UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urządzić się

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. urządzić

1. w mieszkaniu

Definicja

zapewnić sobie warunki do życia w danym miejscu lub w danych okolicznościach

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka

Połączenia

  • urządzić się w mieszkaniu; w kraju, w mieście

Cytaty

Janusz urządził się w małym pokoiku u Bilińskich na górce i bardzo mu było tam dobrze.

źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Idę zobaczyć, jak Zosia urządziła się w nowym mieszkaniu i wręczyć jej stałe upoważnienie do odbioru renty wojskowej.

źródło: KWSJP: Janusz Meissner: Wiatr w podeszwach, 1976

Darek urządził się w miasteczku studenckim.

źródło: NKJP: Anna Szulc: Goło, wesoło, nielegalnie, Polityka, 2001-04-14

Pomysł, by ściągnąć syna, urządzić się w Irlandii na stałe, uznała za głupi.

źródło: NKJP: Dorota Kowalska: Polacy to nomadzi Europy, Dziennik Zachodni, 2008-07-11

Przedstawione powyżej wyrazy uznania kierowane do oficerów i marynarzy batalionu zachęcały ich do potęgowania swoich wysiłków na rzecz urządzenia się w nowym miejscu dyslokacji.

źródło: NKJP: Jerzy Przybylski: Marynarze w walce o niepodległość Polski (1918-1920, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządzę się
urządzimy się
2 os. urządzisz się
urządzicie się
3 os. urządzi się
urządzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłem się
+(e)m się urządził
urządziłam się
+(e)m się urządziła
urządziłom się
+(e)m się urządziło
urządziliśmy się
+(e)śmy się urządzili
urządziłyśmy się
+(e)śmy się urządziły
2 os. urządziłeś się
+(e)ś się urządził
urządziłaś się
+(e)ś się urządziła
urządziłoś się
+(e)ś się urządziło
urządziliście się
+(e)ście się urządzili
urządziłyście się
+(e)ście się urządziły
3 os. urządził się
urządziła się
urządziło się
urządzili się
urządziły się

bezosobnik: urządzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządźmy się
2 os. urządź się
urządźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłbym się
bym się urządził
urządziłabym się
bym się urządziła
urządziłobym się
bym się urządziło
urządzilibyśmy się
byśmy się urządzili
urządziłybyśmy się
byśmy się urządziły
2 os. urządziłbyś się
byś się urządził
urządziłabyś się
byś się urządziła
urządziłobyś się
byś się urządziło
urządzilibyście się
byście się urządzili
urządziłybyście się
byście się urządziły
3 os. urządziłby się
by się urządził
urządziłaby się
by się urządziła
urządziłoby się
by się urządziło
urządziliby się
by się urządzili
urządziłyby się
by się urządziły

bezosobnik: urządzono by się

bezokolicznik: urządzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urządziwszy się

gerundium: urządzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urządzenie się
urządzenia się
D. urządzenia się
urządzeń się
C. urządzeniu się
urządzeniom się
B. urządzenie się
urządzenia się
N. urządzeniem się
urządzeniami się
Ms. urządzeniu się
urządzeniach się
W. urządzenie się
urządzenia się

odpowiednik aspektowy: urządzać się

Składnia

Rzosobowy + urządzić się +
GDZIE

2. w życiu

Definicja

zapewnić sobie wysoki poziom życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • urządzić się w życiu

Cytaty

Żalił mi się kiedyś wychowawca, a właściwie zwierzał, że kiedy skończył studia, zaczął pracować, ożenił się, słowem urządził się na przyzwoitym poziomie i uchodził za człowieka godnego najwyższego szacunku, znajomi z dawnych lat mówili o nim między sobą: „ten, co na jabłka do sąsiadów chodził”.

źródło: KWSJP: Józef Kozak: Dziwoląg, 1966

Warto w tym miejscu postawić pytanie, czy aby czasem nie dokonała się u nas swoista prywatyzacja służb specjalnych? Pracujący w nich oficerowie bardziej dziś myślą nie o służbie, lecz o tym, jak urządzić się w sektorze prywatnym.

źródło: KWSJP: Marek Czarkowski: Siłowiki, Trybuna, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządzę się
urządzimy się
2 os. urządzisz się
urządzicie się
3 os. urządzi się
urządzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłem się
+(e)m się urządził
urządziłam się
+(e)m się urządziła
urządziłom się
+(e)m się urządziło
urządziliśmy się
+(e)śmy się urządzili
urządziłyśmy się
+(e)śmy się urządziły
2 os. urządziłeś się
+(e)ś się urządził
urządziłaś się
+(e)ś się urządziła
urządziłoś się
+(e)ś się urządziło
urządziliście się
+(e)ście się urządzili
urządziłyście się
+(e)ście się urządziły
3 os. urządził się
urządziła się
urządziło się
urządzili się
urządziły się

bezosobnik: urządzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządźmy się
2 os. urządź się
urządźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłbym się
bym się urządził
urządziłabym się
bym się urządziła
urządziłobym się
bym się urządziło
urządzilibyśmy się
byśmy się urządzili
urządziłybyśmy się
byśmy się urządziły
2 os. urządziłbyś się
byś się urządził
urządziłabyś się
byś się urządziła
urządziłobyś się
byś się urządziło
urządzilibyście się
byście się urządzili
urządziłybyście się
byście się urządziły
3 os. urządziłby się
by się urządził
urządziłaby się
by się urządziła
urządziłoby się
by się urządziło
urządziliby się
by się urządzili
urządziłyby się
by się urządziły

bezosobnik: urządzono by się

bezokolicznik: urządzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urządziwszy się

gerundium: urządzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urządzenie się
urządzenia się
D. urządzenia się
urządzeń się
C. urządzeniu się
urządzeniom się
B. urządzenie się
urządzenia się
N. urządzeniem się
urządzeniami się
Ms. urządzeniu się
urządzeniach się
W. urządzenie się
urządzenia się

odpowiednik aspektowy: urządzać się

Składnia

Rzosobowy + urządzić się +
GDZIE + (JAK)
bez ograniczeń + urządzić się +
(GDZIE) + JAK

3. z własnej winy

Definicja

pot. 
znaleźć się w trudnym położeniu z własnej winy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ugotować się, wyszykować się, załatwić się

Cytaty

Ale się urządziłem, pomyślał Mateusz Gładysz z goryczą, żalem i złością.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

– A to się urządził! – Dobrze mu tak! Niech na drugi raz uważa!

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządzę się
urządzimy się
2 os. urządzisz się
urządzicie się
3 os. urządzi się
urządzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłem się
+(e)m się urządził
urządziłam się
+(e)m się urządziła
urządziłom się
+(e)m się urządziło
urządziliśmy się
+(e)śmy się urządzili
urządziłyśmy się
+(e)śmy się urządziły
2 os. urządziłeś się
+(e)ś się urządził
urządziłaś się
+(e)ś się urządziła
urządziłoś się
+(e)ś się urządziło
urządziliście się
+(e)ście się urządzili
urządziłyście się
+(e)ście się urządziły
3 os. urządził się
urządziła się
urządziło się
urządzili się
urządziły się

bezosobnik: urządzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urządźmy się
2 os. urządź się
urządźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urządziłbym się
bym się urządził
urządziłabym się
bym się urządziła
urządziłobym się
bym się urządziło
urządzilibyśmy się
byśmy się urządzili
urządziłybyśmy się
byśmy się urządziły
2 os. urządziłbyś się
byś się urządził
urządziłabyś się
byś się urządziła
urządziłobyś się
byś się urządziło
urządzilibyście się
byście się urządzili
urządziłybyście się
byście się urządziły
3 os. urządziłby się
by się urządził
urządziłaby się
by się urządziła
urządziłoby się
by się urządziło
urządziliby się
by się urządzili
urządziłyby się
by się urządziły

bezosobnik: urządzono by się

bezokolicznik: urządzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urządziwszy się

gerundium: urządzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urządzenie się
urządzenia się
D. urządzenia się
urządzeń się
C. urządzeniu się
urządzeniom się
B. urządzenie się
urządzenia się
N. urządzeniem się
urządzeniami się
Ms. urządzeniu się
urządzeniach się
W. urządzenie się
urządzenia się

Składnia

Rzosobowy + urządzić się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 22.03.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj