UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wieczność

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wieczność
wieczności
D. wieczności
wieczności
C. wieczności
wiecznościom
B. wieczność
wieczności
N. wiecznością
wiecznościami
Ms. wieczności
wiecznościach
W. wieczności
wieczności

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. wiek

1. nieskończoność

Definicja

nieprzerwane trwanie bez początku i końca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiekuistość

Połączenia

  • cała wieczność
  • wieczność czasu, życia, sztuki; piekła
  • wieczność i nieskończoność, wieczność i nieśmiertelność, czas i wieczność, niezmienność i wieczność
  • mrok, oblicze, otchłań; perspektywa; Ojciec; symbol, wymiar, znak; świadomość wieczności
  • życie w wieczności
  • długi jak wieczność

Cytaty

My, tutaj, na Słowacji, nie rozpaczamy. Rozstajemy się z krewnym dosłownie na parę chwil. Bo co to jest kilka lat w obliczu wieczności?

źródło: NKJP: Daniel Waimer: Przyjazna Słowacja, Dziennik Polski, 2001-04-13

Gorejące na gałązkach świeczki i lampki są symbolem wiecznej światłości, wieczności i oczyszczenia.

źródło: NKJP: G.Czerwińska: Kalendarz polski: O opłatku, choince i wieczerzy, Tygodnik Ciechanowski, 2003-12-24

To, że nad naszymi drobnymi, ludzkimi sprawami, które wydają nam się ogromne, a wobec wszechświata i wieczności są małe, że nad tym wszystkim unosi się coś wielkiego, co niewierzący nazwie losem albo przypadkiem, a wierzący Bogiem.

źródło: NKJP: Katarzyna Bielas: Rozmowa z Wojciechem Kilarem, twórcą muzyki do „Portretu damy” Jane Campion, Gazeta Wyborcza, 1997-04-03

2. długi czas

Definicja

czas odczuwany jako bardzo długi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • cała wieczność
  • wydawać się wiecznością

Cytaty

Zmieniona w wieczność sekunda upłynęła i Langer słysząc cichy trzask odbieranego telefonu, zacharczał: - Ratujcie się! Na miłość boską, ratujcie się!

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Jeśli jakimś cudem rząd dociągnie do września, pójdą one całkowicie w niepamięć. Tydzień to jest dużo czasu w polityce, rok jest wiecznością.

źródło: NKJP: Jestem zadowolony, Dziennik Polski, 2000-10-13

Czekałem potem długo, cholernie długo, całą wieczność - może nawet minutę [...].

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód , by zabijać, 2005

3. życie po śmierci

Definicja

w niektórych religiach pośmiertne trwanie człowieka bez końca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Relacje znaczeniowe

synonimy:  światłość wiekuista, życie wieczne

Połączenia

  • doczesność a wieczność
  • brama, próg; kraina wieczności
  • brama, droga do wieczności
  • droga ku wieczności
  • wieczność czeka
  • odejść, powołać kogoś, przejść do wieczności
  • wierzyć w wieczność
  • myśleć o wieczności, żyć w wieczności

Cytaty

Pierwsze założenie cmentarza miało kształt bramy - symbolu przejścia od doczesności do wieczności; nowsze części mają już układ prostszy, szachownicowy.

źródło: NKJP: Zabytek, symbol, nekropolia, Dziennik Polski, 2003-04-14

Należy się wdzięczność Bogu, że powołuje do wieczności sługi swoje, choć niekiedy czyni to zbyt późno!

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977

Dzisiaj pochówki odchodzących do wieczności ewangelików odbywają się na cmentarzu komunalnym. Tutaj spoczywają solidarnie u boku swych katolickich braci w chrześcijaństwie.

źródło: NKJP: Daniel Weimer: Milczenie mogił, Dziennik Polski, 2002-10-31

Frazeologizmy

ktoś przeniósł się na łono Abrahama
ktoś przeniósł się do wieczności
ktoś przenosi się na łono Abrahama
ktoś przenosi się do wieczności
Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj