UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zamącić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamącę
zamącimy
2 os. zamącisz
zamącicie
3 os. zamąci
zamącą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamąciłem
+(e)m zamącił
zamąciłam
+(e)m zamąciła
zamąciłom
+(e)m zamąciło
zamąciliśmy
+(e)śmy zamącili
zamąciłyśmy
+(e)śmy zamąciły
2 os. zamąciłeś
+(e)ś zamącił
zamąciłaś
+(e)ś zamąciła
zamąciłoś
+(e)ś zamąciło
zamąciliście
+(e)ście zamącili
zamąciłyście
+(e)ście zamąciły
3 os. zamącił
zamąciła
zamąciło
zamącili
zamąciły

bezosobnik: zamącono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamąćmy
2 os. zamąć
zamąćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamąciłbym
bym zamącił
zamąciłabym
bym zamąciła
zamąciłobym
bym zamąciło
zamącilibyśmy
byśmy zamącili
zamąciłybyśmy
byśmy zamąciły
2 os. zamąciłbyś
byś zamącił
zamąciłabyś
byś zamąciła
zamąciłobyś
byś zamąciło
zamącilibyście
byście zamącili
zamąciłybyście
byście zamąciły
3 os. zamąciłby
by zamącił
zamąciłaby
by zamąciła
zamąciłoby
by zamąciło
zamąciliby
by zamącili
zamąciłyby
by zamąciły

bezosobnik: zamącono by

bezokolicznik: zamącić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zamąciwszy

gerundium: zamącenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zamącenie
zamącenia
D. zamącenia
zamąceń
C. zamąceniu
zamąceniom
B. zamącenie
zamącenia
N. zamąceniem
zamąceniami
Ms. zamąceniu
zamąceniach
W. zamącenie
zamącenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zamącony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zamącony
zamącony
zamącony
zamącone
zamącona
D. zamąconego
zamąconego
zamąconego
zamąconego
zamąconej
C. zamąconemu
zamąconemu
zamąconemu
zamąconemu
zamąconej
B. zamąconego
zamąconego
zamącony
zamącone
zamąconą
N. zamąconym
zamąconym
zamąconym
zamąconym
zamąconą
Ms. zamąconym
zamąconym
zamąconym
zamąconym
zamąconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zamąceni
zamąceni
zamącone
zamącone
D. zamąconych
zamąconych
zamąconych
zamąconych
C. zamąconym
zamąconym
zamąconym
zamąconym
B. zamąconych
zamąconych
zamąconych
zamącone
N. zamąconymi
zamąconymi
zamąconymi
zamąconymi
Ms. zamąconych
zamąconych
zamąconych
zamąconych

Pochodzenie

Zob. mącić

1. wodę

Definicja

mieszając płyn sprawić, że staje się nieprzejrzysty, mętny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zmącić

Cytaty

Trzeba zamącić wodę w stawie, żeby złapać rybę.

źródło: Internet: mamutekinchina.pl

Błysk uderzających o wodę wioseł zamącił niezwykle czystą i spokojną toń jeziora.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Deszcz zamącił kałuże, zmoczył chmury i świat, pokrył srebrną zasłoną całe niebo i nas…

źródło: NKJP: boja.psa.pl

Ostatni okres - to całkowite sklarowanie się płynu. Gdy to nastąpi, należy usunąć osad drożdżowy i napój doprawić. [...] (gdyby osad zebrał się z boku, należy płyn zamącić i odstawić do powtórnego sklarowania).

źródło: Internet: free4web.pl

Składnia

bez ograniczeń + zamącić +
CO

2. spokój

Definicja

zakłócić normalny lub dobry stan

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zakłócić

Cytaty

Teraz jednak nic nie jest w stanie zamącić jego dobrego nastroju, jego poczucia własnej mocy.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Miraż miłości, miraż śmierci, 2001

W celi panowało milczenie, takie samo milczenie musiało panować w sąsiednich, gdyż żaden szmer nie zamącił spokoju prócz miarowego kapania wody za ścianą - i tak mijały godziny.

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Uspokojono sprawy wyznaniowe, które zamąciły początek panowania Stanisława Augusta i odrodziły się na początku Sejmu Czteroletniego w związku z oskarżaniem duchowieństwa prawosławnego i unickiego o podburzanie do buntu chłopów ukraińskich.

źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008

Początkowo zdawało się, że nic im nie zamąci szczęścia.

źródło: Internet: mbp.cieszanow.eu

Dla mnie, po półrocznym już pobycie w Mielcu, była to dopiero druga okazja odwiedzenia domu w Gdyni i krótkiego spotkania się z najbliższymi. Niestety, tę radość zamąciła porażka - co najgorsze, poniesiona w tak kiepskim stylu... Cały zespół zagrał fatalnie.

źródło: NKJP: Smutny powrót, Dziennik Polski, 2001-01-30

Składnia

bez ograniczeń + zamącić +
CO

3. umysł

Definicja

zakłócić normalne funkcje umysłu i zmysłów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

[...] prawdopodobnie uznaliby, że nadmiar wina lub przydługi celibat zamąciły mi umysł.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Jeśli zamąci się umysł alkoholem, to człowiek może robić głupstwa, których będzie żałował przez całe życie.

źródło: Internet: fronda.pl

Alkohol mi zamącił umysł? Jeśli to tylko to, to czy efekt nie powinien z czasem minąć?

źródło: Internet: slodkiflirt.pl

Kilka godzin później spożyty alkohol delikatnie zamącił mi w głowie [...].

źródło: Internet: infinite-exo.blogspot.com

Mogą wystąpić urojenia prześladowcze, stany deliryjne, zamącona świadomość, halucynacje słuchowe, dotykowe i wzrokowe o przerażającej treści.

źródło: Internet: zsgrab.edu.pl

Składnia

bez ograniczeń + zamącić +
CO + (CZYM)
bez ograniczeń + zamącić +
(KOMU) + GDZIE

4. sprawę

Definicja

wprowadzić zamieszanie, celowo coś komplikując, czyniąc niejasnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zamieszać

Cytaty

Dość poczytać różnorakie enuncjacje, aby zauważyć, że piszący to albo ewidentni idioci albo dziennikarze działający na czyjeś zlecenie w jednym tylko celu - zamącić, zdezorientować, odwrócić/skierować uwagę.

źródło: NKJP: Internet

Są grupy, całe zespoły, które potrafią nieźle zamącić. Karne, zdyscyplinowane, świadome swoich celów. Przy odpowiednim poparciu finansowym i organizacyjnym oraz przy odpowiednich metodach, można zrobić bardzo wiele.

źródło: NKJP: Internet

Żałosny jesteś w swoich desperackich wysiłkach, aby zamącić. Magda nie padła ich ofiarą. Wie, o czym był główny wątek i nie pozwoliła ci się wywieść na manowce.

źródło: NKJP: Internet

Niewiele się więc zastanawiając zadecydowano połączenie obu organizacji w Polski Związek Motorowy, wymyśliwszy jednocześnie skomplikowany system wzajemnych zależności i kompetencji, który zamącił dość jasną uprzednio sytuację.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Dzisiaj prorządowa i prounijna prasa przyjmuje ze spokojem surrealistyczne wybryki liberalnych ministrów. [...] W tym wypadku chodzi także o skołowanie opinii publicznej i zamącenie rzeczywistego obrazu sceny politycznej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 11.12.1992

Składnia

bez ograniczeń + zamącić +
(CO)
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj