UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ktoś pada na twarz

1. przed królem

Definicja

ktoś kładzie się twarzą do ziemi po to, by w ten sposób okazać komuś wielki szacunek lub błagać kogoś o coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • ktoś pada na twarz przed Bogiem, cesarzem, kapłanem, królem, panem

Cytaty

Książę jechał w otwartej limuzynie i kłaniał się na wszystkie strony. Ludzie klękali na jego widok, padali na twarz. Udręczony naród witał księcia jak wybawcę.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Przeklęci wybawcy, Gazeta Wyborcza,1993-07-17

17 maja 1929 roku uroczyście wjechał do Warszawy ze swą rodziną i liczną świtą. I znowu biły dzwony na jego cześć, zagłuszały je salwy armatnie. Ludzie klękali przed jadącym Mikołajem, padali na twarz.

źródło: NKJP: S.Żagiel: Znane - nieznane: Nie tylko walczący patrioci..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-04-09

Finiszuje pielgrzymka krakowska. Kolejne grupy dochodzą do szczytu wałów. Witają ich ojcowie paulini. Pielgrzymi padają na twarz i długo leżą krzyżem na ziemi.

źródło: NKJP: Grażyna Starzak: Oblężenie Jasnej Góry, Dziennik Polski, 2001-08-14

wspominaliśmy Torquemadę - przeklęte na wieki jego imię - i innych zakapturzonych krwawych starców inkwizycji, fanatyzm tłumu, na którego oczach umierali męczennicy kidusz-haszem, którzy woleli pójść na ofiarny stos i z nakrytą głową, stojąc patrzeć prosto w oczy Jehowy, niż czapkować i padać na twarz przed Bogiem swych obłudnych wrogów.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Z tego zaś, co zostanie, czyni swego boga, bożyszcze swoje, któremu oddaje pokłon i pada na twarz, i modli się, mówiąc: Ratuj mnie, boś ty bogiem moim!

źródło: NKJP: Biblia Tysiąclecia, 1965

Odmiana

typ frazy: fraza czasownikowa

ndk, npch; odmienny: padać

odpowiednik aspektowy: ktoś padł na twarz

Składnia

bez ograniczeń + ktoś pada na twarz +
(przed KIM)

2. ze zmęczenia

Definicja

pot. 
ktoś jest bardzo zmęczony

Warianty

  • ktoś leci na ryj
  • ktoś pada na nos
  • ktoś pada na pysk
  • ktoś podpiera się nosem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ktoś pada bez życia, ktoś pada z nóg

Połączenia

  • ktoś pada na twarz ze zmęczenia

Cytaty

Zagryzała zęby, zostawała po godzinach, szorowała ruszty i garnki. Kiedy wracała do domu, padała na twarz – ale jeszcze próbowała się uczyć, otwierała podręczniki [...].

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

Przez dwadzieścia lat występowałem w reprezentacji Polski i chociaż nieraz, padając na twarz w siłowni czy podczas tortur pod Giewontem, przeklinałem wszystkich trenerów i prezesów, to jednak wiosną, kiedy kończyła się liga, człowiek coraz częściej zaglądał do skrzynki pocztowej i był w siódmym niebie, kiedy znalazł tam wreszcie upragnione powołanie do kadry narodowej.

źródło: NKJP: Zdzisław Ambroziak: Od ściany do ściany, Gazeta Wyborcza, 1993-03-27

Właśnie dzięki moim ćwiczeniom nie padam na twarz o godzinie 23 i mogę pracować przez 14 godzin na dobę.

źródło: NKJP: Małgorzata Pawelec: Harmonia duszy i ciała, Echo Dnia, 2006-10-19

- Czy mógłbyś tu przyjechać? Zaraz? - wykrztusiła wreszcie. - Zobacz, która jest godzina! Jestem po kilku drinkach, mam samochód na parkingu pięć kilometrów stąd. I dosłownie padam na pysk ze zmęczenia.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

[...] mimo że lekarz w lecznictwie otwartym przyjmuje po czterdziestu pacjentów, pada na nos - nic, reformy nie widać.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 41. posiedzenia Senatu RP część 1, wersja robocza, 4. kadencja

Nie mogę co miesiąc pracować prócz etatu na dziesięciu dyżurach i wracać do domu, podpierając się nosem.

źródło: NKJP: Marta Wołkowycka: Rozmowa o anestezjologach, Gazeta Wyborcza, 1999-01-04

[...] ja już też lecę na ryj i zaraz pakuję się do wyra.

źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna: Szarlotka z ogryzków, 2006

Odmiana

typ frazy: fraza czasownikowa

ndk, npch; odmienny: padać
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj