UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozłożyć się

Chronologizacja

1558, SPXVI

Pochodzenie

ogsł. *orz-ložiti sę

Zob. łożyć

1. o parasolu

Definicja

oddalić od siebie swoje części, powodując zwiększenie się powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rozpostrzeć się
	antonimy:	złożyć się

Cytaty

Spódniczka rozłożyła się jak płatki kwiatu, a warkocze, grube jak liny okrętowe, zataczały koła, pozostawiając za sobą smugi rozwarstwionego powietrza.

źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010

Delikatny zgrzyt i czarny parasol rozłożył się, by po uniesieniu ochronić dwójkę rozmówców przed wciąż nasilającym się deszczem.

źródło: Internet

Długie włosy rozłożyły się jak wachlarz na trawie.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

2. o tkankach

Definicja

poddać się rozkładowi chemicznemu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Ich producenci zapewniają, że wyrzucone do śmieci rozłożą się bez szkody dla środowiska - tłumaczą sprzedawcy.

źródło: NKJP: Agnieszka Gospodarczyk: Święta w kopercie, Express Ilustrowany, 2003-12-20

Jak zwykle przestrogi niewiele skutkowały i handlujący - póki towar nie rozłożył się jeszcze całkowicie - mieli nadzieję, że znajdą nabywcę, któremu niższa cena znieczuli węch i przytępi wzrok.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Intymne życie niegdysiejszej Warszawy, 2008

Zabójca, by zwłoki szybciej się rozłożyły, posypał je wapnem i polał wodą.

źródło: NKJP: Biznesmen z Pabianic został zamordowany? Jak kamień w wodę, Express Ilustrowany, 2002-05-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

3. o długu

Definicja

podzielić się w czasie lub przestrzeni

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podzielić się, rozdzielić się

Połączenia

głosy rozłożyły się

Cytaty

	Ważne, że skuteczność rozłożyła się na kilku zawodników. źródło: NKJP: Huśtawka nastrojów, Dziennik Polski, 2006-10-05
	Brak pieniędzy rozłożył się równo na całą wieś. źródło: NKJP: Halina Flis-Kuczyńska: Szanse, nadzieje, zagrożenia, Gazeta Wyborcza, 1992-01-31
	Przez cały czas mydło trzeba delikatnie mieszać, aby zastygając w formie dodatki stałe rozłożyły się równomiernie po całym mydle. źródło: NKJP: Z receptury prababek. Mydło jak marzenie, Express Ilustrowany, 2001-11-16
	Pytaliśmy przedstawicieli fundacji, w jakim zakresie będą w stanie ponieść nakłady inwestycyjne i jak rozłożą się one w czasie. źródło: NKJP: Michał Gigołła: Mówią za dużo, Gazeta Wrocławska, 2003-07-23
	W Gimnazjum głosowały 153 osoby, a głosy rozłożyły się następująco: 102 za przystąpieniem Polski do Unii, 47 przeciw, w tym 4 głosy oddano nieważne. źródło: NKJP: Aneta Mikulska: Szkolne referenda o UE, Lokalna, 2002-04-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

Składnia

	+	rozłożyć się	+	(na KOGO/CO)
	+	rozłożyć się	+	(GDZIE)

4. o ramionach

Definicja

wyciągnąć się na boki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

ramiona, skrzydła rozłożyły się

Cytaty

[...] półprzezroczyste skrzydła rozłożyły się nieprawdopodobnie szeroko - zwierzę zaczęło biec [...].

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Twarz Ryśka rozbłysła w szerokim uśmiechu, długie ramiona rozłożyły się do braterskiego powitania.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

5. o krajobrazie

Definicja

zająć sobą przestrzeń

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozciągnąć się, rozpostrzeć się

Połączenia

miasto rozłożyło się

Cytaty

	Po lewej ciągnął się migoczący w zachodzącym słońcu bukowy las, po prawej rozłożyły się pola rzepaku. źródło: NKJP: Mirosława Sędzikowska: Eus, deus, kosmateus, 2008
	Wspaniały pałac, jak gdyby za wielki i za wspaniały na ten park, wznosi się na garbku, a w dole rozłożył się szeroki, piękny staw, jezioro właściwie, z pomnikami, budynkami na tamtym brzegu. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Wenecja i inne szkice, 2008
	Miasteczko rozłożyło się na dwóch wzgórzach, których zbocza pokrywają winnice i gaje owocowe. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Tryptyk betlejemski: anioły – pasterze – magowie, Polityka, 2006-12-23
	Kto wie, czy nasz, lunapark nie miał w planie rozłożyć się właśnie tutaj. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009
	Niedaleko od dworca rozłożył się hałaśliwy bazar wschodni, na którym między kramami odpoczywało kilkanaście wielbłądów. źródło: NKJP: Marian Brandys: Z panem Biegankiem w Abisynii, 1962

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

Składnia

rozłożyć się

GDZIE

6. na placu

Definicja

umieszczać na jakimś terenie wiele przyniesionych ze sobą przedmiotów, umożliwiających lub ułatwiających przebywanie tam i wykonywanie określonych czynności

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rozbić się, zainstalować się
	antonimy:	zwinąć się

Połączenia

rozłożyć się biwakiem, obozem
rozłożyć się na placu, na plaży

Cytaty

	Rozłożył się ze swoim warsztatem jubilerskim w moim pokoju. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	Filistyni ruszyli znów przeciwko Izraelitom i gotując się do bitwy, rozłożyli się obozem pod miasteczkiem Sokoh w ziemi judzkiej. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
	A nagle w samym środku miasta stragany, czy było do pomyślenia, aby w Warszawie na placu Defilad rozłożyły się ze swoimi towarami przekupki? źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991
	Obok rozłożyła się grupa miejscowych pijaczków, konsumujących z apetytem swój ulubiony gatunek prostego wina. źródło: NKJP: Magda Huzarska-Szumiec: Miejsca, które bolą, Gazeta Krakowska, 2002-03-08
	Inna sprawa, że przy amerykańskiej bazie [...], polski obóz wygląda niemal jak harcerski biwak. Amerykanie rozłożyli się bowiem na kilkuset hektarach, tworząc coś w rodzaju miasteczka (a właściwie sporego miasta) z kilku lądowiskami dla helikopterów, sklepami, szpitalami, zapleczem rekreacyjnym, elegancką stołówką, otwartą zresztą przez Billa Clintona. źródło: NKJP: Artur Górski: Ostatnia fotografia, Polityka, 2000-01-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

Składnia

	+	rozłożyć się	+	(z CZYM) + GDZIE
	+	rozłożyć się	+	(CZYM) + GDZIE

7. o odpoczywającym

Definicja

pot.

zająć niedbałą, wygodną dla siebie pozycję w jakimś miejscu przeznaczonym do siedzenia lub leżenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rozwalić się
	hiperonimy:	położyć się

Połączenia

rozłożyć się na trawie
rozłożyć się wygodnie

Cytaty

	Obok rozłożył się ogromny kot egzotyczny. źródło: NKJP: Anna Ładuniuk: Podobne do ocelotów, Trybuna Śląska, 2001-04-14
	Rozłożył się wygodnie w fotelu i z miną starego wilka morskiego pociągnął jeszcze raz. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954
	Jeden z komandosów, czający się w załomie muru pobliskiej kamienicy, wspominał potem, że na środku jezdni rozłożyły się trzy psy, łaciate, szare kundle. źródło: NKJP: Mirosław Banasiak: Detektyw Garcia Marquez, Gazeta Wyborcza, 1997-10-14
	Zanim wyjaśnię tę sprawę, zwracam uwagę, że w miejskim parku można swobodnie ustawić na trawniku składane krzesełka czy też rozłożyć się na kocu, by oglądać występy różnych zespołów muzycznych, spożywając przy tym kanapki, a nawet cały obiad (lunch) - bez narażenia się na interwencję lokalnej straży miejskiej czy policji. źródło: NKJP: Jacek Łęski: Jak to się robi w Ameryce (2), Gazeta Radomszczańska, 2009-08-26
	Chcieli też zabrać tego blondyna, ale on już rozłożył się na kanapie i słodko sobie spał, więc dali spokój. źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

Składnia

rozłożyć się

GDZIE

8. o łyżwiarzu

Definicja

pot.

upaść całym ciałem na ziemię

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wyłożyć się
	hiperonimy:	przewrócić się

Cytaty

Witek wyjechał z bramki i rozłożył się na lodzie.

źródło: Internet

Jędruś tak się rozpędził, że rozłożył się jak długi w metrowym śniegu.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

9. o gospodarce

Definicja

utracić zdolność prawidłowego działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

	Konrad walczył w bardzo silnej kategorii i doborowym towarzystwie i kompletnie rozłożył się psychicznie. Nie potrafił poradzić sobie ze stresem. źródło: NKJP: Marcin Macha: Krystian potrafi, Tygodnik Rybnicki, 2008-03-11
	Potem w Bielsku-Białej Trzeci Szereg rozłożył się przez wpadkę. Trzeba było zaczynać od nowa. źródło: NKJP: Internet
	A moje dziecko rozłożyło się na amen. Co prawda katar mu przechodzi, ale teraz pojawił się paskudny kaszel. źródło: Internet
	Gospodarka rozłożyła się całkiem coś ok. 1978 r. źródło: Internet
	Nawet jezuita [...], który w połowie siedemnastego wieku słusznie odgadł, że koptyjski wywodzi się z języka egipskiego, zupełnie się rozłożył, próbując odczytać całkiem proste inskrypcje. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

10. o chorym

Definicja

pot.

zachorować na chorobę objawiającą się bólem mięśni i głowy, gorączką, katarem lub biegunką

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Mój stary wczoraj się rozłożył. Wyglądał, jakby miał się przekręcić.

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie. Odcinek 89, 2002–2010

Burmistrz rozłożył się na grypę (a wraz z nim połowa gminnych urzędników) i do środy jest na zwolnieniu lekarskim - póki co zwalniać nie będzie.

źródło: Internet: obserwator.org/index.php

Mamo, tato, czemu nie wsiadacie? - zakrzyknęła panna w którymś momencie. - Wsiadajcie, bo się rozłożycie na same święta!

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozłożę się	rozłożymy się
2 os.	rozłożysz się	rozłożycie się
3 os.	rozłoży się	rozłożą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłem się +(e)m się rozłożył	rozłożyłam się +(e)m się rozłożyła	rozłożyłom się +(e)m się rozłożyło	rozłożyliśmy się +(e)śmy się rozłożyli	rozłożyłyśmy się +(e)śmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłeś się +(e)ś się rozłożył	rozłożyłaś się +(e)ś się rozłożyła	rozłożyłoś się +(e)ś się rozłożyło	rozłożyliście się +(e)ście się rozłożyli	rozłożyłyście się +(e)ście się rozłożyły
3 os.	rozłożył się	rozłożyła się	rozłożyło się	rozłożyli się	rozłożyły się

bezosobnik: rozłożono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłóżmy się
2 os.	rozłóż się	rozłóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłożyłbym się bym się rozłożył	rozłożyłabym się bym się rozłożyła	rozłożyłobym się bym się rozłożyło	rozłożylibyśmy się byśmy się rozłożyli	rozłożyłybyśmy się byśmy się rozłożyły
2 os.	rozłożyłbyś się byś się rozłożył	rozłożyłabyś się byś się rozłożyła	rozłożyłobyś się byś się rozłożyło	rozłożylibyście się byście się rozłożyli	rozłożyłybyście się byście się rozłożyły
3 os.	rozłożyłby się by się rozłożył	rozłożyłaby się by się rozłożyła	rozłożyłoby się by się rozłożyło	rozłożyliby się by się rozłożyli	rozłożyłyby się by się rozłożyły

bezosobnik: rozłożono by się

bezokolicznik: rozłożyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłożywszy się

gerundium: rozłożenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozłożenie się	rozłożenia się
D.	rozłożenia się	rozłożeń się
C.	rozłożeniu się	rozłożeniom się
B.	rozłożenie się	rozłożenia się
N.	rozłożeniem się	rozłożeniami się
Ms.	rozłożeniu się	rozłożeniach się
W.	rozłożenie się	rozłożenia się

odpowiednik aspektowy: rozkładać się

Składnia

rozłożyć się

(na CO)

Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2018