UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

hołdować

Chronologizacja

1448, SStp

Pochodzenie

Od: hołd

1. idei

Definicja

książk. 
być zwolennikiem jakiejś idei lub zasady

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyznawać

Połączenia

  • hołdować jakiejś dewizie, filozofii, idei, koncepcji, konwencji, modzie, szkole, zasadzie, jakiemuś poglądowi, przekonaniu; romantyzmowi, tradycji, wartościom chrześcijańskim, wegetarianizmowi

Cytaty

Aby w pełni zrozumieć wiele ważnych tekstów literackich, trzeba na nie spojrzeć przez pryzmat poglądów filozoficznych, którym hołdowali ich twórcy.

źródło: NKJP: Wiesława Zaborowska: Kontekstualność w nauczaniu literatury, 2000

Ostatnie pokolenie […] hołdowało już innym ideałom piękna: twarzom asymetrycznym, aproporcjonalności i pozornej dysharmonii ich elementów.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2004

Bagaż umysłowy twórców w różnych krajach jest mniej więcej ten sam, toteż wszyscy oni są „dziećmi wieku” i świadomie albo nieświadomie hołdują powszechnie przyjętym nihilistycznym wierzeniom.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1994

W sprawach dotyczących spadkobrania, małżeństwa i rodziny kodyfikacje wizygockie hołdowały indywidualizmowi: chroniły odrębne prawa każdego ze współmałżonków, dorosłych dzieci i kobiet.

źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004

Hołdowanie anachronicznym i utopijnym celom wytworzyło u nas iście japoński kult śmierci za ojczyznę, przy całkowitym lekceważeniu użyteczności i celu ofiary.

źródło: NKJP: Juliusz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołduję
hołdujemy
2 os. hołdujesz
hołdujecie
3 os. hołduje
hołdują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałem
+(e)m hołdował
hołdowałam
+(e)m hołdowała
hołdowałom
+(e)m hołdowało
hołdowaliśmy
+(e)śmy hołdowali
hołdowałyśmy
+(e)śmy hołdowały
2 os. hołdowałeś
+(e)ś hołdował
hołdowałaś
+(e)ś hołdowała
hołdowałoś
+(e)ś hołdowało
hołdowaliście
+(e)ście hołdowali
hołdowałyście
+(e)ście hołdowały
3 os. hołdował
hołdowała
hołdowało
hołdowali
hołdowały

bezosobnik: hołdowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę hołdował
będę hołdować
będę hołdowała
będę hołdować
będę hołdowało
będę hołdować
będziemy hołdowali
będziemy hołdować
będziemy hołdowały
będziemy hołdować
2 os. będziesz hołdował
będziesz hołdować
będziesz hołdowała
będziesz hołdować
będziesz hołdowało
będziesz hołdować
będziecie hołdowali
będziecie hołdować
będziecie hołdowały
będziecie hołdować
3 os. będzie hołdował
będzie hołdować
będzie hołdowała
będzie hołdować
będzie hołdowało
będzie hołdować
będą hołdowali
będą hołdować
będą hołdowały
będą hołdować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołdujmy
2 os. hołduj
hołdujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałbym
bym hołdował
hołdowałabym
bym hołdowała
hołdowałobym
bym hołdowało
hołdowalibyśmy
byśmy hołdowali
hołdowałybyśmy
byśmy hołdowały
2 os. hołdowałbyś
byś hołdował
hołdowałabyś
byś hołdowała
hołdowałobyś
byś hołdowało
hołdowalibyście
byście hołdowali
hołdowałybyście
byście hołdowały
3 os. hołdowałby
by hołdował
hołdowałaby
by hołdowała
hołdowałoby
by hołdowało
hołdowaliby
by hołdowali
hołdowałyby
by hołdowały

bezosobnik: hołdowano by

bezokolicznik: hołdować

imiesłów przysłówkowy współczesny: hołdując

gerundium: hołdowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hołdowanie
hołdowania
D. hołdowania
hołdowań
C. hołdowaniu
hołdowaniom
B. hołdowanie
hołdowania
N. hołdowaniem
hołdowaniami
Ms. hołdowaniu
hołdowaniach
W. hołdowanie
hołdowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: hołdujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. hołdujący
hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdująca
D. hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującej
C. hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującej
B. hołdującego
hołdującego
hołdujący
hołdujące
hołdującą
N. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującą
Ms. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdujące
D. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących
C. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
B. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujące
N. hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
Ms. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących

Składnia

bez ograniczeń + hołdować +
CZEMU

2.a czynić poddanym

Definicja

w stosunkach feudalnych: czynić kraj poddanym, przyjmując od jego władcy hołd – przysięgę na wierność i posłuszeństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  podporządkowywać

Połączenia

  • hołdować kraj, księstwo, królestwo

Cytaty

Popularności królowi nie przysparzała też - sprzeczna z interesami polskimi - polityka hołdowania księstw śląskich, których większość uznała wtedy czeskie zwierzchnictwo.

źródło: KJ PWN: Alicja Dybowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1996

Jan Luksemburski po stracie Krakowa odpokutował ją sobie, hołdując księstwa śląskie i sprzymierzając się z Zakonem Krzyżackim.

źródło: Internet

Władcy poczęli hołdować sobie poszczególne księstwa śląskie.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołduję
hołdujemy
2 os. hołdujesz
hołdujecie
3 os. hołduje
hołdują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałem
+(e)m hołdował
hołdowałam
+(e)m hołdowała
hołdowałom
+(e)m hołdowało
hołdowaliśmy
+(e)śmy hołdowali
hołdowałyśmy
+(e)śmy hołdowały
2 os. hołdowałeś
+(e)ś hołdował
hołdowałaś
+(e)ś hołdowała
hołdowałoś
+(e)ś hołdowało
hołdowaliście
+(e)ście hołdowali
hołdowałyście
+(e)ście hołdowały
3 os. hołdował
hołdowała
hołdowało
hołdowali
hołdowały

bezosobnik: hołdowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę hołdował
będę hołdować
będę hołdowała
będę hołdować
będę hołdowało
będę hołdować
będziemy hołdowali
będziemy hołdować
będziemy hołdowały
będziemy hołdować
2 os. będziesz hołdował
będziesz hołdować
będziesz hołdowała
będziesz hołdować
będziesz hołdowało
będziesz hołdować
będziecie hołdowali
będziecie hołdować
będziecie hołdowały
będziecie hołdować
3 os. będzie hołdował
będzie hołdować
będzie hołdowała
będzie hołdować
będzie hołdowało
będzie hołdować
będą hołdowali
będą hołdować
będą hołdowały
będą hołdować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołdujmy
2 os. hołduj
hołdujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałbym
bym hołdował
hołdowałabym
bym hołdowała
hołdowałobym
bym hołdowało
hołdowalibyśmy
byśmy hołdowali
hołdowałybyśmy
byśmy hołdowały
2 os. hołdowałbyś
byś hołdował
hołdowałabyś
byś hołdowała
hołdowałobyś
byś hołdowało
hołdowalibyście
byście hołdowali
hołdowałybyście
byście hołdowały
3 os. hołdowałby
by hołdował
hołdowałaby
by hołdowała
hołdowałoby
by hołdowało
hołdowaliby
by hołdowali
hołdowałyby
by hołdowały

bezosobnik: hołdowano by

bezokolicznik: hołdować

imiesłów przysłówkowy współczesny: hołdując

gerundium: hołdowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hołdowanie
hołdowania
D. hołdowania
hołdowań
C. hołdowaniu
hołdowaniom
B. hołdowanie
hołdowania
N. hołdowaniem
hołdowaniami
Ms. hołdowaniu
hołdowaniach
W. hołdowanie
hołdowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: hołdujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. hołdujący
hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdująca
D. hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującej
C. hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującej
B. hołdującego
hołdującego
hołdujący
hołdujące
hołdującą
N. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującą
Ms. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdujące
D. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących
C. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
B. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujące
N. hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
Ms. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących

odpowiednik aspektowy: zhołdować

Składnia

bez ograniczeń + hołdować +
CO + (KOMU)

2.b składać hołd

Definicja

w stosunkach feudalnych: składać potężniejszemu lub zwycięskiemu władcy hołd - przysięgę na wierność i posłuszeństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  podporządkowywać się

Połączenia

  • hołdować królowi, władcy

Cytaty

Książęta górnośląscy hołdowali królom Czech.

źródło: Internet

Teren dostaje się w ręce książąt raciborskich, a po hołdowaniu królowi Czech zostaje zakupiony w 1360 roku przez rycerza Ottona z Pilicy, wojewodę sandomierskiego.

źródło: Internet

Prusy właściwe pozostały przy Zakonie, ale pozostały jako księstwo hołdujące Polsce.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołduję
hołdujemy
2 os. hołdujesz
hołdujecie
3 os. hołduje
hołdują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałem
+(e)m hołdował
hołdowałam
+(e)m hołdowała
hołdowałom
+(e)m hołdowało
hołdowaliśmy
+(e)śmy hołdowali
hołdowałyśmy
+(e)śmy hołdowały
2 os. hołdowałeś
+(e)ś hołdował
hołdowałaś
+(e)ś hołdowała
hołdowałoś
+(e)ś hołdowało
hołdowaliście
+(e)ście hołdowali
hołdowałyście
+(e)ście hołdowały
3 os. hołdował
hołdowała
hołdowało
hołdowali
hołdowały

bezosobnik: hołdowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę hołdował
będę hołdować
będę hołdowała
będę hołdować
będę hołdowało
będę hołdować
będziemy hołdowali
będziemy hołdować
będziemy hołdowały
będziemy hołdować
2 os. będziesz hołdował
będziesz hołdować
będziesz hołdowała
będziesz hołdować
będziesz hołdowało
będziesz hołdować
będziecie hołdowali
będziecie hołdować
będziecie hołdowały
będziecie hołdować
3 os. będzie hołdował
będzie hołdować
będzie hołdowała
będzie hołdować
będzie hołdowało
będzie hołdować
będą hołdowali
będą hołdować
będą hołdowały
będą hołdować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. hołdujmy
2 os. hołduj
hołdujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. hołdowałbym
bym hołdował
hołdowałabym
bym hołdowała
hołdowałobym
bym hołdowało
hołdowalibyśmy
byśmy hołdowali
hołdowałybyśmy
byśmy hołdowały
2 os. hołdowałbyś
byś hołdował
hołdowałabyś
byś hołdowała
hołdowałobyś
byś hołdowało
hołdowalibyście
byście hołdowali
hołdowałybyście
byście hołdowały
3 os. hołdowałby
by hołdował
hołdowałaby
by hołdowała
hołdowałoby
by hołdowało
hołdowaliby
by hołdowali
hołdowałyby
by hołdowały

bezosobnik: hołdowano by

bezokolicznik: hołdować

imiesłów przysłówkowy współczesny: hołdując

gerundium: hołdowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hołdowanie
hołdowania
D. hołdowania
hołdowań
C. hołdowaniu
hołdowaniom
B. hołdowanie
hołdowania
N. hołdowaniem
hołdowaniami
Ms. hołdowaniu
hołdowaniach
W. hołdowanie
hołdowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: hołdujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. hołdujący
hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdująca
D. hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującego
hołdującej
C. hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującemu
hołdującej
B. hołdującego
hołdującego
hołdujący
hołdujące
hołdującą
N. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującą
Ms. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. hołdujący
hołdujący
hołdujące
hołdujące
D. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących
C. hołdującym
hołdującym
hołdującym
hołdującym
B. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujące
N. hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
hołdującymi
Ms. hołdujących
hołdujących
hołdujących
hołdujących

Składnia

bez ograniczeń + hołdować +
KOMU
Data ostatniej modyfikacji: 27.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj