 
karna porcja napoju alkoholowego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • pić, wypić, strzelić karniaka

Cytaty

– Dwadzieścia cztery. Przegrałem. – No to karniak, nie ma przebacz, przegrany pije. – Dolał do szklanki. Upiłem łyk. Jędrek potasował.

źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008

One też szybko odkryły moje oszukaństwo [...]. Mistrz ceremonii dolał do garnka świeżego płynu, tym razem alkoholowego i teraz musiałem sam trąbić karniaka. Pokazano mi, ile miałem upić: zawartość całego rogu bawolego.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dzikie banany, 1960

- Panu Bazylemu jedynie mogło się wydawać, że wciąga Ludmiłę w ostre picie [...]. Wymyślał jakieś karniaki, toasty za babcię, naprawdę. Ona wcale się nie broniła.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

Unikaj znajomych nadużywających alkoholu oraz picia kolejek i tak zwanych karniaków.

źródło: NKJP: Halina Ginowicz, Wojciech Markiewicz: Na granicy stanów, Polityka, 2007-11-10

3. kara

Definicja

pot. 
środek karny - sposób na osiągnięcie danego celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kara

Połączenia

  • dostać karniaka; płacić karniaki

Cytaty

Większość dzieci była niejadkami i żaden tzw. karniak, czyli intensywne ćwiczenia typu: bieganie lub przysiady nie był w stanie odebrać im sił witalnych.

źródło: NKJP: Internet

[...] Ten, kto podpadł podoficerowi, zaliczał karniaka i musiał iść opróżnić kubeł z nieczystościami po zmroku na ziemię niczyją.

źródło: NKJP: Internet

To alarm nocny połączony z karniakiem, polegającym na całkowitym spakowaniu dobytku oraz opuszczeniu terenu obozu w ciągu pięciu minut.

źródło: NKJP: (Ewok): Czas bezwzględny, 2006-09 (pinezka.pl)

Pojawiły się tzw. karniaki. - Chodziło o to, że pracownicy działu nie wyrabiali się z moderowaniem wszystkich przychodzących postów [...]. - Każdy z nas musiał więc zostawać po dwie godziny dodatkowo. Za darmo.

źródło: NKJP: (X): Gdy szef poniża, czyli cztery historie nie tylko z kawiarni wzięte, Dziennik Polski, 2006-05-04

Za każde zrzucenie poprzeczki zawodnik otrzymywał cztery punkty karne, a suma karniaków decydowała o miejscu.

źródło: NKJP: (X): Anna nie spadła z konia..., Dziennik Polski, 2002-07-30

4. więzienie

Definicja

pot. 
zakład karny lub oddział karny w więzieniu, obozie koncentracyjnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  budynek

Cytaty

– Nagle nadszedł podoficer i wydał rozkaz: „Wszystkich prowadzić na podwórze karniaka”, czyli bloku 11, zwanego blokiem śmierci.

źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Okrutny eksperyment, Gazeta Krakowska, 2006-09-05

Kilka dni temu kadra skoczków narciarskich odwiedziła zakład karny w Krzywańcu. Krzywaniec to karniak dla kobiet.

źródło: Internet: ofsajd.onet.pl

5. kompania

Definicja

pot. 
karna kompania - pododdział wojska, który składa się z kilku plutonów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia

Cytaty

A był też taki karniak narodowości żydowskiej. Nie wiem za co, może jakieś kalesony sprzedał albo jakoś podpadł. Miał miesiąc czasu siedzieć w karnej kompanii, a to niedużo było.

źródło: Ireneusz Waniak, 2013-03-01 (ahm.1944.pl)

Zerwał mu naramienniki, pozbawiając go oficerskiego stopnia i przydzielił do kompanii karnej. Pozostałych przydzielił również do karniaków, choć nie pamiętam czy wszystkich.

źródło: Edward Popiel: Młodość (docplayer.pl)

Data ostatniej modyfikacji: 14.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj