UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rwać

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *rъvati, *rovǫ / *rujǫ 'rozrywać, rozszarpywać, przerywać; drzeć, targać'

1. owoce

Definicja

oddzielać kawałki roślin bądź ich owoce od reszty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obrywać, zrywać

Połączenia

  • rwać jabłka, kłosy, kwiaty, listki, maliny, owoce

Cytaty

Bezmyślnie rwałam jeden za drugim listki mięty. Rozcierałam je w palcach, podnosiłam do nosa, wyrzucałam i rwałam następny.

źródło: KWSJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Kłoska rwała wielkie liście łopianu i ścieliła sobie nimi legowisko.

źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Chciał być taki jak inni, a dumna bieda nie pozwalała uganiać w połatanych portkach, zakradać się do cudzego sadu „na dzierżawę” i rwać cierpkie jeszcze jabłka.

źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwany
rwany
rwany
rwane
rwana
D. rwanego
rwanego
rwanego
rwanego
rwanej
C. rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanej
B. rwanego
rwanego
rwany
rwane
rwaną
N. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwaną
Ms. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwani
rwani
rwane
rwane
D. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych
C. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
B. rwanych
rwanych
rwanych
rwane
N. rwanymi
rwanymi
rwanymi
rwanymi
Ms. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych

odpowiednik aspektowy: zerwać

Składnia

Rzosobowy + rwać +
CO

2. chwasty

Definicja

gwałtownym ruchem wyciągać coś z podłoża, w którym jest osadzone

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyrywać

Połączenia

  • rwać chwasty, marchew; ząb

Cytaty

Zapanował w naszym domu niemały popłoch, gdy znany warszawski dentysta [...], zresztą wybitny swego czasu oszczepnik, co sprawiało, że rękę miał mocną i rwał zęby znakomicie, ofiarował rodzicom obraz: martwą naturę.

źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986

Cały dzień tkwią w polu, dłubią coś, chwasty rwą, orzą, sieją, kopcują kartofle.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Całą noc przeleżała w bruździe ogarnięta drętwotą. Gdy słońce znów wzeszło, zorientowała się, że jest w warzywniku. Zaczęła rwać marchew i rzepę.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwany
rwany
rwany
rwane
rwana
D. rwanego
rwanego
rwanego
rwanego
rwanej
C. rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanej
B. rwanego
rwanego
rwany
rwane
rwaną
N. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwaną
Ms. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwani
rwani
rwane
rwane
D. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych
C. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
B. rwanych
rwanych
rwanych
rwane
N. rwanymi
rwanymi
rwanymi
rwanymi
Ms. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych

odpowiednik aspektowy: wyrwać

Składnia

Rzosobowy + rwać +
CO

3. na strzępy

Definicja

szarpiąc, powodować, że coś rozpada się na części

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • rwać bluzkę, spodnie, ubranie; papier
  • rwać pazurami, zębami
  • rwać na kawałki, na strzępy
  • szarpać i rwać

Cytaty

W gazetach wkrótce pojawiły się inseraty ścieżańskiej fabryki instrumentów mechanicznych, na które natrafiali zdemobilizowani żołnierze, gdy po kawałku rwali papier na skręty z machorką.

źródło: KWSJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998

Podpuszczano je do idących, którzy zwalniali kroku lub iść nie chcieli czy nie mogli. Pies rwał spodnie więźnia, gryzł i więzień zdobywał się na ostatni wysiłek, szedł dalej.

źródło: KWSJP: Józef Czapski: Na nieludzkiej ziemi, 1947

Przymykał oczy, palcami obu rąk rwał i pakował do ust kawałki placka.

źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwany
rwany
rwany
rwane
rwana
D. rwanego
rwanego
rwanego
rwanego
rwanej
C. rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanej
B. rwanego
rwanego
rwany
rwane
rwaną
N. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwaną
Ms. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwani
rwani
rwane
rwane
D. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych
C. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
B. rwanych
rwanych
rwanych
rwane
N. rwanymi
rwanymi
rwanymi
rwanymi
Ms. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

bez ograniczeń + rwać +
CO + (CZYM)

4. do przodu

Definicja

przemieszczać się bardzo szybko

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pędzić

Połączenia

  • rwać co sił, nieprzytomnie
  • ktoś rwie jak szalony
  • rwący nurt, potok; rwąca rzeka

Cytaty

Rwał nieprzytomnie. Maszyna ciągnęła jak wszyscy diabli. Przechylił się na siodełku do przodu, niemal się położył na kierownicy.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Ruszyli w bezdrożny step. Wypoczęte konie rwały rączo, toteż wkrótce zabudowania farmy zniknęły za zakrętem.

źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Rwał przed siebie jak szalony, myśląc tylko o jednym: Jak się wyrwać, jak zmylić pogoń?

źródło: KWSJP: Jerzy Bronisławski: Zanim przyjdą o świcie, 1969

Wezbrane strugi wody rwały bruzdami zagonów […]. Małe i spokojne strumyki zamieniły się z rozszalałe potoki.

źródło: KWSJP: Jan Antoł: Wieści z Szaflar, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 29

Pociąg rwał przez pustą przestrzeń okrążając miasto, którego granice wyznaczały teraz ognie pożarów i światła opadających powoli rakiet.

źródło: KWSJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

odpowiednik aspektowy: wyrwać

5. kogoś rwie w kościach

Definicja

boleć w sposób przypominający szarpanie, raz bardzo silnie, raz słabiej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  boleć

Połączenia

  • biodro, kolano, ząb rwie
  • rwie w brzuchu, w kościach, w stawach
  • rwący ból

Cytaty

- Po coś tu przyszedł - zapytała Daria, przyciskając ręką policzek. Ząb rwał coraz mocniej.

źródło: KWSJP: Elżbieta Szemplińska-Sobolewska: Potrójny ślad, 1984

Teraz czuję się już dobrze, jeszcze tylko chwilami kolano rwie.

źródło: NKJP: (TSZ): IV liga Piłkarska, Dziennik Polski, 2005-09-12

Bolały go plecy i rwało w nodze, wierzył już jednak, że wkrótce powróci do zdrowia.

źródło: KWSJP: Albin Bobruk: Zagony Rososzy, 1984

Od kamiennej podłogi w wieży łamało mnie w kościach i rwało w stawach.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

Składnia

Rznieżywotny + rwać + bez ograniczeń
Ø + rwać +
GDZIE

6. dziewczyny

Definicja

pot. 
starać się zawrzeć znajomość z jakąś osobą i zainteresować ją pod względem erotycznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  podrywać

Połączenia

  • rwać dziewczyny, laski

Cytaty

Zaczynał swoją karierę naukową jako asystent w jednym z takich instytutów i wylano go wkrótce, bo zamiast liczyć kłosy na poletkach doświadczalnych, rwał miejscowe dziewuchy.

źródło: KWSJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Chłopak to może rwać baby jak śliwki, i jest okay. A dziewczyna?

źródło: KWSJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976

- I co? I co? - Zdzira. Na wolności lepsze rwałem.

źródło: KWSJP: Roman Śliwonik: Wybór opowiadań, 1984

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwany
rwany
rwany
rwane
rwana
D. rwanego
rwanego
rwanego
rwanego
rwanej
C. rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanej
B. rwanego
rwanego
rwany
rwane
rwaną
N. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwaną
Ms. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwani
rwani
rwane
rwane
D. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych
C. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
B. rwanych
rwanych
rwanych
rwane
N. rwanymi
rwanymi
rwanymi
rwanymi
Ms. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych

odpowiednik aspektowy: wyrwać

Składnia

Rzosobowy + rwać +
KOGO

7. sztangę

Definicja

sport. 
ćwicząc podnoszenie ciężarów, podnosić sztangę bezpośrednio z ziemi i zdecydowanym ruchem unosić ją nad głowę, trzymając wyprostowanymi rękami

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • rwać sztangę
  • rwanie i podrzut

Cytaty

Jak u legendarnego Huberta Wagnera, po rozgrzewce lechici podrzucali i rwali sztangę oraz hantle na treningowym boisku.

źródło: NKJP: Polska Głos Wielkopolski, 2005-08-24

Pierwsze podejście Polki do rwania sztangi ważącej 120 kg było nieudane.

źródło: NKJP: Gazeta Wrocławska, 2002-11-25

Podczas igrzysk azjatyckich w Hiroszimie atletki z Chin pobiły 14 rekordów świata w rwaniu i podrzucaniu sztangi

źródło: NKJP: Od ściany do ściany, Gazeta Wyborcza, 1994-11-30

Medale olimpijskie przyznawane są za wynik łączny w dwuboju, czyli w rwaniu i podrzucie .

źródło: NKJP: Przewodnik po dyscyplinach olimpijskich, Polityka, 2000-09-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwę
rwiemy
2 os. rwiesz
rwiecie
3 os. rwie
rwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałem
+(e)m rwał
rwałam
+(e)m rwała
rwałom
+(e)m rwało
rwaliśmy
+(e)śmy rwali
rwałyśmy
+(e)śmy rwały
2 os. rwałeś
+(e)ś rwał
rwałaś
+(e)ś rwała
rwałoś
+(e)ś rwało
rwaliście
+(e)ście rwali
rwałyście
+(e)ście rwały
3 os. rwał
rwała
rwało
rwali
rwały

bezosobnik: rwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rwał
będę rwać
będę rwała
będę rwać
będę rwało
będę rwać
będziemy rwali
będziemy rwać
będziemy rwały
będziemy rwać
2 os. będziesz rwał
będziesz rwać
będziesz rwała
będziesz rwać
będziesz rwało
będziesz rwać
będziecie rwali
będziecie rwać
będziecie rwały
będziecie rwać
3 os. będzie rwał
będzie rwać
będzie rwała
będzie rwać
będzie rwało
będzie rwać
będą rwali
będą rwać
będą rwały
będą rwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rwijmy
2 os. rwij
rwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rwałbym
bym rwał
rwałabym
bym rwała
rwałobym
bym rwało
rwalibyśmy
byśmy rwali
rwałybyśmy
byśmy rwały
2 os. rwałbyś
byś rwał
rwałabyś
byś rwała
rwałobyś
byś rwało
rwalibyście
byście rwali
rwałybyście
byście rwały
3 os. rwałby
by rwał
rwałaby
by rwała
rwałoby
by rwało
rwaliby
by rwali
rwałyby
by rwały

bezosobnik: rwano by

bezokolicznik: rwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rwąc

gerundium: rwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rwanie
rwania
D. rwania
rwań
C. rwaniu
rwaniom
B. rwanie
rwania
N. rwaniem
rwaniami
Ms. rwaniu
rwaniach
W. rwanie
rwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rwący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwący
rwący
rwący
rwące
rwąca
D. rwącego
rwącego
rwącego
rwącego
rwącej
C. rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącemu
rwącej
B. rwącego
rwącego
rwący
rwące
rwącą
N. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącą
Ms. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
rwącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwący
rwący
rwące
rwące
D. rwących
rwących
rwących
rwących
C. rwącym
rwącym
rwącym
rwącym
B. rwących
rwących
rwących
rwące
N. rwącymi
rwącymi
rwącymi
rwącymi
Ms. rwących
rwących
rwących
rwących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rwany
rwany
rwany
rwane
rwana
D. rwanego
rwanego
rwanego
rwanego
rwanej
C. rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanemu
rwanej
B. rwanego
rwanego
rwany
rwane
rwaną
N. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwaną
Ms. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
rwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rwani
rwani
rwane
rwane
D. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych
C. rwanym
rwanym
rwanym
rwanym
B. rwanych
rwanych
rwanych
rwane
N. rwanymi
rwanymi
rwanymi
rwanymi
Ms. rwanych
rwanych
rwanych
rwanych

odpowiednik aspektowy: wyrwać

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

bez ograniczeń + rwać +
CO

Frazeologizmy

coś rwie oczy
ktoś rwie sobie włosy z głowy
ktoś rozdziera szaty
ktoś rwie szaty

Przysłowia

Cicha woda brzegi rwie
Data ostatniej modyfikacji: 18.02.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj