UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podle I

II

przysłówek

Chronologizacja

1 połowa XIX w., Bańk

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy podle
stopień wyższy podlej

Inne uwagi

Spotykana również forma podło, uznawana za niepoprawną

Pochodzenie

Zob. podły

1. niegodziwie

Definicja

książk. 
w sposób pozbawiony zasad moralnych i szkodzący innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bezecnie, niecnie, niegodziwie, nikczemnie, wrednie

Połączenia

  • postąpić podle

Cytaty

Nikt oczywiście nie zadzwonił po mojego męża. Pytałam kilka razy, a położne podle kłamały, że na pewno już jedzie.

źródło: NKJP: Rodzić po ludzku, Gazeta Wyborcza, 1994-08-16

Żonę traktował podle, ale po jej śmierci czuł się strasznie samotny.

źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 1974

Wielu żyje podle i głupio, pasąc się krzywdą, a nie dotyka ich żadna widoczna kara.

źródło: NKJP: Halina Bortnowska: Przyjaciele Hioba, Gazeta Wyborcza, 1992-08-29

Wprawdzie ci nieszczęśnicy sprzymierzyli się z samym diabłem, Hitlerem, postąpili podle i często zachowywali się gorzej od Niemców, ale teraz gorzko za to odpokutowali i ponieśli dostateczną karę za swoje złe postępki.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

2. kiepsko

Definicja

niezgodnie z tym, jak powinno być lub czego się oczekuje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  licho I, marnie, nietęgo, poślednio

Połączenia

  • czuć się podle

Cytaty

Ale póki co nie bili, a karmili, choć podle i monotonnie, lecz codziennie, a od tego ostatnio odwykł i z przyjemnością przywykał.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Czujesz się wyjątkowo podle i nie zamierzasz spokojnie czekać do momentu, kiedy okaże się, czy ta atrakcyjna brunetka to tylko szefowa twojego mężczyzny, czy raczej jego bardzo osobista sekretarka [...].

źródło: NKJP: Alkohol, Cosmopolitan, nr 02, 2001

Podle nam płacą w ministerstwie, każdy żyje nadzieją, że wyskoczy za granicę i złapie trochę dewiz [...].

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Takie wielkie miasto i główne ulice tak podle brukowane.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Choć rysuję dość podle, pokryłem cały arkusz papieru sylwetkami Tereski w różnych pozach: przy stoliku kawiarnianym, w płaszczyku na ulicy, na korytarzu szkoły.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj