UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dobrać

Chronologizacja

1499, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dobiorę
dobierzemy
2 os. dobierzesz
dobierzecie
3 os. dobierze
dobiorą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dobrałem
+(e)m dobrał
dobrałam
+(e)m dobrała
dobrałom
+(e)m dobrało
dobraliśmy
+(e)śmy dobrali
dobrałyśmy
+(e)śmy dobrały
2 os. dobrałeś
+(e)ś dobrał
dobrałaś
+(e)ś dobrała
dobrałoś
+(e)ś dobrało
dobraliście
+(e)ście dobrali
dobrałyście
+(e)ście dobrały
3 os. dobrał
dobrała
dobrało
dobrali
dobrały

bezosobnik: dobrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dobierzmy
2 os. dobierz
dobierzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dobrałbym
bym dobrał
dobrałabym
bym dobrała
dobrałobym
bym dobrało
dobralibyśmy
byśmy dobrali
dobrałybyśmy
byśmy dobrały
2 os. dobrałbyś
byś dobrał
dobrałabyś
byś dobrała
dobrałobyś
byś dobrało
dobralibyście
byście dobrali
dobrałybyście
byście dobrały
3 os. dobrałby
by dobrał
dobrałaby
by dobrała
dobrałoby
by dobrało
dobraliby
by dobrali
dobrałyby
by dobrały

bezosobnik: dobrano by

bezokolicznik: dobrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dobrawszy

gerundium: dobranie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dobranie
dobrania
D. dobrania
dobrań
C. dobraniu
dobraniom
B. dobranie
dobrania
N. dobraniem
dobraniami
Ms. dobraniu
dobraniach
W. dobranie
dobrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: dobrany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dobrany
dobrany
dobrany
dobrane
dobrana
D. dobranego
dobranego
dobranego
dobranego
dobranej
C. dobranemu
dobranemu
dobranemu
dobranemu
dobranej
B. dobranego
dobranego
dobrany
dobrane
dobraną
N. dobranym
dobranym
dobranym
dobranym
dobraną
Ms. dobranym
dobranym
dobranym
dobranym
dobranej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dobrani
dobrani
dobrane
dobrane
D. dobranych
dobranych
dobranych
dobranych
C. dobranym
dobranym
dobranym
dobranym
B. dobranych
dobranych
dobranych
dobrane
N. dobranymi
dobranymi
dobranymi
dobranymi
Ms. dobranych
dobranych
dobranych
dobranych

odpowiednik aspektowy: dobierać

Pochodzenie

Zob. brać

1. sobie jedzenia

Definicja

wziąć dodatkowo pewną ilość czegoś, co się już wcześniej wzięło lub co już wcześniej było w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

  • dobrać kartę; nabój
  • dobrać (sobie) jedzenia; chleba, makaronu, mięsa
  • dobrać widelcem

Cytaty

W pierwszej kolejności gracz musi dobrać kartę miasta z puli wyłożonej na planszy. W następnej turze gracz może wyłożyć miasto, rozpoczynając budowę trasy.

źródło: NKJP: Konrad Wągrowski: Listonosz grywa nie tylko dwa razy, Esensja, 04 (LXVI), 2007-05

W szkolnej stołówce pojawiły się pękate baniaki z gorącym mlekiem, pokrytym grubym kożuchem na wierzchu, które obowiązkowo każdy dzieciak musiał wypić po drugiej lekcji. Dodatkowo do kanapek przygotowanych w domu można było dobrać sobie kopkę jajecznicy.

źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008

Składnia

bez ograniczeń + dobrać +
CO

2. przyjaciół

Definicja

zdecydować, że spośród wszystkich możliwych obiektów właśnie jeden lub kilka konkretnych nadaje się do wykonania określonego zadania lub pełnienia określonej roli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przybrać

Połączenia

  • dobrać (odpowiednich) ludzi; partnera, przyjaciół; zastępcę; cytaty, słowa
  • starannie dobrać

Cytaty

Na wszystkie dziadkowe: „Taż Mieeeciu!” albo „No i co ty tak zbiesił się?” - stryj odpowiadał cytatami z Marksa, Engelsa i Lenina, starając się dobrać co bardziej obraźliwe.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1998

Żeby dobrze kierować operą, będzie musiał dobrać współpracowników , przecież sam nie zadecyduje o obsadzie solistów

źródło: NKJP: Aleksandra Więcka, Tarantino w operze, Ozon nr 4, 2005

Składnia

bez ograniczeń + dobrać +
KOGO/CO

3. dodatki do sukni

Definicja

wybrać taką rzecz spośród wielu możliwych, która będzie pasowała do określonej innej rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • dobrać dodatki do garnituru, sukni; oprawki (okularów)
  • dobrze, świetnie dobrany

Cytaty

Włosy miał starannie ostrzyżone, ubrany był w elegancki, ale dyskretny garnitur, do którego w perfekcyjny sposób dobrał dodatki . Pachniał dobrą wodą kolońską.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Korytarz, 2006

Panie będą mogły skorzystać z konsultacji i porad, w trakcie których dowiedzą się, jaki dobrać kolor włosów , fryzurę i zabieg kosmetyczny.

źródło: NKJP: Co nowego na wiosnę, Polska Głos Wielkopolski, 2005-05-13

Składnia

bez ograniczeń + dobrać +
CO + (do CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj