UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozmawiać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

ogsł. *orz-ml̥vljati

Czasownik wielokrotny do psł. *ml̥viti.
Zob. mówić

Definicja

porozumiewać się z kimś, mówiąc i słuchając

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

  • rozmawiać z córką, z ojcem, z przyjacielem;
  • rozmawiać o dzieciach, o filmach, o interesach, o pracy, o wakacjach;
  • rozmawiać przez komórkę, przez telefon
  • rozmawiać grzecznie, śmiało, długo; po angielsku, po niemiecku, ...;
  • chcieć, lubić, potrafić; zacząć, skończyć rozmawiać

Cytaty

Odezwał się dzwonek telefonu, co Elizabeth trochę zdziwiło. Gospodarz poszedł odebrać i dość długo z kimś rozmawiał, a potem poprosił ją do telefonu.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Musieli rozmawiać po angielsku, był to jedyny język, który każdy z nich trochę znał.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Kiedy przychodziłem z pracy, milczałem, bo nie wiedziałem, o czym rozmawiać z żoną.

źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Moglibyśmy rozmawiać o książkach, filmach i życiu do samego rana.

źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka opowiadania wyuzdane, 2007

Znam też jego trzynastoletniego brata. Rozmawiamy czasem w windzie.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmawiam
rozmawiamy
2 os. rozmawiasz
rozmawiacie
3 os. rozmawia
rozmawiają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmawiałem
+(e)m rozmawiał
rozmawiałam
+(e)m rozmawiała
rozmawiałom
+(e)m rozmawiało
rozmawialiśmy
+(e)śmy rozmawiali
rozmawiałyśmy
+(e)śmy rozmawiały
2 os. rozmawiałeś
+(e)ś rozmawiał
rozmawiałaś
+(e)ś rozmawiała
rozmawiałoś
+(e)ś rozmawiało
rozmawialiście
+(e)ście rozmawiali
rozmawiałyście
+(e)ście rozmawiały
3 os. rozmawiał
rozmawiała
rozmawiało
rozmawiali
rozmawiały

bezosobnik: rozmawiano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rozmawiał
będę rozmawiać
będę rozmawiała
będę rozmawiać
będę rozmawiało
będę rozmawiać
będziemy rozmawiali
będziemy rozmawiać
będziemy rozmawiały
będziemy rozmawiać
2 os. będziesz rozmawiał
będziesz rozmawiać
będziesz rozmawiała
będziesz rozmawiać
będziesz rozmawiało
będziesz rozmawiać
będziecie rozmawiali
będziecie rozmawiać
będziecie rozmawiały
będziecie rozmawiać
3 os. będzie rozmawiał
będzie rozmawiać
będzie rozmawiała
będzie rozmawiać
będzie rozmawiało
będzie rozmawiać
będą rozmawiali
będą rozmawiać
będą rozmawiały
będą rozmawiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmawiajmy
2 os. rozmawiaj
rozmawiajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmawiałbym
bym rozmawiał
rozmawiałabym
bym rozmawiała
rozmawiałobym
bym rozmawiało
rozmawialibyśmy
byśmy rozmawiali
rozmawiałybyśmy
byśmy rozmawiały
2 os. rozmawiałbyś
byś rozmawiał
rozmawiałabyś
byś rozmawiała
rozmawiałobyś
byś rozmawiało
rozmawialibyście
byście rozmawiali
rozmawiałybyście
byście rozmawiały
3 os. rozmawiałby
by rozmawiał
rozmawiałaby
by rozmawiała
rozmawiałoby
by rozmawiało
rozmawialiby
by rozmawiali
rozmawiałyby
by rozmawiały

bezosobnik: rozmawiano by

bezokolicznik: rozmawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozmawiając

gerundium: rozmawianie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozmawianie
rozmawiania
D. rozmawiania
rozmawiań
C. rozmawianiu
rozmawianiom
B. rozmawianie
rozmawiania
N. rozmawianiem
rozmawianiami
Ms. rozmawianiu
rozmawianiach
W. rozmawianie
rozmawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozmawiający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rozmawiający
rozmawiający
rozmawiający
rozmawiające
rozmawiająca
D. rozmawiającego
rozmawiającego
rozmawiającego
rozmawiającego
rozmawiającej
C. rozmawiającemu
rozmawiającemu
rozmawiającemu
rozmawiającemu
rozmawiającej
B. rozmawiającego
rozmawiającego
rozmawiający
rozmawiające
rozmawiającą
N. rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającą
Ms. rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rozmawiający
rozmawiający
rozmawiające
rozmawiające
D. rozmawiających
rozmawiających
rozmawiających
rozmawiających
C. rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
rozmawiającym
B. rozmawiających
rozmawiających
rozmawiających
rozmawiające
N. rozmawiającymi
rozmawiającymi
rozmawiającymi
rozmawiającymi
Ms. rozmawiających
rozmawiających
rozmawiających
rozmawiających

Składnia

Rzosobowy + rozmawiać +
z KIM + (o KIM/CZYM)
Rzpl + rozmawiać +
(o CZYM)

Frazeologizmy

ktoś rozmawia jak gęś z prosięciem
Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj