UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bomba I

II III

rzeczownik

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

fr. bombe

z wł. bomba 'pocisk zapalający'

1. atomowa

Definicja

pocisk odznaczający się dużą siłą uderzenia, służący niszczeniu znacznych obiektów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zawalisty
hiperonimy:  pocisk

Połączenia

  • bomba atomowa, biologiczna, chemiczna, jądrowa, neutronowa, nuklearna, termojądrowa, wodorowa; alianckie, amerykańskie, radzieckie... bomby; bomby głębinowe, lotnicze; kierowane, naprowadzane; burzące, rozpryskowe, zapalające
  • bomby i granaty, bomby i karabiny, bomby i kule, bomby i rakiety, bomby i torpedy
  • odłamek; budowa, konstrukcja; ofiary bomby; kilogramy bomb
  • lej po bombie
  • bomba trafiła w coś, uszkodziła, zniszczyła coś; bomby lecą, padają gdzieś, spadły na coś
  • zbudować; odpalić, zrzucić bombę;
  • wynalezienie bomby

Cytaty

Na ten budynek też spadła bomba i rozbiła lewe skrzydło.

źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007

Biblioteka w czasie nalotu nie ucierpiała, ale angielskie bomby zniszczyły pobliski gmach opery.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Pruski skarb krakowski, Gazeta Wyborcza, 1994-10-22

Jak podał oficjalnie Londyn, w ciągu czerwca na Rzeszę zrzucono 15 000 000 kilogramów bomb burzących, nie licząc tysięcy bomb zapalających.

źródło: NKJP: Ewa Fogelzang-Adler: Sytuacja na frontach i polityka międzynarodowa w konspiracyjnych czasopismach społeczno-kulturalnych Krakowa okresu II wojny światowej, 2005

Królowa z dziedzicami tronu uciekła do Anglii i dała aliantom złoża uranu w Kongo, dzięki czemu mogli wyprodukować bombę atomową.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006

Samoloty tego typu pełniły w czasie II wojny światowej dwojaką rolę: nocnego bombowca (z jedną podczepioną bombą) i samolotu łącznikowego.

źródło: NKJP: (WOJ): Kukuruźnik chce latać, Dziennik Polski, 2000-02-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

2. w samolocie

Definicja

specjalnie przygotowany materiał wybuchowy, którego eksplozja ma spowodować duże straty materialne bądź ofiary w ludziach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

  • potężna; amatorska bomba; bomba ukryta, umieszczona gdzieś
  • bomby terrorystów
  • bomba z zapalnikiem; z gwoździami
  • bomba w meczecie; w autobusie, w pociągu, w samolocie, w samochodzie
  • zapalnik; budowa, konstrukcja; detonacja, wybuch; odłamek; ofiary bomby
  • bomba eksplodowała, wybuchła; rozerwała kogoś/coś
  • podłożyć; detonować, zdetonować; rozbroić bombę; podkładać, rzucać; rozbrajać bomby

Cytaty

Szejk [...] przewodził wolontariuszom niemal do końca wojny, gdy bomba podrzucona w jego samochodzie przez nieznanych zabójców rozerwała go na strzępy.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Kiedy funkcjonariusze zaczęli legitymować pasażerów, siedzący w tylnej części pojazdu terrorysta zdetonował bombę.

źródło: NKJP: Omer Anati: Bomba w taksówce, Dziennik Polski, 2001-03-02

Strach pomyśleć, ile mogłoby być ofiar lub rannych, gdyby bomba wybuchła.

źródło: NKJP: R.Nadaj: Bomba na poczcie, Tygodnik Ciechanowski, 2003-06-15

Porywacz twierdził, że jest uzbrojony w granat, ale niewykluczone, że był to blef, podobnie jak pogróżka o dziesięciu bombach umieszczonych w różnych punktach Norwegii.

źródło: NKJP: Piotr Cegielski: Bośniacki krzyk o pokój, Gazeta Wyborcza, 1994-11-04

Zarzucano mi, że za pośrednictwem swoich ludzi groziłem bombą, a nawet podłożyłem ją pod siedzibę redakcji rzeszowskiej ˝Gazety Wyborczej˝.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 13.09.1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

3. groźne zjawisko

Definicja

zjawisko będące potencjalnym zagrożeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • podatkowa bomba; bomba kaloryczna; demograficzna, ekologiczna, socjalna
  • mieszkać, siedzieć, żyć na bombie

Cytaty

Tworzą się piramidy śmieci. W przyszłości może być to bomba ekologiczna.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.05.2000

Sami kupujemy węgiel i ogrzewamy dom za pomocą starego pieca węglowego, który przez kilka lat nie miał zaworu bezpieczeństwa, i nieświadomie mieszkaliśmy na bombie.

źródło: NKJP: (EM): Nauczycielski wykup, Dziennik Polski, 2001-10-26

Jeśli nie załatwimy spraw górnictwa i zbrojeniówki, to będziemy mieli wielką bombę socjalną.

źródło: NKJP: Danuta Zagrodzka: Czujny pionier nie odwraca się plecami, Gazeta Wyborcza, 1993-12-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + bomba +
(JAKA)

4. sensacyjne wydarzenie

Definicja

pot. 
wiadomość lub wydarzenie wzbudzające sensację

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • prawdziwa; informacyjna, medialna bomba

Cytaty

Potem zaczęli u nas drukować też inni Litwini, co nie wydaje się dziś niczym szczególnym, lecz wtedy było szokiem, prawdziwą bombą.

źródło: NKJP: Galeria polska, Dziennik Polski, 2003-12-20

W kuluarach sejmowych rozeszła się wieść, że Zbigniew Siemiątkowski, minister-koordynator służb specjalnych, ma dla prasy informacyjną bombę.

źródło: NKJP: Jerzy Jachowicz: Czekam na Białą Księgę, Gazeta Wyborcza, 1999-03-17

Czy walka boksera ze strongmanem okaże się medialną bombą?

źródło: Internet

Temat, który w pierwszej linii powinien być rozpatrywany przez sądy i prokuraturę, stał się ogólnonarodowym podłożem dyskusyjnym [...]. Z igły można zrobić widły, „nasze” media potrafią zrobić bombę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

Inne uwagi

Zwykle lp

5. coś znakomitego

Definicja

pot. 
rzecz lub wydarzenie oceniane jako znakomite

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • prawdziwa bomba

Cytaty

W Polsce ICQ zdobyło ogromną popularność, i to pomimo wielu swoich wad. [...] To była bomba - mówi Jerzy (27 lat), pracownik firmy komputerowej.

źródło: NKJP: Kilka kliknięć, Dziennik Polski, 2003-10-18

Jeszcze lepsze wrażenie zrobił album „Nucleus” (1995), ale najprawdziwszą bombą okazała się płyta [...] „From Within”.

źródło: Internet

To był niezwykły koncert, prawdziwa bomba, wielka niespodzianka.

źródło: NKJP: (NIKA): Nigel niespodzianka, Dziennik Polski, 2001-01-03

Piosenka ta okazała się muzyczną bombą i jeszcze tego samego miesiąca wskoczyła do top 10 światowych list.

źródło: Internet

Co wy na to, chłopaki? Będziemy gadali z całym światem! Bomba!

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

Inne uwagi

Zwykle lp

6. piwa

Definicja

porcja piwa serwowana w kuflu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Cytaty

W prywatnych sklepikach i sodowiarniach (były takie osobne zakładziki, wytwórnie i sklepy jednocześnie) szumiała woda sodowa, obok oranżady, czyli krachli, podstawowy napój w czas upałów. Oczywiście dla dzieci, bo dorośli często gasili pragnienie bombą piwa.

źródło: NKJP: Upały!, Dziennik Polski, 2000-05-20

To na razie daj nam po bombie żywca, Fel.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

To już czternasta bomba pilznera. W głowie kolorowo.

źródło: NKJP: Tomasz Poller: 15 BOMB PILZNERA HISTORYCZNY RAPORT O „ROZWIJANIU” KARKONOSZY, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1998-08-01

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bomba
bomby
D. bomby
bomb
C. bombie
bombom
B. bombę
bomby
N. bombą
bombami
Ms. bombie
bombach
W. bombo
bomby

Składnia

bez ograniczeń + bomba +
CZEGO

Frazeologizmy

bomba idzie w górę
bomba kobaltowa
bomba wybuchła
bomba pękła
bomba poszła w górę
bomba wulkaniczna
bomba wybuchła
bomba pękła
bomba zegarowa
bomba z opóźnionym zapłonem
bomba zegarowa
bomba z opóźnionym zapłonem
jak bomba
z bomby
Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj