Chronologizacja
XVII w., Bor
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | bylina |
byliny |
|
| D. | byliny |
bylin |
|
| C. | bylinie |
bylinom |
|
| B. | bylinę |
byliny |
|
| N. | byliną |
bylinami |
|
| Ms. | bylinie |
bylinach |
|
| W. | bylino |
byliny |
1. roślina
Definicja
Pochodzenie
psł. *bylь 'roślina, ziele, trawa'
Rzeczownik psł. *bylь utworzony za pomocą przyrostka *-ь od imiesłowu *bylъ od psł. *byti. Znaczenie 'roślina, ziele' nawiązuje do pierwotnego znaczenia czasownika 'rosnąć, dojrzewać'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny ogrodowe i doniczkowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny ozdobne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | roślina |
Połączenia
- kwitnąca, ozdobna, trwała, wysoka bylina
- bylina z rodziny (astrowatych, baldaszkowatych, psiankowatych...)
- byliny i krzewy; byliny i kwiaty; byliny i trawy
- gatunki, łodygi bylin
Cytaty
|
Ta roślina znakomicie czuje się w naszych warunkach klimatycznych, a poducha śniegu zimą nawet bardzo dobrze jej robi. Jest to bylina. Sześcioletni krzew ma wysokość 60-80 cm. źródło: NKJP: Cudowny lek rośnie także w Polsce! Korzeń życia lub zielone złoto, Express Ilustrowany, 2002-04-03 |
|
|
Mimo iż w większości przekwitły już letnie kwiaty, rośliny jednoroczne i byliny, w ogrodzie rozpoczyna się jeden z najpiękniejszych okresów. źródło: NKJP: Barwy jesieni, Dziennik Bałtycki, 2008-09-30 |
|
|
Teoretycznie begonia [...] jest byliną, ale na ogół uprawia się ją jako jednoroczną. Przechowywać przez zimę warto jedynie odmiany o pełnych kwiatach, trudniej dostępne w handlu. źródło: NKJP: Na kwietniki i rabaty, Dziennik Polski, 2002-03-15 |
2. pieśń
Definicja
Pochodzenie
ros. bylina 'przeszłość, dawne czasy'
Wyraz pochodzi z ros. gwarowego bylina od ros. byłyj 'były, przeszły, dawny',
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | pieśń |
Połączenia
- ruska, staroruska bylina
Cytaty
|
W jego życiorys wplatają się opowieści jakby żywcem wzięte z bylin, czyli starych ruskich opowieści o herosach ludowych. Miał więc ponoć jako młodzieniec zepchnąć z torów przed nadjeżdżającym pociągiem ciężarówkę i przytrzymać dźwig przed przewróceniem przez wichurę. źródło: NKJP: Ernest Skalski: Portrety, Gazeta Wyborcza, 1994-01-21 |
|
|
My wciąż musimy zaczynać od nowa, szukając nowych dróg. I dzieje się jak w staroruskiej bylinie: bohater stanął na rozdrożu. Dokąd iść jedna droga prowadzi do smoka siedmiogłowego, druga do złego czarodzieja Kościeja, źródło: NKJP: Zbigniew Żakiewicz: Ze wschodniego dziennika mego N.N., 1994 |
|
|
Tradycja ludowa, z której później miały powstać byliny - opowieści o dawnych bohaterach - a także kontynuowane po klasztorach i ośrodkach katedralnych latopisarstwo, podtrzymywały pamięć o świetności dawnej Rusi Włodzimierza Świętego i Jarosława Mądrego, zniszczonej przez bisurmanów. źródło: NKJP: Benedykt Zientara: Dawna Rosja: despotyzm i demokracja, 1995 |