UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ucierpieć

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. cierpieć

1. fizycznie

Definicja

ponieść szkodę fizyczną lub psychiczną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • kierowca, pasażer ucierpiał
  • ucierpieć w pożarze, w wypadku
  • poważnie ucierpieć; ucierpieć fizycznie, psychicznie

Cytaty

W wypadku ucierpiał 45-letni kierowca ciężarówki, który z drobnymi urazami został odwieziony do szpitala.

źródło: NKJP: (MK): Wyciekł olej, Trybuna Śląska, 2004-02-05

Wrzucano ich do rozpalonych pieców, ale wychodzili z nich [...] nie ucierpiawszy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpię
ucierpimy
2 os. ucierpisz
ucierpicie
3 os. ucierpi
ucierpią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałem
+(e)m ucierpiał
ucierpiałam
+(e)m ucierpiała
ucierpiałom
+(e)m ucierpiało
ucierpieliśmy
+(e)śmy ucierpieli
ucierpiałyśmy
+(e)śmy ucierpiały
2 os. ucierpiałeś
+(e)ś ucierpiał
ucierpiałaś
+(e)ś ucierpiała
ucierpiałoś
+(e)ś ucierpiało
ucierpieliście
+(e)ście ucierpieli
ucierpiałyście
+(e)ście ucierpiały
3 os. ucierpiał
ucierpiała
ucierpiało
ucierpieli
ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpmy
2 os. ucierp
ucierpcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałbym
bym ucierpiał
ucierpiałabym
bym ucierpiała
ucierpiałobym
bym ucierpiało
ucierpielibyśmy
byśmy ucierpieli
ucierpiałybyśmy
byśmy ucierpiały
2 os. ucierpiałbyś
byś ucierpiał
ucierpiałabyś
byś ucierpiała
ucierpiałobyś
byś ucierpiało
ucierpielibyście
byście ucierpieli
ucierpiałybyście
byście ucierpiały
3 os. ucierpiałby
by ucierpiał
ucierpiałaby
by ucierpiała
ucierpiałoby
by ucierpiało
ucierpieliby
by ucierpieli
ucierpiałyby
by ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano by

bezokolicznik: ucierpieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ucierpiawszy

gerundium: ucierpienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ucierpienie
ucierpienia
D. ucierpienia
ucierpień
C. ucierpieniu
ucierpieniom
B. ucierpienie
ucierpienia
N. ucierpieniem
ucierpieniami
Ms. ucierpieniu
ucierpieniach
W. ucierpienie
ucierpienia

Składnia

Rz żywotny + ucierpieć +
w CZYM/wskutek CZEGO

2. o autorytecie

Definicja

doznać uszczerbku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • autorytet ucierpiał na czymś; duma, powaga, wiarygodność ucierpiała na czymś
  • ucierpieć na jakiejś sprawie

Cytaty

Posypały się głowy, ucierpiał polityczny wizerunek Geralda Forda. Co gorsza, ucierpiał autorytet służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo zdrowotne Amerykanów.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Nowe spotkanie z Frankensteinem, Polityka, 2005-09-17

Bezpośrednia relacja zamieniłaby proces w widowisko. Ucierpiałaby na tym powaga wymiaru sprawiedliwości.

źródło: NKJP: Zakazane kamery, Dziennik Polski, 2003-11-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpię
ucierpimy
2 os. ucierpisz
ucierpicie
3 os. ucierpi
ucierpią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałem
+(e)m ucierpiał
ucierpiałam
+(e)m ucierpiała
ucierpiałom
+(e)m ucierpiało
ucierpieliśmy
+(e)śmy ucierpieli
ucierpiałyśmy
+(e)śmy ucierpiały
2 os. ucierpiałeś
+(e)ś ucierpiał
ucierpiałaś
+(e)ś ucierpiała
ucierpiałoś
+(e)ś ucierpiało
ucierpieliście
+(e)ście ucierpieli
ucierpiałyście
+(e)ście ucierpiały
3 os. ucierpiał
ucierpiała
ucierpiało
ucierpieli
ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpmy
2 os. ucierp
ucierpcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałbym
bym ucierpiał
ucierpiałabym
bym ucierpiała
ucierpiałobym
bym ucierpiało
ucierpielibyśmy
byśmy ucierpieli
ucierpiałybyśmy
byśmy ucierpiały
2 os. ucierpiałbyś
byś ucierpiał
ucierpiałabyś
byś ucierpiała
ucierpiałobyś
byś ucierpiało
ucierpielibyście
byście ucierpieli
ucierpiałybyście
byście ucierpiały
3 os. ucierpiałby
by ucierpiał
ucierpiałaby
by ucierpiała
ucierpiałoby
by ucierpiało
ucierpieliby
by ucierpieli
ucierpiałyby
by ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano by

bezokolicznik: ucierpieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ucierpiawszy

gerundium: ucierpienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ucierpienie
ucierpienia
D. ucierpienia
ucierpień
C. ucierpieniu
ucierpieniom
B. ucierpienie
ucierpienia
N. ucierpieniem
ucierpieniami
Ms. ucierpieniu
ucierpieniach
W. ucierpienie
ucierpienia

Składnia

Rz nieżywotny + ucierpieć +
na CZYM

3. materialnie

Definicja

ponieść jakieś straty lub szkody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Połączenia

  • ucierpieć wskutek kryzysu
  • ucierpieć finansowo, materialnie

Cytaty

A gdy ucierpimy materialnie z powodu orzeczenia sądowego? Musimy starać się o wznowienie postępowania. Wiadomo jednak, że wznowienia postępowania administracyjnego zdarzają się sporadycznie.

źródło: NKJP: Kara za błędy, Dziennik Polski, 2003-12-15

[...] czynnikiem niekorzystnym jest pogorszenie się rentowności: segment życiowy ucierpiał wskutek dekoniunktury i braku stabilności rynków kapitałowych [...].

źródło: NKJP: A.M. Best: potwierdzenie oceny Generali, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-10-13

Połączenie zespołów zdaje się być rozwiązaniem korzystnym. Nie ucierpią na tym ani uczniowie, ani nauczyciele [...]. Ci pierwsi będą się uczyć dalej w takim profilu, w jakim zaczęli naukę, a nauczyciele nie stracą pracy.

źródło: NKJP: Katarzyna Sklepik, Duża handlówka, Gazeta Poznańska, 2006-08-18

Małe i średnie firmy, które najbardziej ucierpiały na nieostrożnych spekulacjach, składają dziś wnioski o upadłość, idą z bankami na sądową wojnę, proszą wicepremiera [...] o pomoc.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak, Zbite okienka, Polityka, 2009-04-04

[...] nasza bazylika również ucierpiała od potężnej eksplozji.

źródło: NKJP: Michał Palica, Organmistrzowie z placu Wolności, Tygodnik Rybnicki, 2007-10-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpię
ucierpimy
2 os. ucierpisz
ucierpicie
3 os. ucierpi
ucierpią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałem
+(e)m ucierpiał
ucierpiałam
+(e)m ucierpiała
ucierpiałom
+(e)m ucierpiało
ucierpieliśmy
+(e)śmy ucierpieli
ucierpiałyśmy
+(e)śmy ucierpiały
2 os. ucierpiałeś
+(e)ś ucierpiał
ucierpiałaś
+(e)ś ucierpiała
ucierpiałoś
+(e)ś ucierpiało
ucierpieliście
+(e)ście ucierpieli
ucierpiałyście
+(e)ście ucierpiały
3 os. ucierpiał
ucierpiała
ucierpiało
ucierpieli
ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ucierpmy
2 os. ucierp
ucierpcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ucierpiałbym
bym ucierpiał
ucierpiałabym
bym ucierpiała
ucierpiałobym
bym ucierpiało
ucierpielibyśmy
byśmy ucierpieli
ucierpiałybyśmy
byśmy ucierpiały
2 os. ucierpiałbyś
byś ucierpiał
ucierpiałabyś
byś ucierpiała
ucierpiałobyś
byś ucierpiało
ucierpielibyście
byście ucierpieli
ucierpiałybyście
byście ucierpiały
3 os. ucierpiałby
by ucierpiał
ucierpiałaby
by ucierpiała
ucierpiałoby
by ucierpiało
ucierpieliby
by ucierpieli
ucierpiałyby
by ucierpiały

bezosobnik: ucierpiano by

bezokolicznik: ucierpieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ucierpiawszy

gerundium: ucierpienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ucierpienie
ucierpienia
D. ucierpienia
ucierpień
C. ucierpieniu
ucierpieniom
B. ucierpienie
ucierpienia
N. ucierpieniem
ucierpieniami
Ms. ucierpieniu
ucierpieniach
W. ucierpienie
ucierpienia

Składnia

bez ograniczeń + ucierpieć +
na CZYM
bez ograniczeń + ucierpieć +
na skutek/wskutek CZEGO
bez ograniczeń + ucierpieć +
od CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj