UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oswobodzić się

Chronologizacja

1566, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oswobodzę się
oswobodzimy się
2 os. oswobodzisz się
oswobodzicie się
3 os. oswobodzi się
oswobodzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oswobodziłem się
+(e)m się oswobodził
oswobodziłam się
+(e)m się oswobodziła
oswobodziłom się
+(e)m się oswobodziło
oswobodziliśmy się
+(e)śmy się oswobodzili
oswobodziłyśmy się
+(e)śmy się oswobodziły
2 os. oswobodziłeś się
+(e)ś się oswobodził
oswobodziłaś się
+(e)ś się oswobodziła
oswobodziłoś się
+(e)ś się oswobodziło
oswobodziliście się
+(e)ście się oswobodzili
oswobodziłyście się
+(e)ście się oswobodziły
3 os. oswobodził się
oswobodziła się
oswobodziło się
oswobodzili się
oswobodziły się

bezosobnik: oswobodzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oswobodźmy się
oswobódźmy się
2 os. oswobodź się
oswobódź się
oswobodźcie się
oswobódźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oswobodziłbym się
bym się oswobodził
oswobodziłabym się
bym się oswobodziła
oswobodziłobym się
bym się oswobodziło
oswobodzilibyśmy się
byśmy się oswobodzili
oswobodziłybyśmy się
byśmy się oswobodziły
2 os. oswobodziłbyś się
byś się oswobodził
oswobodziłabyś się
byś się oswobodziła
oswobodziłobyś się
byś się oswobodziło
oswobodzilibyście się
byście się oswobodzili
oswobodziłybyście się
byście się oswobodziły
3 os. oswobodziłby się
by się oswobodził
oswobodziłaby się
by się oswobodziła
oswobodziłoby się
by się oswobodziło
oswobodziliby się
by się oswobodzili
oswobodziłyby się
by się oswobodziły

bezosobnik: oswobodzono by się

bezokolicznik: oswobodzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

oswobodziwszy się

gerundium: oswobodzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oswobodzenie się
oswobodzenia się
D. oswobodzenia się
oswobodzeń się
C. oswobodzeniu się
oswobodzeniom się
B. oswobodzenie się
oswobodzenia się
N. oswobodzeniem się
oswobodzeniami się
Ms. oswobodzeniu się
oswobodzeniach się
W. oswobodzenie się
oswobodzenia się

odpowiedniki aspektowe: oswobadzać się , oswabadzać się

Pochodzenie

Zob. swoboda

1. z rąk oprawców

Definicja

książk. 
odzyskać wolność, będąc przedtem przetrzymywanym pod przymusem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uwolnić się, wyswobodzić się

Cytaty

Młody radny dokładnie nie pamięta, w jaki sposób oswobodził się z rąk oprawców.

źródło: NKJP: (ap): Nóż zamiast pracy, Dziennik Bałtycki. 2011

Spod panowania pruskiego Szamotuły oswobodziły się 28 XII 1918.

źródło: NKJP: Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska: przewodnik, 1989

Alfred Szymański tylko cudem oswobodził się z rąk swoich oprawców.

źródło: NKJP: (wit): Z nożem przy gardle, Wieczór Wybrzeża, 2002-01-08

Po przybyciu na miejsce zesłania był początkowo pilnie strzeżony. Mimo to nie zaniechał planów oswobodzenia się z niewoli.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Składnia

bez ograniczeń + oswobodzić się +
(z CZEGO | spod CZEGO )

2. z uścisku

Definicja

książk. 
uwolnić się z czegoś, co uniemożliwia swobodny ruch

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uwolnić się, wyswobodzić się

Cytaty

Wilmowski delikatnie oswobodził się z ich uścisku.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

94-letnia kobieta leżała na podłodze, usiłując się oswobodzić.

źródło: NKJP: Anna Głuch: Napadli na staruszkę, by zabrać jej telewizor, Gazeta Krakowska, 2008-05-29

Potem zręcznie i bez wysiłku oswobodziła się od jego rąk, odwróciła, znowu oparła o balustradę, wciągnęła głowę w ramiona.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Marek K. oswobodził się z kajdanek po kwadransie, podłączył zapasowy aparat, ukryty w szafie i zatelefonował na policję.

źródło: NKJP: Henryk Malanowski: Sprawy nie rozwiązane, Detektyw nr 2 (150), 1999

Tata błyskawicznym ruchem chwycił kota za kark i przydusił do ziemi. Belmondo miauknął dziko, rozpłaszczył się na podłodze i szarpnął do tyłu, jednak nie udało mu się oswobodzić.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998

Składnia

bez ograniczeń + oswobodzić się +
(z CZEGO)

3. z uzależnienia

Definicja

książk. 
uwolnić się od jakichś negatywnych uczuć lub zjawisk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uwolnić się, wyswobodzić się

Cytaty

- Oswobodzisz się z przykrego położenia.

źródło: NKJP: Mirosław Winczewski: Wielki sennik współczesny, 2007

Bywa, że poręczyciele pragną oswobodzić się z przyjętych zobowiązań.

źródło: NKJP: Andrzej Goszczyński: Ile za wolność, Polityka nr 2359, 2002-07-20

Niepodległość pozwoliła też Czarnogórze oswobodzić się od problemu Kosowa.

źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Nauka chodzenia, Polityka nr 2619, 2007-09-08

Zbieg okoliczności powoduje, że ich drogi przecinają się i życie stwarza im szansę, by mogli oswobodzić się z emocjonalnego uśpienia.

źródło: NKJP: tor.com.pl

Punkt konsultacyjno-informacyjny przeznaczony jest głównie dla narkomanów, chcących oswobodzić się z tego uzależnienia, a także dla ich rodzin, które pragną im w tym pomóc.

źródło: NKJP: ADG: Pół roku spokojnego życia, Gazeta Poznańska, 2001-07-20

Składnia

bez ograniczeń + oswobodzić się +
(z CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 17.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj