Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. dal
1. od brzegu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wydalać się | |
| antonimy: | przybliżać się, zbliżać się |
Połączenia
- oddalać się plażą, ulicą; szybkim krokiem
- oddalać się od brzegu, od centrum, od lądu, od miasta, od obozu, od rzeki, od wybrzeża
- oddalać się o kilometr, o ileś metrów
- oddalać się w jakimś kierunku, w stronę bufetu
- oddalać się nieśpiesznie, skwapliwie, szybko
Cytaty
|
Królik niechętnie oddala się od swoich nor, zarówno wychodząc na żer, jak i wypoczywając w dzień na powierzchni. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955 |
|
|
Nisko w dole, na morzu, przesuwa się łódka, oddala się od wyspy w stronę horyzontu, coraz mniejsza. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975 |
|
|
Ambulans powoli oddala się szarą ulicą, w kłębach mgły, bez żadnego dźwięku. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
|
|
Kobieta broni się bezradnie, coś mówi po arabsku, szybko zbiera swój towar i oddala się. źródło: NKJP: Józef Augustyn: Medytacje Jerozolimskie. Świadectwo pielgrzyma, 2010 |
|
|
Kiedy oddala się sprężystym krokiem i niknie w parkowej alei, Anna przez dłuższą chwilę spogląda za nim w zamyśleniu. źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
|
+ | oddalać się | + |
od KOGO/CZEGO
|
2. od Boga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | przybliżać się, zbliżać się |
Połączenia
- oddalać się od bliskich, od Boga, od Chrystusa, od przyjaciół, od rodziny
Cytaty
|
Zagubiony i zrezygnowany, coraz bardziej oddala się od bliskich, pogrąża w chorobie. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: East Side Story: I poszedł w ogień… Zginął w mig…, Esensja, 2009-05-11 |
|
|
Piekło oznacza nie tyle miejsce, co raczej wskazuje na sytuację, w jakiej znajduje się człowiek, który w sposób wolny i ostateczny oddala się od Boga, źródła życia i radości. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Kotły ostygły, Polityka,2001-11-03 |
|
|
W tym czasie Marysia oddala się od rodziny, ale zarazem zbliża do założenia własnej. źródło: NKJP: Inga Iwasiów: Bambino, 2008 |
|
|
Wielu jednak widziało, że para przyjaciół coraz częściej źródło: NKJP: Rachunek wyrównany, Super Nowości, nr 12/11, 1998 |
|
|
Dziewczynki coraz bardziej oddalały się od niego, a on nie potrafił temu zaradzić. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Martwe światło, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rzosobowy | + | oddalać się | + |
od KOGO
|
3. ze służby
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
Połączenia
- oddalać się z posterunku, ze służby, ze stanowiska, z warty
Cytaty
|
Żołnierze bezkarnie oddalali się, lekceważąc służbę wojskową. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 33. posiedzenia Senatu RP część 1, wersja robocza, 4. kadencja |
|
|
Sprzedawcy zabrania się [...] oddalać się ze stanowiska pracy bez powiadomienia i zgody przełożonego. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rzosobowy | + | oddalać się | + |
(SKĄD)
|
4. o terminie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | opóźniać się | |
| antonimy: | przybliżać się, zbliżać się |
Połączenia
- budowa, rozbudowa, termin, wizja czegoś oddala się
Cytaty
|
Coraz bardziej oddala się wizja rozbudowy hali przy ul. Maratońskiej. źródło: NKJP: (KAB): Klepki do wymiany, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-05-10 |
|
|
Wpłaciłem 717 zł, kiedy jednak zorientowałem się, że odbiór samochodu oddala się w bliżej nieokreśloną przyszłość, postanowiłem się wycofać. źródło: NKJP: Barbara Doktór: Czy oddadzą moje pieniądze?, Super Express, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | oddalać się | + |
|
5. o dźwięku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | przybliżać się, zbliżać się |
Połączenia
- dźwięk, głos, grzmot, hałas, huk, krzyk, okrzyk, stukot, szum, tupot oddala się; kroki, odgłosy, strzały oddalają się
- oddalać się i cichnąć, oddalać się i milknąć
Cytaty
|
Popołudniowe słońce chowało się za grzbiet Karkonoszy. Szum lawiny oddalał się i cichł w dole. źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988 |
|
|
Kroki minęły pralnię, oddalały się w głębi piwnicznego korytarza, gdzieś zgrzytnęła kłódka. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Przeraźliwe okrzyki strachu oddalały się coraz bardziej. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | oddalać się | + |
|
6. we mgle
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | znikać |
Połączenia
- pasmo górskie, pociąg, statek, wyspa oddala się
- oddalać się we mgle
- oddalać się i znikać
Cytaty
|
Widoczne na prawo pasmo Alp oddala się i niknie we mgle. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem : (Francja 1940-1944), 1057 |
|
|
Statek obrócił się lekko, skręcając. Arto z satysfakcją patrzył, jak stacja oddala się coraz bardziej. źródło: NKJP: Alan Akab: Więzień układu – część 13, Esensja, nr 01 (LXIII), 2007 |
|
|
Zatrzymani niechętnie śledzili jego marsz. Surma oddalał się, malał na śnieżnym polu. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Pociąg coraz szybciej mijał peron, oddalał się, pozostawiając odgłos rozdygotanych szyn, wreszcie wjechał na most i zniknął z oczu. źródło: NKJP: Jana Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | oddalać się | + |
|
7. od polityki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- oddalać się od celu, od dawnego stylu, od jakichś spraw
- oddalać się duchowo, intelektualnie
Cytaty
|
40-letni dziś artysta coraz bardziej oddala się od swego dawnego stylu, a jego muzyka, wywodząca się w równej mierze z punkowo-industrialnych korzeni, co z tradycji czarnego bluesa, łagodnieje. źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Nick Cave zagra w Warszawie, Gazeta Wyborcza, 1997-05-22 |
|
|
Gdzie nie ma sprawiedliwych i dokładnych ustaw, gdzie władza sądowa lub administracyjna w jakimkolwiek bądź względzie oddala się od ich treści i ducha, tam wszelkie prawa polityczne, cywilne i towarzyskie [...] są tylko pozorne. źródło: NKJP: „Themis” - pierwsze krakowskie pismo prawnicze, Dziennik Polski, 2003-05-27 |
|
|
[...] wyciąga konsekwencje z powstałej sytuacji i pomału oddala się od aktywizmu, który praktykował z pasją od roku 1943. źródło: NKJP: Jerzy Łukaszewski: Dziewięć esejów o budowniczych jedności europejskie, 2002j |
|
|
Coraz bardziej oddalał się od spraw państwa i zamykał się w swojej willi. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddalam się |
oddalamy się |
|||
| 2 os. |
oddalasz się |
oddalacie się |
|||
| 3 os. |
oddala się |
oddalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałem się +(e)m się oddalał |
oddalałam się +(e)m się oddalała |
oddalałom się +(e)m się oddalało |
oddalaliśmy się +(e)śmy się oddalali |
oddalałyśmy się +(e)śmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałeś się +(e)ś się oddalał |
oddalałaś się +(e)ś się oddalała |
oddalałoś się +(e)ś się oddalało |
oddalaliście się +(e)ście się oddalali |
oddalałyście się +(e)ście się oddalały |
| 3 os. |
oddalał się |
oddalała się |
oddalało się |
oddalali się |
oddalały się |
bezosobnik: oddalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się oddalał będę się oddalać |
będę się oddalała będę się oddalać |
będę się oddalało będę się oddalać |
będziemy się oddalali będziemy się oddalać |
będziemy się oddalały będziemy się oddalać |
| 2 os. |
będziesz się oddalał będziesz się oddalać |
będziesz się oddalała będziesz się oddalać |
będziesz się oddalało będziesz się oddalać |
będziecie się oddalali będziecie się oddalać |
będziecie się oddalały będziecie się oddalać |
| 3 os. |
będzie się oddalał będzie się oddalać |
będzie się oddalała będzie się oddalać |
będzie się oddalało będzie się oddalać |
będą się oddalali będą się oddalać |
będą się oddalały będą się oddalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddalajmy się |
|
| 2 os. |
oddalaj się |
oddalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddalałbym się bym się oddalał |
oddalałabym się bym się oddalała |
oddalałobym się bym się oddalało |
oddalalibyśmy się byśmy się oddalali |
oddalałybyśmy się byśmy się oddalały |
| 2 os. |
oddalałbyś się byś się oddalał |
oddalałabyś się byś się oddalała |
oddalałobyś się byś się oddalało |
oddalalibyście się byście się oddalali |
oddalałybyście się byście się oddalały |
| 3 os. |
oddalałby się by się oddalał |
oddalałaby się by się oddalała |
oddalałoby się by się oddalało |
oddalaliby się by się oddalali |
oddalałyby się by się oddalały |
bezosobnik: oddalano by się
bezokolicznik: oddalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
oddalając się
gerundium: oddalanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddalanie się |
oddalania się |
| D. | oddalania się |
oddalań się |
| C. | oddalaniu się |
oddalaniom się |
| B. | oddalanie się |
oddalania się |
| N. | oddalaniem się |
oddalaniami się |
| Ms. | oddalaniu się |
oddalaniach się |
| W. | oddalanie się |
oddalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: oddalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalająca się |
| D. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającego się |
oddalającej się |
| C. | oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającemu się |
oddalającej się |
| B. | oddalającego się |
oddalającego się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalającą się |
| N. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającą się |
| Ms. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | oddalający się |
oddalający się |
oddalające się |
oddalające się |
| D. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
| C. | oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
oddalającym się |
| B. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalające się |
| N. | oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
oddalającymi się |
| Ms. | oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
oddalających się |
odpowiednik aspektowy: oddalić się
Składnia
| Rzosobowy | + | oddalać się | + |
od CZEGO
|