UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sprowadzić

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: prowadzić

1. turystów ze szczytu

Definicja

prowadząc osobę, pomóc jej zejść lub zmusić ją do zejścia do miejsca położonego niżej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • sprowadzić na dół
  • sprowadzić z góry

Cytaty

Pracę ratowników można zamknąć w prostej formule: trzeba tak działać, by bezpiecznie dotrzeć do rannego i sprowadzić go w dolinę.

źródło: NKJP: Michał Jagiełło tytuł Wołanie w górach : wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

[...] ciężko jej sprowadzić córkę z trzeciego piętra, a jeszcze trudniej wrócić z nią do domu.

źródło: NKJP: Barbara Niemier: NIE JESTEM SAMA, Gazeta Wyborcza, 1994-07-02

[...] potem ubrany na czarno funkcjonariusz sprowadził ich na dół do piwnic zamienionych na cele.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

Rzosobowy + sprowadzić +
KOGO + (SKĄD) + DOKĄD

2. lekarza

Definicja

spowodować przybycie jakiejś osoby albo zwierzęcia lub dostarczenie jakiejś rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Połączenia

  • sprowadzić policję, rodzinę; pomoc; karetkę, taksówkę; maszyny, sprzęt, towar
  • sprowadzić do domu, do kraju, do miasta, do Polski, do Poznania, ...
  • sprowadzić z Anglii, z Ameryki..., zza granicy
  • co pana, panią, ... sprowadziło tu, w nasze strony,...

Cytaty

Arabowie jako pierwsi zrozumieli, że na świętych kamieniach można zarabiać, więc sprowadzili je z Indii do Europy.

źródło: NKJP: Jacek Pawlicki: KAMIENIE SZLACHETNE, Gazeta Wyborcza, 1995-12-22

Nad wieczorem przestraszeni rodzice sprowadzili lekarza, ten jednak nie potrafił zaklasyfikować nagłego wyskoku temperatury.

źródło: NKJP: Halina Poświatowska: Opowieść dla przyjaciela, 1967

Sprowadzono broń gazową, armatki wodne, uzbrojono milicję w lekkie samochody pancerne, tak zwane skoty.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

[...] film „nigdy w życiu ” jest przykładem że można zrobić film który sprowadzi widzów do kina [...].

źródło: NKJP: Rozmowa - Artur Żmijewski, Onet.pl - Rozmowy, 2004-02-19

Do Kuźnic sprowadzono psa, który poprowadził swojego przewodnika od mercedesa do drzewa stojącego tuż obok.

źródło: NKJP: Jerzy Jurecki: Tajemnica śmierć taksówkarza, Tygodnik Podhalański, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

bez ograniczeń + sprowadzić +
KOGO/CO + (SKĄD) + (DOKĄD)

3. wojnę

Definicja

stać się przyczyną jakiejś sytuacji lub jakiegoś stanu rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • sprowadzić kłopoty, klęskę, niebezpieczeństwo, nieszczęście

Cytaty

Mężczyzna sprowadził zagrożenie na wiele osób [...].

źródło: NKJP: (AK): Pożar na zawołanie, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-23

[...] awaria magistrali dostarczającej ciepło z Elektrociepłowni Kraków SA sprowadziła kłopoty na mieszkańców południowych dzielnic miasta.

źródło: NKJP: (AB): Ofiary mrozu czy głupoty?, Trybuna, 2006

[...] większość mieszkańców chodziła do sadu, gdzie wiązała szczepy drzew powrósłami, aby uchronić je od owadów, a tym samym sprowadzić urodzaj.

źródło: NKJP: Święta bogate w zwyczaje, Dziennik Polski, 2002-12-24

Ten napis ochroni domostwo przed nieszczęściami i złem, sprowadzi radość i spokój na jego mieszkańców.

źródło: NKJP: Grażyna Antoniewicz: Pokłon Trzech Królów i Gwiazda Betlejemska na Pomorzu, Dziennik Bałtycki, 2011-01-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

bez ograniczeń + sprowadzić +
CO

4. rzecz do absurdu

Definicja

odnosząc się do jakiegoś zjawiska lub działania, zmienić jego zakres

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • sprowadzić dyskusję, rozmowę do czegoś
  • sprowadzić do absurdu, do konkretów; do jednej (formuły, postaci, płaszczyzny...), do postaci, do poziomu; do roli kogoś/czegoś

Cytaty

Kant starał się sprowadzić religię do etyki [...].

źródło: NKJP: Tischner Józef: W krainie schorowanej wyobraźni, 1993

[...] praca Goldhagena cofnęła stan badań do poziomu lat 50., a genezę zbrodni sprowadziła do tezy, że „Adolf Hitler był nieuniknioną konsekwencją niemieckiej historii” .

źródło: NKJP: Wojciech Pięciak: Zwyczajni Niemcy i Holocaust (2), Gazeta Wyborcza, 1997-05-31

Natalia [...] nie chce zostać po raz drugi podporządkowana mężczyźnie i sprowadzona do roli gospodyni domowej.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Starą łajbą do nowego świata, Esensja, 2009-07-02

Trudno sprowadzić modlitwę do zabawy, ale trzeba pamiętać, iż dziecko w tym wieku szybko się nudzi.

źródło: NKJP: Janusz Mastalski: Zarys teorii wychowania, 2002

Jeśli opowiadał, to po to tylko, żeby rzecz całą sprowadzić do anegdoty i rozweselić słuchaczy.

źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

bez ograniczeń + sprowadzić +
CO/KOGO + do CZEGO

5. rozmowę na inny temat

Definicja

zmienić temat rozmowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

  • sprowadzić dyskusję, rozmowę
  • sprowadzić na temat, na tor

Cytaty

A co na to Janusz? - spytałem, starając się sprowadzić rozmowę na temat, który mnie interesował.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997

– Zastanówmy się lepiej, dokąd mogli pójść znad przystani – sprowadził rozmowę na właściwy tor Kola.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Wielki Guslar: Gdzie woda czysta i trawa zielona, Esensja, 2007-07

[...] sprowadził on dyskusję na płaszczyznę naukową.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

Rzosobowy + sprowadzić +
CO + na CO

6. na manowce, na złą drogę

Definicja

dając przykład lub namawiając kogoś, spowodować, że ta osoba zaczęła postępować w określony sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • sprowadzić na (dobrą, złą, ...) drogę, na manowce, na (złą, właściwą) ścieżkę

Cytaty

[...]ma w sobie ten niezwykły magnetyzm, zdolny sprowadzić na manowce wrażliwców poszukujących doznań [...].

źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005

[...] przy rozważaniach natury teoretycznej nieostrożność w posługiwaniu się nazwami abstrakcyjnymi łatwo może sprowadzić na bezdroża gadaniny nie wiadomo o czym.

źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958

Nigdzie Kaliński nie spotkał tylu osób, które chciałyby sprowadzić go na słuszną drogę, jak wtedy, gdy fotografował jehowitów [...].

źródło: NKJP:Ryszarda Socha: Homo Dei, Polityka, 2005-07-02

Wydawała się zbyt idealna, takie kobiety kuszą lepiej niż zawodowe czorty. Potrafią sprowadzić na złą ścieżkę świętego.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński, Rytuał, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadzę
 sprowadzimy
2 os. sprowadzisz
 sprowadzicie
3 os. sprowadzi
 sprowadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłem
+(e)m sprowadził
 sprowadziłam
+(e)m sprowadziła
 sprowadziłom
+(e)m sprowadziło
 sprowadziliśmy
+(e)śmy sprowadzili
 sprowadziłyśmy
+(e)śmy sprowadziły
2 os. sprowadziłeś
+(e)ś sprowadził
 sprowadziłaś
+(e)ś sprowadziła
 sprowadziłoś
+(e)ś sprowadziło
 sprowadziliście
+(e)ście sprowadzili
 sprowadziłyście
+(e)ście sprowadziły
3 os. sprowadził
 sprowadziła
 sprowadziło
 sprowadzili
 sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sprowadźmy
2 os. sprowadź
 sprowadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sprowadziłbym
bym sprowadził
 sprowadziłabym
bym sprowadziła
 sprowadziłobym
bym sprowadziło
 sprowadzilibyśmy
byśmy sprowadzili
 sprowadziłybyśmy
byśmy sprowadziły
2 os. sprowadziłbyś
byś sprowadził
 sprowadziłabyś
byś sprowadziła
 sprowadziłobyś
byś sprowadziło
 sprowadzilibyście
byście sprowadzili
 sprowadziłybyście
byście sprowadziły
3 os. sprowadziłby
by sprowadził
 sprowadziłaby
by sprowadziła
 sprowadziłoby
by sprowadziło
 sprowadziliby
by sprowadzili
 sprowadziłyby
by sprowadziły

bezosobnik: sprowadzono by

bezokolicznik: sprowadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprowadziwszy

gerundium: sprowadzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprowadzony

odpowiednik aspektowy: sprowadzać

Składnia

bez ograniczeń + sprowadzić +
KOGO + na CO

Frazeologizmy

ktoś sprowadził do parteru kogoś
ktoś/coś sprowadził/sprowadziło kogoś/coś do parteru
ktoś/coś sprowadził/sprowadziło na ziemię kogoś
ktoś/coś ściągnął/ściągnęło komuś na głowę kogoś/coś
Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN