UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wycofać się

Chronologizacja

1814, SL

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wycofam się
wycofamy się
2 os. wycofasz się
wycofacie się
3 os. wycofa się
wycofają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wycofałem się
+(e)m się wycofał
wycofałam się
+(e)m się wycofała
wycofałom się
+(e)m się wycofało
wycofaliśmy się
+(e)śmy się wycofali
wycofałyśmy się
+(e)śmy się wycofały
2 os. wycofałeś się
+(e)ś się wycofał
wycofałaś się
+(e)ś się wycofała
wycofałoś się
+(e)ś się wycofało
wycofaliście się
+(e)ście się wycofali
wycofałyście się
+(e)ście się wycofały
3 os. wycofał się
wycofała się
wycofało się
wycofali się
wycofały się

bezosobnik: wycofano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wycofajmy się
2 os. wycofaj się
wycofajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wycofałbym się
bym się wycofał
wycofałabym się
bym się wycofała
wycofałobym się
bym się wycofało
wycofalibyśmy się
byśmy się wycofali
wycofałybyśmy się
byśmy się wycofały
2 os. wycofałbyś się
byś się wycofał
wycofałabyś się
byś się wycofała
wycofałobyś się
byś się wycofało
wycofalibyście się
byście się wycofali
wycofałybyście się
byście się wycofały
3 os. wycofałby się
by się wycofał
wycofałaby się
by się wycofała
wycofałoby się
by się wycofało
wycofaliby się
by się wycofali
wycofałyby się
by się wycofały

bezosobnik: wycofano by się

bezokolicznik: wycofać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wycofawszy się

gerundium: wycofanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wycofanie się
wycofania się
D. wycofania się
wycofań się
C. wycofaniu się
wycofaniom się
B. wycofanie się
wycofania się
N. wycofaniem się
wycofaniami się
Ms. wycofaniu się
wycofaniach się
W. wycofanie się
wycofania się

odpowiednik aspektowy: wycofywać się

Pochodzenie

Od: cofać

1. ku wyjściu

Definicja

przemieścić się do tyłu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  posunąć się

Połączenia

  • armia wycofała się; partyzanci, żołnierze wycofali się
  • wycofać się na korytarz
  • wycofać się do lasu, do pokoju
  • wycofać się w cień, w kąt; w jakimś kierunku, w którąś stronę
  • bezszelestnie, chyłkiem, cicho, dyskretnie, po cichu, pośpiesznie, szybko; w głąb wycofać się

Cytaty

Zgromadzeni spojrzeli po sobie. Niektórzy chyłkiem wycofali się pod arkady, większość jednak została.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Wycofałam się bezszelestnie, a za drzwiami wpadłam na złośliwie uśmiechniętą Emilkę.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Dopiero po dwóch dniach, gdy rosyjskie wojska rzuciły przeciwko mudżahedinom samoloty i śmigłowce, partyzanci wycofali się z miasta w góry.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Tadżykistan, Gazeta Wyborcza, 1994-09-15

[...] złożył krótki wojskowy ukłon, któremu nawet przedrewolucyjni wykładowcy z akademii nie mogliby niczego zarzucić, i cicho wycofał się z gabinetu.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Pomiędzy okresami całkowitego zamarznięcia powierzchni Ziemi pojawiały się [...] okresy ocieplenia (interglacjały), ale nie doprowadzały one do wycofania się lodowców poza granicę 30. stopnia szerokości geograficznej.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wycofać się +
(DOKĄD)
bez ograniczeń + wycofać się +
(SKĄD)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: wycofać się do tyłu

2. z obietnicy

Definicja

pod wpływem jakichś okoliczności uznać to, co zostało wcześniej ustalone lub powiedziane, za nieważne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • wycofać się z decyzji, z obietnicy z jakiegoś pomysłu, ze swoich słów, z jakiejś tezy, z (wcześniejszych) ustaleń
  • niespodziewanie wycofać się

Cytaty

Brakuje tylko kogoś, kto nieodpłatnie zamontuje instalację. Poprzedni monter, niestety, wycofał się z obietnic darmowej usługi.

źródło: NKJP: (gwyn): Zimno, możesz wrócić, Dziennik Łódzki, 2004-11-05

Burmistrz publicznie nie wykluczył, że być może zajdzie potrzeba wycofania się z kontrowersyjnej decyzji.

źródło: NKJP: Tomasz Stodolny: Ulica, wieża i polityka, Gazeta Krakowska, 2006-07-11

Kanadyjczycy też wycofali się [...] z wcześniejszych ustaleń, tłumacząc się kłopotami finansowymi.

źródło: NKJP: Paweł Rassek: Zaczęło się od gołąbka pokoju, Trybuna Śląska, 2002-11-14

Kolej wycofała się z pomysłu przesunięcia godziny odjazdu jednego z porannych składów do Katowic.

źródło: NKJP: (CZY): Pociąg jednak o 7:52, Gazeta Krakowska, 2004-12-16

Składnia

bez ograniczeń + wycofać się +
z CZEGO

3. z wyścigu

Definicja

zrezygnować z działań, które się już rozpoczęło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  usunąć się
hiperonimy:  zrezygnować

Połączenia

  • inwestor, sponsor wycofał się; drużyna wycofała się
  • wycofać się z igrzysk, z rozgrywek, z rywalizacji, z turnieju, z walki o coś, z wyścigu; z kampanii, z kandydowania, z polityki, z wyborów; z biznesu, z branży, z budowy czegoś, z jakiejś działalności, z finansowania czegoś, z inwestycji, z kampanii, z kontraktu, z organizowania czegoś, z przetargu, ze sprzedaży czegoś, z transakcji, z zakupu; z powodu kontuzji
  • dobrowolnie, oficjalnie; w porę wycofać się
  • musieć, zamierzać, zdecydować się wycofać się

Cytaty

Na trzy miesiące przed wyborami Waszyngton zapowiedział, że zamierza wycofać się z życia politycznego.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Polski pięściarz niespodziewanie wycofał się z walki po dwóch rundach rywalizacji.

źródło: NKJP: Powrót Gołoty, Dziennik Polski, 2003-07-21

Dyrektor miał się określić, czy zamierza wycofać się z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej [...].

źródło: NKJP: (aw): Dyrektor szpitala zrezygnował, Dziennik Łódzki, 2005-10-06

Po wybuchu intifady praktycznie wszystkie biura podróży wycofały się z organizowania wypraw do Izraela, co jednak nie znaczy, że ruch turystyczny zamarł całkowicie.

źródło: NKJP: Jarosław Kałucki: Zobaczyć Jerozolimę, Trybuna Śląska, 2004-04-10

Organizatorzy gali, którzy raz już przekładali termin z 27 lipca na 10 sierpnia, poinformowali, że w ostatniej chwili wycofał się główny sponsor imprezy.

źródło: NKJP: (m. w.): Potrzeba cudu za dużą gotówkę, Dziennik Bałtycki, 2002-08-07

Składnia

bez ograniczeń + wycofać się +
(z CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś wycofał się rakiem
ktoś zatrzymał się w pół drogi
ktoś wycofał się w pół drogi
ktoś zatrzymał się w pół drogi
ktoś wycofał się w pół drogi
Data ostatniej modyfikacji: 01.03.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj