Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. stroić
1. człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- nastroić optymistycznie, pesymistycznie, pozytywnie, sentymentalnie
- antysemicko, nacjonalistycznie, patriotycznie, wrogo nastrojony
Cytaty
Wieczór z Danką, rozmowa i pocałunki tak radośnie go nastroiły. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Ich trzech i dziewczyna, 1978 |
|
To ranne wycie w parku i ta piekarnia z Sosnowca wyraźnie mnie podniosły na duchu i przyjaźniej nastroiły do świata. źródło: KWSJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |
|
Z napisu wynika, że Mesza z początku istotnie ponosił porażki i zamknięty w warowni Kir Haserot ofiarował swego synka bogu Kemoszowi, by nastroić go do siebie przychylnie. źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963 |
|
Presja części nacjonalistycznie nastrojonych mieszkańców miasta jest tu nadal znaczna. źródło: KWSJP: Waldemar Wasilewski: Szerszym traktem, prasa, 1998 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nastroję |
nastroimy |
|||
2 os. |
nastroisz |
nastroicie |
|||
3 os. |
nastroi |
nastroją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłem +(e)m nastroił |
nastroiłam +(e)m nastroiła |
nastroiłom +(e)m nastroiło |
nastroiliśmy +(e)śmy nastroili |
nastroiłyśmy +(e)śmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłeś +(e)ś nastroił |
nastroiłaś +(e)ś nastroiła |
nastroiłoś +(e)ś nastroiło |
nastroiliście +(e)ście nastroili |
nastroiłyście +(e)ście nastroiły |
3 os. |
nastroił |
nastroiła |
nastroiło |
nastroili |
nastroiły |
bezosobnik: nastrojono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nastrójmy |
|
2 os. |
nastrój |
nastrójcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłbym bym nastroił |
nastroiłabym bym nastroiła |
nastroiłobym bym nastroiło |
nastroilibyśmy byśmy nastroili |
nastroiłybyśmy byśmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłbyś byś nastroił |
nastroiłabyś byś nastroiła |
nastroiłobyś byś nastroiło |
nastroilibyście byście nastroili |
nastroiłybyście byście nastroiły |
3 os. |
nastroiłby by nastroił |
nastroiłaby by nastroiła |
nastroiłoby by nastroiło |
nastroiliby by nastroili |
nastroiłyby by nastroiły |
bezosobnik: nastrojono by
bezokolicznik: nastroić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nastroiwszy
gerundium: nastrojenie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nastrojenie |
nastrojenia |
D. | nastrojenia |
nastrojeń |
C. | nastrojeniu |
nastrojeniom |
B. | nastrojenie |
nastrojenia |
N. | nastrojeniem |
nastrojeniami |
Ms. | nastrojeniu |
nastrojeniach |
W. | nastrojenie |
nastrojenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: nastrojony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nastrojony |
nastrojony |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojona |
D. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonej |
C. | nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonej |
B. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojoną |
N. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojoną |
Ms. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nastrojeni |
nastrojeni |
nastrojone |
nastrojone |
D. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
C. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
B. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojone |
N. | nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
Ms. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
odpowiednik aspektowy: nastrajać
Składnia
![]() |
+ | nastroić | + |
KOGO +
JAK +
(do KOGO/CZEGO)
|
2. instrument
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Relacje znaczeniowe
antonimy: | rozstroić |
Połączenia
- nastroić fortepian, gitarę, instrument, lutnię
Cytaty
Musieliśmy na nowo wyzłocić rogi foteli z jedwabnymi pokryciami i amorkami oraz ramę lustra, nastroić fortepian, kupić srebro i świeczniki. źródło: KWSJP: Margit Kaffka: Barwy i lata, 1960 |
|
Najpierw nastroję gitarę. źródło: KWSJP: Jerzy Krasicki: Po prostu młodzi, 1970 |
|
Muzykanci nastroili instrumenty i zaraz przystąpili do grania. źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nastroję |
nastroimy |
|||
2 os. |
nastroisz |
nastroicie |
|||
3 os. |
nastroi |
nastroją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłem +(e)m nastroił |
nastroiłam +(e)m nastroiła |
nastroiłom +(e)m nastroiło |
nastroiliśmy +(e)śmy nastroili |
nastroiłyśmy +(e)śmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłeś +(e)ś nastroił |
nastroiłaś +(e)ś nastroiła |
nastroiłoś +(e)ś nastroiło |
nastroiliście +(e)ście nastroili |
nastroiłyście +(e)ście nastroiły |
3 os. |
nastroił |
nastroiła |
nastroiło |
nastroili |
nastroiły |
bezosobnik: nastrojono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nastrójmy |
|
2 os. |
nastrój |
nastrójcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłbym bym nastroił |
nastroiłabym bym nastroiła |
nastroiłobym bym nastroiło |
nastroilibyśmy byśmy nastroili |
nastroiłybyśmy byśmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłbyś byś nastroił |
nastroiłabyś byś nastroiła |
nastroiłobyś byś nastroiło |
nastroilibyście byście nastroili |
nastroiłybyście byście nastroiły |
3 os. |
nastroiłby by nastroił |
nastroiłaby by nastroiła |
nastroiłoby by nastroiło |
nastroiliby by nastroili |
nastroiłyby by nastroiły |
bezosobnik: nastrojono by
bezokolicznik: nastroić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nastroiwszy
gerundium: nastrojenie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nastrojenie |
nastrojenia |
D. | nastrojenia |
nastrojeń |
C. | nastrojeniu |
nastrojeniom |
B. | nastrojenie |
nastrojenia |
N. | nastrojeniem |
nastrojeniami |
Ms. | nastrojeniu |
nastrojeniach |
W. | nastrojenie |
nastrojenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: nastrojony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nastrojony |
nastrojony |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojona |
D. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonej |
C. | nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonej |
B. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojoną |
N. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojoną |
Ms. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nastrojeni |
nastrojeni |
nastrojone |
nastrojone |
D. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
C. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
B. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojone |
N. | nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
Ms. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
odpowiednik aspektowy: stroić
Składnia
Rzosobowy | + | nastroić | + |
CO
|
3. radio
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu radio
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu telewizja
Cytaty
Taki słuchacz wie, jak nastroić radio, aby grało to, co trzeba [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Aby uzyskać czysty obraz i żywe kolory, musisz włączyć i nastroić telewizor. źródło: Internet |
|
Powiedzcie mi, jak nastroić radyjko... źródło: Internet |
|
Naucz dzieci jak i kiedy wezwać policję, straż pożarną oraz jak nastroić radio na odbiór informacji o sposobie postępowania. źródło: Internet |
|
Nasze radio zostało więc znów nastrojone na Wolną Europę, z której - poprzez nieustanne trzaski i szumy - można było wyłowić przynajmniej wyimki prawdy. źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Panienka w PRL-u, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nastroję |
nastroimy |
|||
2 os. |
nastroisz |
nastroicie |
|||
3 os. |
nastroi |
nastroją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłem +(e)m nastroił |
nastroiłam +(e)m nastroiła |
nastroiłom +(e)m nastroiło |
nastroiliśmy +(e)śmy nastroili |
nastroiłyśmy +(e)śmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłeś +(e)ś nastroił |
nastroiłaś +(e)ś nastroiła |
nastroiłoś +(e)ś nastroiło |
nastroiliście +(e)ście nastroili |
nastroiłyście +(e)ście nastroiły |
3 os. |
nastroił |
nastroiła |
nastroiło |
nastroili |
nastroiły |
bezosobnik: nastrojono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nastrójmy |
|
2 os. |
nastrój |
nastrójcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nastroiłbym bym nastroił |
nastroiłabym bym nastroiła |
nastroiłobym bym nastroiło |
nastroilibyśmy byśmy nastroili |
nastroiłybyśmy byśmy nastroiły |
2 os. |
nastroiłbyś byś nastroił |
nastroiłabyś byś nastroiła |
nastroiłobyś byś nastroiło |
nastroilibyście byście nastroili |
nastroiłybyście byście nastroiły |
3 os. |
nastroiłby by nastroił |
nastroiłaby by nastroiła |
nastroiłoby by nastroiło |
nastroiliby by nastroili |
nastroiłyby by nastroiły |
bezosobnik: nastrojono by
bezokolicznik: nastroić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nastroiwszy
gerundium: nastrojenie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nastrojenie |
nastrojenia |
D. | nastrojenia |
nastrojeń |
C. | nastrojeniu |
nastrojeniom |
B. | nastrojenie |
nastrojenia |
N. | nastrojeniem |
nastrojeniami |
Ms. | nastrojeniu |
nastrojeniach |
W. | nastrojenie |
nastrojenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: nastrojony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nastrojony |
nastrojony |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojona |
D. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojonej |
C. | nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonemu |
nastrojonej |
B. | nastrojonego |
nastrojonego |
nastrojony |
nastrojone |
nastrojoną |
N. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojoną |
Ms. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nastrojeni |
nastrojeni |
nastrojone |
nastrojone |
D. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
C. | nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
nastrojonym |
B. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojone |
N. | nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
nastrojonymi |
Ms. | nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
nastrojonych |
Składnia
Rzosobowy | + | nastroić | + |
CO +
(na CO)
|