Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. rozewrzeć (okno, książkę)
1. okno
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odmykać się, otwierać się, roztwierać się | |
| antonimy: | zamykać się |
Cytaty
|
Widowisko zaczynało się od stukotu w zamkniętą bramę Barbakanu, potem odrzwia rozwierały się szeroko i na dziedziniec Rondla wpadała grupa roztańczonych igrców, muzyków, skoczków i rozśpiewanych niewiast. źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
|
|
Tuż za Drugą Bramą formuje się zwarta kolumna [...]. Rozwiera się krata legendarnej bramy. źródło: NKJP: Wojciech Giełżyński: Maj na styropianie, Polityka, 2008-05-17 |
|
|
Drzwi szklane wahadłowe - rozwierają się w obie strony, są bardzo wygodne - otwierają się pod naporem ciała i zamykają samoczynnie ruchem wahadłowym. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozwieram się |
rozwieramy się |
|||
| 2 os. |
rozwierasz się |
rozwieracie się |
|||
| 3 os. |
rozwiera się |
rozwierają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałem się +(e)m się rozwierał |
rozwierałam się +(e)m się rozwierała |
rozwierałom się +(e)m się rozwierało |
rozwieraliśmy się +(e)śmy się rozwierali |
rozwierałyśmy się +(e)śmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałeś się +(e)ś się rozwierał |
rozwierałaś się +(e)ś się rozwierała |
rozwierałoś się +(e)ś się rozwierało |
rozwieraliście się +(e)ście się rozwierali |
rozwierałyście się +(e)ście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierał się |
rozwierała się |
rozwierało się |
rozwierali się |
rozwierały się |
bezosobnik: rozwierano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rozwierał będę się rozwierać |
będę się rozwierała będę się rozwierać |
będę się rozwierało będę się rozwierać |
będziemy się rozwierali będziemy się rozwierać |
będziemy się rozwierały będziemy się rozwierać |
| 2 os. |
będziesz się rozwierał będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierała będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierało będziesz się rozwierać |
będziecie się rozwierali będziecie się rozwierać |
będziecie się rozwierały będziecie się rozwierać |
| 3 os. |
będzie się rozwierał będzie się rozwierać |
będzie się rozwierała będzie się rozwierać |
będzie się rozwierało będzie się rozwierać |
będą się rozwierali będą się rozwierać |
będą się rozwierały będą się rozwierać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozwierajmy się |
|
| 2 os. |
rozwieraj się |
rozwierajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałbym się bym się rozwierał |
rozwierałabym się bym się rozwierała |
rozwierałobym się bym się rozwierało |
rozwieralibyśmy się byśmy się rozwierali |
rozwierałybyśmy się byśmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałbyś się byś się rozwierał |
rozwierałabyś się byś się rozwierała |
rozwierałobyś się byś się rozwierało |
rozwieralibyście się byście się rozwierali |
rozwierałybyście się byście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierałby się by się rozwierał |
rozwierałaby się by się rozwierała |
rozwierałoby się by się rozwierało |
rozwieraliby się by się rozwierali |
rozwierałyby się by się rozwierały |
bezosobnik: rozwierano by się
bezokolicznik: rozwierać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozwierając się
gerundium: rozwieranie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| D. | rozwierania się |
rozwierań się |
| C. | rozwieraniu się |
rozwieraniom się |
| B. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| N. | rozwieraniem się |
rozwieraniami się |
| Ms. | rozwieraniu się |
rozwieraniach się |
| W. | rozwieranie się |
rozwierania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozwierający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierająca się |
| D. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającej się |
| C. | rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającej się |
| B. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierającą się |
| N. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającą się |
| Ms. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierające się |
| D. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
| C. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
| B. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierające się |
| N. | rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
| Ms. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
odpowiednik aspektowy: rozewrzeć się
2. książka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | roztwierać się | |
| antonimy: | zamykać się | |
| hiperonimy: | rozkładać się |
Cytaty
|
Jego palce rozwierają się. Pochodnia wypada z jego ręki. źródło: KWSJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975 |
|
|
Chce ulecieć, ale nawet nie drgnie, zamarła w nieruchomym ciele, nic nie może powiedzieć, zaciśnięte szczęki nie wypuszczą ani jednego słowa, w końcu wszystko przechodzi, napięte mięśnie wiotczeją, dłonie rozwierają się, odsłaniając krwawe ślady po paznokciach. źródło: KWSJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000 |
|
|
Byli niczym wygłodniałe pisklęta. Pomarszczone dzióbki rozwierały się ufnie. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007 |
|
|
Zupełnie inne odczucia musiał mieć ów mężczyzna, gdy zobaczył nad sobą rozwierający się z apetytem ogromny pysk pełen zębisk spiczastych jak sztylety. źródło: KWSJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
|
Od czasu do czasu rozwiera się raptownie jakieś oko, spogląda przez moment z nieprzytomnym wyrazem zdumienia, po czym jakby z dezaprobatą wobec otaczającej rzeczywistości, bladej i zmiętoszonej, czym prędzej się zamyka. źródło: KWSJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozwieram się |
rozwieramy się |
|||
| 2 os. |
rozwierasz się |
rozwieracie się |
|||
| 3 os. |
rozwiera się |
rozwierają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałem się +(e)m się rozwierał |
rozwierałam się +(e)m się rozwierała |
rozwierałom się +(e)m się rozwierało |
rozwieraliśmy się +(e)śmy się rozwierali |
rozwierałyśmy się +(e)śmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałeś się +(e)ś się rozwierał |
rozwierałaś się +(e)ś się rozwierała |
rozwierałoś się +(e)ś się rozwierało |
rozwieraliście się +(e)ście się rozwierali |
rozwierałyście się +(e)ście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierał się |
rozwierała się |
rozwierało się |
rozwierali się |
rozwierały się |
bezosobnik: rozwierano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rozwierał będę się rozwierać |
będę się rozwierała będę się rozwierać |
będę się rozwierało będę się rozwierać |
będziemy się rozwierali będziemy się rozwierać |
będziemy się rozwierały będziemy się rozwierać |
| 2 os. |
będziesz się rozwierał będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierała będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierało będziesz się rozwierać |
będziecie się rozwierali będziecie się rozwierać |
będziecie się rozwierały będziecie się rozwierać |
| 3 os. |
będzie się rozwierał będzie się rozwierać |
będzie się rozwierała będzie się rozwierać |
będzie się rozwierało będzie się rozwierać |
będą się rozwierali będą się rozwierać |
będą się rozwierały będą się rozwierać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozwierajmy się |
|
| 2 os. |
rozwieraj się |
rozwierajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałbym się bym się rozwierał |
rozwierałabym się bym się rozwierała |
rozwierałobym się bym się rozwierało |
rozwieralibyśmy się byśmy się rozwierali |
rozwierałybyśmy się byśmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałbyś się byś się rozwierał |
rozwierałabyś się byś się rozwierała |
rozwierałobyś się byś się rozwierało |
rozwieralibyście się byście się rozwierali |
rozwierałybyście się byście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierałby się by się rozwierał |
rozwierałaby się by się rozwierała |
rozwierałoby się by się rozwierało |
rozwieraliby się by się rozwierali |
rozwierałyby się by się rozwierały |
bezosobnik: rozwierano by się
bezokolicznik: rozwierać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozwierając się
gerundium: rozwieranie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| D. | rozwierania się |
rozwierań się |
| C. | rozwieraniu się |
rozwieraniom się |
| B. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| N. | rozwieraniem się |
rozwieraniami się |
| Ms. | rozwieraniu się |
rozwieraniach się |
| W. | rozwieranie się |
rozwierania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozwierający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierająca się |
| D. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającej się |
| C. | rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającej się |
| B. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierającą się |
| N. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającą się |
| Ms. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierające się |
| D. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
| C. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
| B. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierające się |
| N. | rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
| Ms. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
odpowiednik aspektowy: rozewrzeć się
3. widok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | otwierać się | |
| hiperonimy: | odsłaniać się, pokazywać się |
Cytaty
|
Mohylna Dolina rozwierała się w ich stronę ścianami o konturach roztartych w konwulsjach upalnego powietrza, jakby spoglądając na zbliżające się samotnie pojazdy, zasłuchana w skrzypienie kół nieufnie i nieprzyjaźnie. źródło: KWSJP: Włodzimierz Odojewski: Zasypie wszystko, zawieje..., 1967 |
|
|
Grodzka wielkim, zamaszystym lejem rozwiera się w przestrzeń Rynku. źródło: KWSJP: Janusz Roszko: Wierzynek i jego sąsiedzi, 1980 |
|
|
Cała podłoga kancelarii zasłana była służbowymi papierami; dalej rozwierała się perspektywa wielkiej sali koszarowej. źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozwieram się |
rozwieramy się |
|||
| 2 os. |
rozwierasz się |
rozwieracie się |
|||
| 3 os. |
rozwiera się |
rozwierają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałem się +(e)m się rozwierał |
rozwierałam się +(e)m się rozwierała |
rozwierałom się +(e)m się rozwierało |
rozwieraliśmy się +(e)śmy się rozwierali |
rozwierałyśmy się +(e)śmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałeś się +(e)ś się rozwierał |
rozwierałaś się +(e)ś się rozwierała |
rozwierałoś się +(e)ś się rozwierało |
rozwieraliście się +(e)ście się rozwierali |
rozwierałyście się +(e)ście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierał się |
rozwierała się |
rozwierało się |
rozwierali się |
rozwierały się |
bezosobnik: rozwierano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rozwierał będę się rozwierać |
będę się rozwierała będę się rozwierać |
będę się rozwierało będę się rozwierać |
będziemy się rozwierali będziemy się rozwierać |
będziemy się rozwierały będziemy się rozwierać |
| 2 os. |
będziesz się rozwierał będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierała będziesz się rozwierać |
będziesz się rozwierało będziesz się rozwierać |
będziecie się rozwierali będziecie się rozwierać |
będziecie się rozwierały będziecie się rozwierać |
| 3 os. |
będzie się rozwierał będzie się rozwierać |
będzie się rozwierała będzie się rozwierać |
będzie się rozwierało będzie się rozwierać |
będą się rozwierali będą się rozwierać |
będą się rozwierały będą się rozwierać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozwierajmy się |
|
| 2 os. |
rozwieraj się |
rozwierajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozwierałbym się bym się rozwierał |
rozwierałabym się bym się rozwierała |
rozwierałobym się bym się rozwierało |
rozwieralibyśmy się byśmy się rozwierali |
rozwierałybyśmy się byśmy się rozwierały |
| 2 os. |
rozwierałbyś się byś się rozwierał |
rozwierałabyś się byś się rozwierała |
rozwierałobyś się byś się rozwierało |
rozwieralibyście się byście się rozwierali |
rozwierałybyście się byście się rozwierały |
| 3 os. |
rozwierałby się by się rozwierał |
rozwierałaby się by się rozwierała |
rozwierałoby się by się rozwierało |
rozwieraliby się by się rozwierali |
rozwierałyby się by się rozwierały |
bezosobnik: rozwierano by się
bezokolicznik: rozwierać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozwierając się
gerundium: rozwieranie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| D. | rozwierania się |
rozwierań się |
| C. | rozwieraniu się |
rozwieraniom się |
| B. | rozwieranie się |
rozwierania się |
| N. | rozwieraniem się |
rozwieraniami się |
| Ms. | rozwieraniu się |
rozwieraniach się |
| W. | rozwieranie się |
rozwierania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozwierający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierająca się |
| D. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierającej się |
| C. | rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającemu się |
rozwierającej się |
| B. | rozwierającego się |
rozwierającego się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierającą się |
| N. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającą się |
| Ms. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rozwierający się |
rozwierający się |
rozwierające się |
rozwierające się |
| D. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
| C. | rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
rozwierającym się |
| B. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierające się |
| N. | rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
rozwierającymi się |
| Ms. | rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
rozwierających się |
odpowiednik aspektowy: rozewrzeć się
Składnia
|
+ | rozwierać się | + |
(DOKĄD)
|